Battal Gazi Destanı metni cevapları ve soruları, MEB Yayınları 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar Masal ve Destanlarımız Ders kitabı sayfa 82-83-84-85-86-87-88-89-90-91-92 ( Ünitesi)

Battal Gazi Destanı Metni Cevapları

Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 2. Modül Sayfa 82 Cevapları

METNE HAZIRLIK

Soru: İkinci isminizin ne olmasını isterdiniz? Neden?

• Cevap: İkinci ismimin “Bilge” olmasını isterdim. Çünkü bilgelik, hayat boyunca öğrenmeye, anlayışa ve doğru kararlar vermeye olanak tanıyan önemli bir erdemdir. Hem kişisel hem de toplumsal anlamda bilge olmak, insanlara fayda sağlamaya yardımcı olur.

Soru: Numaralandırılmış cümlelerden sonra durarak destanın olay örgüsü hakkında tahminlerde bulunuz.

• Cevap:

Battal Gazi Destanı’nın olay örgüsü:

• Battal Gazi, Bizans’a karşı İslam ordusunda kahramanlıklar gösterir ve komutanlık yapar.
• Babası Hüseyin Gazi, Bizans tuzağında şehit edilir ve Battal Gazi genç yaşta askerlerin başına geçer.
• Bizans’a karşı bire bir savaşlarda ve toplu çatışmalarda büyük zaferler kazanır.
• Ahmer isimli Bizans komutanını yenerek Müslüman olmasını sağlar ve ona “Ahmet” adını verir.
• Battal Gazi, Malatya’yı savunur ve Bizans ordusunu bozguna uğratır.
• Kayser’in ordusu Battal’ı yakalayarak zindana atar; ancak komutan Kelb Müslüman olur ve Battal’ı serbest bırakır.
• Battal Gazi, çeşitli kılık değiştirerek Bizans ordusunu yıpratır ve hileyle onları birbirine düşürür.
• Battal, Kayser’i mağlup eder ve ordusunu yok eder.
• Battal Gazi, Kayser’in oğlunu Kaf Dağı’ndan kurtararak Kayser’in Müslüman olmasını sağlar.
• Battal Gazi, Medine’ye yerleşir ancak tekrar Malatya’ya döner ve Bizans ordusunu yenilgiye uğratır.
• Kayser’in kızı, Battal Gazi’ye düşman ordusunun geldiğini haber verir; ancak kazayla attığı taş Battal Gazi’nin ölümüne yol açar.
• Prenses de Battal Gazi’nin ölümünden sonra Müslüman olur ve onun yanında can verir.

BATTAL GAZİ DESTANI

Seyyid Battal Gazi, Emeviler Döneminde Anadolu’da Bizans’la yapılan savaşlarda İslam ordusunda komutanlık yapmış, kahramanlıklarıyla ün kazanmış ve destanlaşmış bir kişidir. Malatya Serdarı Hüseyin Gazi’nin oğludur. Asıl adı Abdullah’tır. Hristiyanlarla yaptığı savaşlar genellikle Malatya’da geçer. Savaşlarda olağanüstü başarılar gösterir. Savaşı kazandıktan sonra elde ettiği geliri fakirlere dağıtır. Destan, Battal Gazi’nin kahramanlık hikâyelerinden oluşmaktadır.

Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 2. Modül Sayfa 83 Cevapları

Âlemlerin Efendisi Yüce Peygamberimiz Hazreti Muhammed (s.a.v.), zaman zaman ashab-ı kiramıyla oturur, geçmiş ve geleceğe ait Tanrı Teâlâ’nın kendisine bildirdiklerini onlara aktarırdı. Yine bir gün bu şekilde mescitte ashabıyla sohbet etmekteyken (…) güzel şeylerden bahsedilmesini buyurdular. Bunun üzerine ashaptan Abdülvehhab Hazretleri, Anadolu vilayetinden bahsetmeye başladı. Bu sırada Efendimize gelen manevi haberde, bu vilayetin iki yüz yıl sonra, Cafer adlı bir yiğit tarafından Müslümanlaştırılacağı bildirildi.
Bu vakadan yıllar sonra, peygamber soyundan gelen ancak kendini Türk bilerek Türkleşen Hüseyin Gazi, Malatya’ya yerleşmişti. Bu kişi şehrin önde gelen isimlerindendi. Adı Cafer olan bir oğlu vardı. Hüseyin Gazi bir av sırasında, Rum (…) beylerinden Mihayil tarafından tuzağa düşürülerek şehit edildi. Oğlu Cafer, henüz genç yaştayken (…) askerlerin başına geçti. Bundan sonra Cafer, Rum Kayseri (hükümdarı) ile yapılan iki savaşı kazanarak Malatya beylerinin güvenini kazandı.
Bir süre sonra Kayser, Ahmer komutasındaki daha büyük bir orduyu Malatya üzerine gönderdi. (…) Cafer, Ahmer ile yaptığı bire bir vuruşmayı kazandı. Bunun üzerine Ahmer, Müslüman oldu. Kendisine Cafer tarafından Ahmet ismi verildi. Ahmet de Cafer’e, “Battal” lakabını verdi. (…) Kayser, dört yüz bin kişilik bir ordu ile Malatya üzerine yürüdü ama Müs- lümanlar, onu büyük bir yenilgiye uğrattılar. (…)

Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 2. Modül Sayfa 84 Cevapları

Bu sırada sadece Anadolu’da değil, başka bölgelerde de gayrimüslimlerle başı dertte olanlar Battal Gazi’ye başvuruyorlardı. (…)
Bu arada Kaysere, Battal’ın Mağrip’e gittiği haberi ulaştı. O da bunun üzerine Malatya’ya bir ordu gönderdi. Halife de Malatya’ya yardım için ordu gönderdi ancak bu ordu da Kayser ordusu karşısında bir varlık gösteremedi. Fakat Battal’ın Malatya’ya geri dönmesiyle durum değişti. Battal, Malatya’yı (…) yirmi bin kişiyle savunarak kurtardı.
Bu yenilgi üzerine Kayser, bütün sınır kapılarının tutulmasını, hiç kimsenin ülke topraklarına girmemesini emretti. Battal yasağa rağmen sınırı geçti. Yakalanacağı sırada yine kaçmayı başardı. Kendini saklamak için bir keşiş kıyafeti giydi. Ancak uzun bir takibin sonunda kim olduğu anlaşıldı ve Kayser’in komutanlarından Kelb tarafından zindana atıldı.

Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 2. Modül Sayfa 85 Cevapları

Çok geçmeden Kelb, değişik rüyalar gördü ve Tanrının lütfuyla Müslüman oldu. Böylece Battal Gazi’yi serbest bıraktı. (…) Battal, bir yıl Malatya’ya dönmemişti. Tam Malatya’ya dönerken Kayser’in sayıları milyonu bulan ordusuyla karşılaştı. Battal Gazi, kıyafetlerini değiştirip saka giysileri giydiğinden onu tanımadılar. O da orduya katıldı. Ordu yolculuk yaparken her gece, fırsattan istifade, ordunun bir pehlivan askerini öldürüyordu. Malatya’ya geldiklerinde ise ordu içinde bir hile ile askerleri birbirine kırdırdı. Bu şekilde asker sayısı azalan ve birliği bozulan ordu Malatya önlerinde fazla etkili olamadı.
Battal bu arada, atını siyaha boyadı ve siyah bir Çinli elbisesi giyerek etrafa kendini Çinli diye tanıttı.
1 Yine Kayser’in askerleriyle başka (…) başarılı savaşlar yaptı. Sonunda İslam orduları, Kayser’e karşı galip geldi. Bunun üzerine Kayser üzüntüsünden hastalandı ve Battal yine kılık değiştirerek doktor kıyafetinde onun yanına gitti. Yaptığı ilaçlarla Kayser’in saç ve sakalını kökünden döktü. Müslümanlar ise:
“Bu Çinlinin savaşta bize yaptığı yararlılıklardan dolayı onu şükranla yâd edelim.” dediler.
İki ordu arasında yapılan başka bir savaşta Battal, tekrar Çinli kılığına bürünerek Kayser ile karşılaşıp teke tek dövüştü, sonra da onu yendi.
Bu olaydan sonra Çinlinin Battal Gazi olduğu anlaşıldı ve İslam âleminde şöhreti daha da arttı. Onun tahtlarını ellerinden almasından korkan çevredeki bazı melikler, Battal’ı zehirlettiler. Fakat (…) peygamberin manevi duasıyla Battal, şifa buldu. (…) Bundan sonra kayserliğe Esatur seçildi. (…)
Bir gün Kayser Esatur’un oğlu Kaf Dağı’na kaçırılmıştı. Kayser Müslüman meliklere haber vererek oğlu kurtarılırsa Müslüman olacağını ilan etti. Battal, Kaf Dağı’na gitti ve Kayser’in oğlunu kurtararak geri getirdi. Böylece Kayser, ilan ettiği gibi Müslüman oldu. (…)
O bölgede İslam ahalisi için ciddi bir tehlike kalmayınca Battal, Medine’ye yerleşti. Yedi yıl bu mübarek beldede kaldı. Ancak Kayser, sözünden dönüp Malatya’ya saldırarak orayı yıkınca Battal, halifenin ordusuyla geri döndü. Bütün (…) ordusunu kılıçtan geçirdi. Kayser, bir kaleye çekilmek zorunda kaldı. Battal kaleyi kuşattı. (…) Kalenin surlarının dibinde dinlenmek için yatan Battal’a, Kayser’in kızı Bizans ordusunun gelmekte olduğunu haber verdi. Bu nedenle bir taşın üzerine bu haberleri, birkaç güzel söz de ilave ederek yazdı ve aşağı attı.
Ancak talihsiz bir şekilde, uyandırmak için atılan taş Battal’ın ölümüne yol açtı. Askerlere kale kapısını açtıran prenses, Battal’ın öldüğünü görünce (…) kelime-i şehadet getirerek ruhunu Hakk’a teslim etti. Ne gariptir ki o sırada çıkan bir tufan, ikisinin de kaybolmasına yol açtı.

Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 2. Modül Sayfa 86 Cevapları

1. ETKİNLİK

Soru: a) Aşağıdaki tabloda Battal Gazi’nin bazı özellikleri verilmiştir. Bu özelliklerin hangi sınıflamaya girdiğini tespit ederek işaretleyiniz.

• Cevap:

Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 2. Modül Sayfa 87 Cevapları

Soru: b) Aşağıda daha önceki kitapta işlediğiniz destan kahramanlarının isimleri verilmiştir. Bir tanesini seçiniz. Bulutlardaki özellikleri seçtiğiniz kahraman için hatırladıklarınızdan hareketle doldurunuz.

• Deli Dumrul
• Boğaç Han
• Köroğlu
• Oğuz Kağan

• Cevap:

Seçtiğim Kahraman: Oğuz Kağan
Fiziksel Özellik: Güçlü, dev gibi bir yapıya sahip, okçulukta usta.
Kişisel Özellik: Cesur, liderlik yeteneği yüksek, kararlı ve adil.
Sosyal Özellik: Türk boylarını birleştirip büyük bir devlet kurmuş, halkına adaletle hükmetmiş.

Soru: c) Battal Gazi’yi ve seçtiğiniz kahramanın özelliklerini karşılaştırınız. Benzeyen ve ayrışan noktalarını arkadaşlarınıza anlatınız.

• Cevap:

Battal Gazi ve Oğuz Kağan Karşılaştırması:

• Benzeyen Noktalar: İkisi de cesur ve liderlik vasıflarına sahip kahramanlardır. Hem Battal Gazi hem de Oğuz Kağan, halklarını korumak ve düşmanlarına karşı büyük zaferler kazanmak için mücadele etmişlerdir. Adaletli olmaları ve halkları tarafından saygı görmeleri ortak yönleridir.
• Ayrışan Noktalar: Battal Gazi, İslam ordusu komutanı olarak dinî mücadeleler verirken, Oğuz Kağan, Türk boylarını bir araya getirip büyük bir imparatorluk kurmuştur. Battal Gazi’nin mücadelesi daha çok bire bir savaşlar ve Bizans’la mücadele üzerineyken, Oğuz Kağan’ın mücadelesi büyük çaplı bir devlet kurma ve Türk milletini birleştirme üzerinedir.

Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 2. Modül Sayfa 88 Cevapları

2. ETKİNLİK 

Soru: Battal Gazi tarafından fethedilen kalede yer alan ilgili kısımları okuduğunuz destandan hareketle cevaplayınız.

• Cevap:

Ana kahraman: Battal Gazi

Yardımcı Kahramanlar: Hüseyin Gazi, Ahmer, Kelb Bizans prensesi

Destanın Geçtiği Yer ve Zaman:

• Yer: Anadolu, özellikle Malatya ve çevresi.
• Zaman: Bizans İmparatorluğu ile Müslümanlar arasındaki savaşların yoğun olduğu dönem.

Destanda Çözülmesi Gereken Sorun: Bizans’ın Malatya ve çevresindeki İslam topraklarına sürekli saldırılar düzenleyerek Müslümanları tehdit etmesi ve bölgenin güvenliğini sağlamak.

Sorun Doğrultusunda Gelişen Olaylar:

• Battal Gazi’nin Bizans’a karşı savaşları kazanması ve bölge halkının güvenini kazanması.
• Ahmer’in (Ahmet) Müslüman olması ve Cafer’e (Battal Gazi) “Battal” lakabını vermesi.
• Battal Gazi’nin çeşitli kılıklarla (saka, keşiş, doktor) Bizans ordusuna karşı stratejik hamleler yapması.
• Kayser’in büyük ordularla saldırılar düzenlemesi ve Battal Gazi’nin bu saldırılara karşı mücadele etmesi.
• Battal Gazi’nin Bizans komutanı Kelb’in Müslüman olmasını sağlaması ve onun tarafından serbest bırakılması.
• Kayser’in Malatya’ya yaptığı saldırılar ve Battal Gazi’nin bu saldırılara karşı savunma yapması.
• Battal Gazi’nin Kayser’in oğlunu Kaf Dağı’ndan kurtarması ve Kayser’in Müslüman olması.

Destanın En Heyecan Veren Olayı: Battal Gazi’nin Bizans ordusuna sızarak çeşitli kılıklara (saka, keşiş, doktor) girip, düşmanı aldatması ve ordunun pehlivanlarını gizlice öldürerek Bizans ordusunu zayıflatması en heyecan verici olaylardan biridir. Bu stratejik ve cesur hamleler, savaşın seyrini değiştirmiş ve Battal Gazi’nin zekasını ve kahramanlığını ortaya koymuştur.

Sonuç: Battal Gazi’nin uzun mücadeleler sonucunda Malatya ve çevresini Bizans saldırılarından koruması, Kayser’in Müslüman olması ve sonunda Battal Gazi’nin talihsiz bir şekilde hayatını kaybetmesi. Battal Gazi’nin ölümü sonrası, onun kahramanlıkları ve mücadelesi İslam aleminde büyük bir şöhret kazanmış ve nesiller boyunca anlatılmıştır.

Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 2. Modül Sayfa 89 Cevapları

3. ETKİNLİK 

Soru: Destanın gerçekleştiği yerleri daire içine alınız. Bu yer isimlerini bulmacada işaretleyiniz.

• Cevap:

Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 2. Modül Sayfa 90 Cevapları

4. ETKİNLİK 

Destana göre Battal Gazi, Mağrip’e (Bugünkü Tunus, Cezayir, Fas, Libya ve Moritanya devletlerinin bulunduğu Kuzey Afrika bölgesidir.) gidince Kayser, Malatya’yı işgal etmiştir. Bunu duyan Battal Gazi, Malatya’ya dönerek Kayser’i yenip Malatya’yı kurtarmıştır. Sosyal bilgiler dersinde öğrendiklerinizden hareketle o günkü ulaşım, haberleşme şartlarını da göz önünde bulundurarak bir insanın bu mesafeyi ne kadar sürede alabileceğini harita uygulamalarından hareketle ölçünüz.

Soru: Mesafeleri hesaplayınız.

• Cevap:

Soru: Battal Gazi, en kısa sürede Malatya’ya gelebilmek için hangi güzergâhı tercih etmelidir?

• Cevap: Malatya güzergahını tercih etmelidir.

Soru: Sizce Battal Gazi’nin kısa sürede aldığı bu mesafe ve mekân değişikliği doğal destan türünün hangi özelliklerine işaret etmektedir?

• Cevap: Kahramanlar olağanüstü özellikler taşımaktadır.

Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 2. Modül Sayfa 91 Cevapları

5. ETKİNLİK 

Cümle Zenginleştirme

Bir cümleye yeni ögeler ekleyerek cümle genişletilir. Bu etkinlikte amaç, anlamlı en uzun cümleyi kurabilmektir. Örneğin, Ahmet gidiyor. Ahmet okula gidiyor. Ahmet yarın okula gidiyor. Ahmet yarın okula otobüsle gidiyor. Ahmet ve Ayşe yarın okula otobüsle gidiyor.

Soru: a) Aşağıdaki cümleyi Battal Gazi’nin destandaki özelliklerini göz önünde bulundurarak genişletiniz.

“Battal Gazi bir destan kahramanıdır.”

• Cevap:

Battal Gazi, Bizans’a karşı kahramanca savaşan, Müslümanların koruyucusu olan bir destan kahramanıdır.

Battal Gazi, kılık değiştirerek düşmanını alt eden, cesur ve zeki bir destan kahramanıdır.

Battal Gazi, savaştığı toprakları koruyan, fakirlere yardım eden ve kahramanlıklarıyla halkın gönlünde yer eden bir destan kahramanıdır.

Soru: b) Battal Gazi’nin özelliklerine yönelik kurduğunuz cümlelerden hareketle destan boyunca en çok hangi özelliğinden etkilendiğinizi nedeniyle birlikte belirtiniz.

• Cevap: Battal Gazi’nin en çok cesareti ve stratejik zekası beni etkiledi. Düşmanlarına karşı kılık değiştirerek savaşması ve zeki hamlelerle orduları alt etmesi, sadece fiziksel gücüyle değil, aklıyla da bir kahraman olduğunu göstermektedir. Bu stratejik yaklaşımı, savaşların seyrini değiştirmede büyük rol oynamıştır.

Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 2. Modül Sayfa 92 Cevapları

6. ETKİNLİK 

Soru: Aşağıda olay, kahraman, mekân kartlarında yer alan ifadelerin her birinden istediğinizi seçerek gerçekleşebileceğini düşündüğünüz bir destanın planını yazınız.

• Cevap:

Destan Planı:

• Mekân ve Zaman: Uzay kolonisi, gelecekte.
• Ana Kahramanın Kişisel ve Fiziksel Özellikleri: Güçlü, zeki, liderlik vasfına sahip, bilim insanı.
• Ana Kahramanın Adı: Dr. Zena.
• Ana Kahramanın Yaşı: 35.
• Ana Kahramanın Mesleği: Genetik Bilimci.
• Yaşanacak Sorun ve Buna Bağlı Olarak Gerçekleşecek Olay: Mars’ta başlayan küresel salgın, dünyaya yayılacak.
• Etkilenecek Kişi/Millet/Varlık: İnsanlar ve robotlar.

Ünite Sonuna Hazırlık

Soru: Ünite sonunda sunmak üzere destan isimlerinin kullanıldığı yerleri araştırınız. Araştırmanız ve sunumunuz ile ilgili detaylı bilgilere “Ünite Sonu Değerlendirme” kısmından ulaşabilirsiniz.

• Cevap:

Destan isimleri, tarih boyunca birçok farklı alanda kullanılmış ve kültürel mirasın bir parçası haline gelmiştir. İşte destan isimlerinin kullanıldığı bazı yerler:

• Edebiyat: Destan isimleri genellikle romanlar, hikayeler ve şiirlerde kullanılır. Örneğin, “Oğuz Kağan Destanı”, “Dede Korkut Destanı” gibi isimler edebi eserlerde sıkça geçer ve bu destanlar, yeni eserlerin ilham kaynağı olur.
• Sinemalar ve Diziler: Destan kahramanlarının isimleri, özellikle tarihî ve kahramanlık temalı filmler ve dizilerde kullanılır. Örneğin, “Battal Gazi” ve “Köroğlu” üzerine çekilen filmler, bu destan kahramanlarının öykülerini görsel olarak anlatır.
• Tiyatro: Tiyatro oyunları da destan isimlerini kullanarak sahnelenir. Örneğin, “Alp Er Tunga” veya “Boğaç Han” gibi destanlar tiyatroda sahnelenen kahramanlık öyküleri arasında yer alır.
• Müzik: Türk halk müziği ve aşık geleneğinde destanlar ve destan kahramanları üzerine türküler söylenir. “Köroğlu” üzerine yazılmış birçok türkü örnek olarak gösterilebilir.
• Yer İsimleri: Bazı şehirler, köyler, mahalleler ve caddeler destan kahramanlarının isimleriyle anılır. Örneğin, “Battalgazi” ilçesi, Malatya’da Battal Gazi’ye atfen adlandırılmıştır.
• Eğitim ve Akademi: Destan isimleri ders kitaplarında ve araştırma konularında sıkça geçer. Türk edebiyatı derslerinde destanlar işlenir ve üniversitelerde bu destanlar üzerine akademik çalışmalar yapılır.
• Askeri Birlikler: Türk tarihinde önemli destan kahramanlarının isimleri, askeri birliklere ve askeri operasyonlara verilmiştir. Örneğin, “Kurtuluş Savaşı” sürecinde kahramanlık destanlarıyla anılan isimler kullanılabilir.
• Festivaller ve Anma Etkinlikleri: Destan kahramanlarının adına düzenlenen festivaller ve anma etkinlikleri de bu isimlerin yaşatıldığı yerlerden biridir. “Köroğlu Festivali” gibi etkinlikler buna örnektir.

Bu yerlerde destan isimleri, toplumun hafızasında destan kahramanlarını canlı tutmayı ve bu kahramanların değerlerini gelecek nesillere aktarmayı amaçlar.

5, 6, 7 ve 8. Sınıf Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı MEB Yayınları Ünitesi Sayfa 82-83-84-85-86-87-88-89-90-91-92 Battal Gazi Destanı Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.