HİKÂYE (ÖYKÜ)

Hikaye Öykü Nedir, Türleri, Açıklaması, Örnekleri, Özellikleri, Maddeler Halinde

• Olmuş ya da olabilecek olayları yere ve zamana bağlayarak bir kurgu içinde anlatan, insan yaşamından kesitler sunan kısa yazı türüne hikâye (öykü) denir.
• Hikâyenin yapı öğeleri; olay örgüsü, kişiler, zaman ve mekândır.
• Hikâyelerde öyküleyici ve betimleyici anlatım türleri kulla­nılır. Hikâyelerde farklı bakış açıları vardır.
• Dünya edebiyatında öykü türünün kurucusu “Decameron” adlı kitabı ile İtalyan yazar Boccacio’dur.
• Türk edebiyatında modern hikâyeden önce “halk hikâyesi, destan, masal, efsane, mesnevi” türlerinde hikâyenin yerini tutan, anlatma ihtiyacını karşılayan ürünler vardı.
• Modern hikâye örnekleri bizde Tanzimat’la birlikte görülür: Modern (Batılı) öyküye geçişin ilk örneği Emin Nihat’ın masal özellikleri taşıyan Müsameretname’sidir. İlk hikâye örneklerini Ahmet Mithat, Letaif-i Rivâyat adlı eseriyle vermiştir. Batılı anlamda ilk başarılı hikâye örneklerini ise Samipaşazade Sezai, Küçük Şeyler adlı eseriyle vermiştir.
• Türk edebiyatında öykü, asıl gelişimini Servet-i Fünun ve Millî Edebiyat dönemlerinde sağlamış, Cumhuriyet dönemi Türk edebiyatıyla birlikte bu gelişim daha da artmıştır.
• Sait Faik Abasıyanık, Ömer Seyfettin, Memduh Şevket Esendal, Halikarnas Balıkçısı, Sabahattin Ali, Orhan Kemal, Aziz Nesin, Haldun Taner… başarılı öykü yazarlarımızdandır.
• Hikâyeler türleri bakımından “halk hikâyesi”, “Maupas- sant tarzı hikâye”, “Çehov tarzı hikâye ve ben merkezli hikâye” olmak üzere dörde ayrılır:

Halk Hikayesi

Olay Hikayesi (Maupassant Tarzı Hikaye)

Durum Hikayesi (Çehov Tarzi Öykü)

Ben Merkezli Hikaye