Şarkı, Nedir, Özellikleri, Maddeler Halinde
ŞARKI
Genellikle aşk, içki, eğlence konularında yazılan dört dizelik nazım biçimidir.
Dörtlük sayısı 3-5 arasındadır.
Biçim bakımından “murabba ya benzer.
Çoğunlukla bestelenmek için yazılır.
Şarkı da tuyuğ gibi yalnızca Türk edebiyatına özgüdür.
Koşma ve türkünün divan edebiyatındaki karşılığıdır denebilir.
Birinci dörtlükte 2. ve 4. diğer dörtlüklerde ise 4. dize tekrarlanır.
Bu dizelere nakarat denir.
Kafiye örgüsü abab, cccb, dddb şeklindedir.
Günlük hayat, aşk, sevgi gibi konular işlenir. “Şarkı” biçiminin ilk ve en güzel örneklerini veren Nedim’dir.
Sevdiğim cânım yolunda hâke yeksan olduğum
İyddir çık nâz ile seyrâne kurbân olduğum
Ey benim aşkında bülbül gibi nâlân olduğum
İyddir çık nâz ile seyrâne kürbân olduğum
Nedim
Geçer fürkat zamanı böyle kalmaz
Sağ olsun sevdüğüm Mevlâ kerîmdir
Onulmaz yâreler bitmez iş olmaz
Sağ olsun sevdüğüm Mevlâ kerîmdür
Olursa Hazret-i Haktan inâyet
Gül-i sad-berg olur her dag-ı hasret
Gider fürkat gelür eyyâm-ı vuslat
Sağ olsun sevdüğüm Mevlâ kerîmdür
Olursa mevc-i gam her bâr hâ’i
Olur şâhid hüveydâ kâm hâsıl
Çıkar bir gün kenâra zevrak-ı dil
Sağ olsun sevdüğüm Mevlâ kerîmdür
Tek ü tenha belâ deştinde her dem
Ne hem-râh isterüm ne yar-ı hem-dem
Bulur bir gün nihayet menzil-i gam
Sağ olsun sevdüğüm Mevlâ kerîmdür
Nâilî-i Kâdîm