Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 25

1.4. İlk Türk İslam Devletleri ile İlk Türk Devletleri Yönetim Anlayışı

Türklerin İslamiyet’i kabul etmesinden sonra kurulan devletler, konargöçer devlet olma özelliğinden yavaş yavaş sıyrılmaya başlamış, Türklerin ekonomik ve sosyal hayatlarında da değişimler olmuştur. İslamiyet ile birlikte idari ve askerî alanlarda yaşanan yeniliklerin yanında sanat çalışmaları ile dil ve edebiyat alanlarında da önemli değişimler görülmüştür. İlk Türk devletlerinin yönetim anlayışı ilk Türk İslam devletlerindeki (Harita 1.1) İslami unsurlardan da etkilenerek devam etmiştir. İlk Türk devletlerindeki kut anlayışı bu dönemde İslami bir anlam kazanarak Allah’ın takdiri veya Allah’ın nasibi anlayışına dönüşmüştür.

İlk Türk devletlerindeki Türk Cihan Hâkimiyeti düşüncesi, İslam’ın cihat anlayışıyla bütünleşmiş, bu düşünce, İslam’ın dünyaya barış, huzur ve adalet getireceği inancına dönüşmüştür. Kâşgarlı Mahmut, İslamiyet’le birlikte ilk Türk devletlerindeki ilahi kökenli Türk hâkimiyet anlayışını şu sözlerle ifade etmiştir: “Tanrı’nın devlet (kut) güneşini Türk burçlarından doğdurmuş olduğunu ve onların mülkleri üzerinden göklerin bütün dairelerine döndürmüş bulunduğunu gördüm. Tanrı onlara Türk adını verdi ve onları yeryüzüne hükümdar yaptı. Zamanımızın hakanlarını onlardan çıkardı. Dünya milletlerinin idare dizginlerini onların eline verdi ve kendilerini hak üzere kuvvetlendirdi.” İslam inancıyla birlikte Türk hükümdarları; kağan yerine sultan, yabgu yerine de melik gibi unvanları kullanmaya başlamış, bağımsızlık sembolleri olarak da halife adına hutbe okutmuşlardır.

1.5. İlk Türk İslam Devletleri ile İslam Öncesi Türk Devletlerinin Teşkilat Yapısı

Hükümdar
İslamiyet öncesi Türk devletlerindeki Tanrı’dan verildiğine inanılan kut anlayışı, İslamiyet’in kabulüyle birlikte hükümdarın Allah’ın yeryüzündeki temsilcisi olarak kabul edilmesiyle devam etmiştir. Bundan dolayıdır ki hükümdar kendisini Allah’a ve Türk töresine karşı sorumlu saymıştır. İlk Türk devletlerinde olduğu gibi Türk İslam devletlerinde de hükümdar, halkın refah ve güvenliğini sağlamakla yükümlüydü. Hükümdar aynı zamanda saray, hükümet, ordu ve adalet olmak üzere dört kurumun da başıydı.

Cevap: Bu sayfada herhangi bir soru bulunmamaktadır.

Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Meb Yayınları Ders Kitabı Sayfa 25 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.