Yanardağlar Nasıl Sınıflandırılır?

Yanardağlar Nasıl Sınıflandırılır? yazımızı incelemeye ne dersiniz?

Yanardağlar Nasıl Sınıflandırılır?

Yanardağlar, magmanın yeryüzüne çıkması sonucu oluşan volkanik yapılar olarak tanımlanır. Dünya üzerinde birçok farklı türde yanardağ bulunmaktadır ve bu yanardağlar, farklı özellikleri nedeniyle farklı şekillerde sınıflandırılır. Bu yazıda, yanardağların nasıl sınıflandırıldığına dair bilgi vereceğiz.

Patlama tarzına göre sınıflandırma

Yanardağlar, patlama tarzlarına göre sınıflandırılabilirler. Patlama tarzı, yanardağın ne kadar sık patladığına ve püskürdüğü materyalin türüne bağlıdır. Patlama tarzına göre yanardağlar şu şekilde sınıflandırılabilir:

• Eksplosif yanardağlar: Bu tür yanardağlar, yüksek basınç altındaki gazların patlaması sonucu ani ve şiddetli patlamalarla magma ve tüf püskürtürler. Örnek olarak, İtalya’daki Vezüv Yanardağı verilebilir.
• Efuzif yanardağlar: Bu tür yanardağlar, düzenli aralıklarla kısa süreli patlamalarla lav püskürtürler. Patlamalar, genellikle daha az şiddetlidir. Örnek olarak, Hawaii’deki Kilauea Yanardağı verilebilir.
• Karma yanardağlar: Bu tür yanardağlar, hem eksplosif hem de efuzif patlamalar gösterirler. Bu patlama tarzı, yanardağın durumuna ve magma bileşimine bağlıdır. Örnek olarak, Endonezya’daki Merapi Yanardağı verilebilir.

Şekline göre sınıflandırma

Yanardağların şekillerine göre sınıflandırılması, genellikle yanardağın patlama tarzıyla ilişkilidir. Şekline göre yanardağlar şu şekilde sınıflandırılabilir:

• Kalkan yanardağları: Bu tür yanardağlar, lavların yavaş ve sürekli bir şekilde akması sonucu oluşur. Bu lavlar, yanardağın etrafında geniş bir daire şeklinde yayılırlar ve kalkan şekline benzerler. Örnek olarak, Hawaii’deki Mauna Loa Yanardağı verilebilir.
• Külah yanardağları: Bu tür yanardağlar, yüksek basınç altındaki gazların patlaması sonucu oluşan kalın lav akışları ve tüf yığınlarından oluşurlar. Bu lavlar, yanardağın etrafında külah şeklinde bir tepe oluştururlar. Örnek olarak, İtalya’daki Stromboli Yanardağı verilebilir.
• Kompozit yanardağları: Bu tür yanardağlar, hem lav hem de tüf püskürtürler ve lav akışları, patlamalarla kesintiye uğrar. Bu yanardağlar, sert ve kalın bir kabukla kaplıdırlar ve dik yamaçları vardır. Örnek olarak, Japonya’daki Fuji Yanardağı verilebilir.

Coğrafi konumuna göre sınıflandırma

Yanardağlar, coğrafi konumlarına göre de sınıflandırılabilirler. Coğrafi konum, yanardağın bulunduğu plaka sınırına ve etrafındaki volkanik aktiviteye bağlıdır. Coğrafi konumuna göre yanardağlar şu şekilde sınıflandırılabilir:

• Okyanus ortası sırtlarındaki yanardağlar: Bu tür yanardağlar, deniz tabanındaki okyanus ortası sırtları boyunca yer alırlar ve yavaş bir şekilde lav püskürtürler. Örnek olarak, Pasifik Okyanusu’ndaki Mid-Atlantic Ridge verilebilir.
• Kıtasal yanardağlar: Bu tür yanardağlar, kıta tabanında bulunurlar ve genellikle kompozit yanardağlardır. Örnek olarak, İtalya’daki Vezüv Yanardağı verilebilir.
• Ada yaylarındaki yanardağlar: Bu tür yanardağlar, okyanus tabanındaki levhaların altında eriyen magma nedeniyle oluşur. Bu yanardağlar, genellikle kompozit yanardağlardır. Örnek olarak, Endonezya’daki Krakatoa Yanardağı verilebilir.

Sonuç olarak, yanardağlar farklı özelliklere sahip olabilirler ve farklı sınıflandırma yöntemleri kullanılarak sınıflandırılabilirler. Yanardağların sınıflandırılması, yanardağların özelliklerinin anlaşılması ve volkanik aktivite ile ilgili araştırmalarda kullanılabilir.

Yanardağlar Nasıl Sınıflandırılır? aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.