Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 106

Taht üç ayak üzerindedir. Hiçbir tarafa eğilmez. Hareketim ve sözüm bütün halk için aynıdır. Ben işleri doğruluk ile hallederim. İnsanları bey veya kul olarak ayırmam, işleri bıçak gibi keser atarım. Hak arayan kimsenin işini uzatmam. Zulme uğrayarak kapıma gelen ve adaleti bulan kimse benden tatlı tatlı ayrılır. Benim sertliğim zalimler içindir. Kanun karşısında herkes eşittir.”

Kutadgu Bilig’de yer alan adaletle ilgili verilen metinlerden hareketle, Türk devletlerinde adalet anlayışını yorumlayınız.

Cevap:

➜ Kanunların herkese eşit uygulandığı,
➜ Adaletin kişilere göre değişmez olduğu,
➜ Adaletin en kısa zamanda temin edildiği,
➜ Adaletin mazluma yumuşak, zalime sert olduğu,
➜ Adaletin halkın refahını dolayısıyla devletin gücünü artıracağı yorumlarını yapabiliriz.

İlk Türk İslam devletlerinin adlî teşkilatlarını göz önünde bulundurarak, o dönemde adaletin uygulanması noktasında gösterilen hassasiyet hakkında bilgi veriniz.

Cevap:

Bütün davalara bir kişi veya bir mahkeme baksa, ihtisaslaşma olmayacağı için gerçek adalet sağlanamaz. Bir mahkeme hem ticari, hem askeri davalara tam anlamıyla sahip olamaz.
İlk Türk İslam devletlerinde, adli teşkilatın ihtisaslaşmıştır. Askeri, örfi ve sivil davalara bakan teşkilatların ayrı olması adaletin kabaca değil gerçek adaleti sağlamak için hassas şekilde uygulandığını göstermektedir.
“Selçuklularda örfî yargıya darü’l adl (adalet evi) denilir, adaleti sağlamakla kadılar görevlendirilirdi. Askerî sınıfın hukuki davalarına bakan kadıların başındaki görevliye kadi’l eşker, sivil halkın davalarına bakan kadıların başındaki görevliye de kadi’l kudat denilirdi.

Türk Kültür ve Medeniyet Tarihi Meb Yayınları Ders Kitabı Sayfa 106 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.