Var Olmak Kitap Özeti

İlhan Tarus’un romanı (1957) • Olaylar Çanakkale ve İstanbul’un işgal altında olduğu Mütareke devrinde (1919 – 1922) Marmara’nın güney – batı köşesinde Biga ilçesiyle ilçenin bucaklarından Karabiga’da geçer. Padişah ve İngiliz taraftarı Anzavur Ahmet Paşa ile Reji müdürü Hamdi Bey, romanın iki kahramanıdır. Hamdi Bey, ilçenin yaşlılarından Hacı Rifat’la birlikte ilçeyi Millî Mücadeleye hazırlamakta, saltanat iktidarına bağlı ilçe yöneticilerinden kuvvet alan Anzavur kuvvetleriyle gizli – açık çatışmakta, çarpışmaktadır.
Bir gün Anzavur’un bir köyü basacağını haber alan Hamdi Bey, emrindeki adamları bu köyün savunulmasına yollar, dairede yalnız kalır. Bunu öğrenen ve Anzavur’a bağlı şaki Kara Hasan, yedi -sekiz atlıyla reji müdürlüğünü basar; Hamdi Bey tabancaya davranır, Kara Hasan’ı öldürür, fakat kendisi de Kara Hasan’ın adamlarının kamalarıyla deliş deşik, koltuğuna yığılır. • Kurtuluş Savaşımızın hazırlık döneminden bir bölümü konu edinen ve olayların akışına paralel, açık duru bir üslûpla yazılmış, olaylar arasında sağlam bağlantılar, ölçülü tasvir ve ruh tahlilleriyle bütünlüğü pekiştirilmiş olan romanın dikkate değer bir özelliği de, bu tür birçok milli romanlardakinden farklı olarak tek doğru izlemeyişi, yani Hamdi Bey’i idealize etmeksizin yurtseverliği yanında kadın düşkünlüğünü de rahatça anlatarak her davranışıyla canlı bir tip halinde yaşatmasıdır.