Çoğul Bakış Açısı

Çoğul Bakış Açısı Anlatım Örnekler

• Kurmaca yapının içinde yer alan birden çok kahramanın bakış açısının bir arada kullanıldığı bakış açısıdır.
• Yazarlar, bu bakış açısıyla, insanı veya gerçeği anlatmak için, olanları çeşitli cephelerden anlatmaya çalışır.
• Dıştaki gerçeği hakkıyla yansıtmak için tek merkezli bilinç yerine birçok kahramanın bilinci devreye sokulur ve olaylar çok yönlü anlatılır. Yani çoğul bakış açısında, anlatıcı birden fazladır.
• Örneğin kurmaca metinde, bir kaza anının hem kazayı yapan şoför tarafından, hem yaralı tarafından hem de olaya tanık olan kişiler tarafından anlatılması çoğul bakış açısını yansıtır.
•  Pınar Kür, Hayalet Hikayeleri’nde; Orhan Pamuk, Sessiz Ev’de bu bakış açısından yararlanmıştır.

SORU/ÖSYM 2009

Aşağıdaki parçalardan hangisi tanrısal (hâkim) anlatı­cının bakış açısıyla verilmiştir?

A) Masadan kalktık, Enuice pencereye doğru ağır ağır yürüdü ve tespih ağacına bakarken şöyle dedi: “Kuşlar tüneklerine yerleşiyor, bizim için yatma vakti,”

B) Başhekim işitmiş, geldi baktı. Başhekim babamın pek yakın dostlarından olduğu için tanışırız. Beni oda­sına götürdü, konuştuk, biraz avundum, ama içimdeki coşkuyu yenemiyordum.

C) El sallamak, güle güle diye bağırmak isterdi. Bahtınız açık olsun demek isterdi. Fakat el sallayamazdı, bir eli bütün koluyla birlikte Kutülamare’de, bir kum tepe­sinde kalmıştı, öbür eli de, pis, sefil fakat kocaman torbasını tutuyordu.

D) Konsolun üzerinde bir cam fanusun altına konmuş eski usul bir saat, sarı yaldız çerçeveli büyükçe bir ayna ve aynanın üst tarafında, duvarda kılıflarıyla asılmış babama ait bir çift çakmaklı tabanca duruyordu.

E) Karanlık göz bebeklerime kadar ilerliyor. Kitabı yavaşça bir kenara bırakıyorum. Başımı kaldınp az ötede otu­ran kız kardeşime bakıyorum. Çenesini dizlerine daya­mış, karanlığı dinliyor. “Yasemin hep aynı.” diye geçi­riyorum içimden.

CEVAP

İlahî (tanrısal) bakış açısında anlatıcı her şeyi bilir, sezer, her şeyin öncesini ve sonrasını bilir. Buna göre doğru seçenek C’dir. Diğer seçeneklerde 1. tekil (ben, kahraman) anlatıcı söz konusudur.