Atilla İlhan Kimdir, Eserleri, Hayatı, Edebi Kişiliği Kısaca

Cumhuriyet devri şair ve yazarlarından, doğ. 1925 Menemen, ölm. 10 Ekim 2005, İstanbul

• İstanbul Üniversitesi Hukuk Fakültesi’ndeki yükseköğre­nimini yanda bıraktı, gazete ve dergilerde çalıştı. Demokrat İzmir Gazetesi Genel Yayın Müdürlüğü ve Başyazarlığından Ankara’da Bilgi Yayınevi Danışmanlığı’na geldi (1973-1980). Çeşitli gazetelerde köşe yazarlığını sürdürdü (1968 -♦) (Yeni Ortam, Dünya, Milliyet, Söz, Güneş, Meydan) 1950’li yıllarda Vatan gazetesinde sinema eleştirileri yazdı, senaryo yazarlığına başladı. Senaryolarında Ali Kapta-noğlu adını kullandı. Belli başlı filmleri: Yalnızlar Rıhtımı (Lütfı Akad), Ateşten Damlalar (Memduh Ün), Rıfat Diye Biri (Ertem Gönenç), Şoför Nebahat (Metin Erksan), Devlerin Öfkesi (Nevzat Pesen), Ver Elini İstanbul (Aydın Arakon).

• İlk şiiri “Balıkçı Türküsü”, Yeni Edebiyat gazetesinde (sayı: 23, 1.10.1941), ilk düzya­zısı ise (Kültürümüz Üzerinde Düşünceler) Balıkesir’de yayınlanan Türk Dili gazetesinde (29 Ekim 1944) çıktı. Duvar kitabına aldığı Cebbaroğlu Mehemmed şiirinin 1946 CHP Şiir Yarışması’nda ikincilik kazanmasıyla tanındı

• Şairliğinin ilk on yılını, destan boyutlarıyla ve duygusal, gergin bir hava içinde, İkinci Dün­ya Savaşı’nm Avnıpa’yı saran bezginlik ve çöküntülerini yansıtmaya adamıştı. Zamanla (1955 -*) toplumcu kollayışı bırakmamakla birlikte tek insanın duygu dünyasından kesitler verdi; artistik abartmalarla ve yerli dünya görüşüne de yas­lanarak, bireysel temalan işledi. Aynı gerginlik ve gerilim kendine özgü bir söz dizim ve hazinesiyle at başı, çarpıcı benzetmelerle zenginleşmiş romanlarında da görülür. Eleştiride uzun zaman toplumcu gerçekçilik ilkelerine bağlı kalmıştı

• Şiir kitaplan: Duvar (1948), Sisler Bulvarı (1954), Yağmur Kaçağı (1955), Ben Sana Mecburum (1960), Belâ Çiçeği (1962), Yasak Sevişmek (1968), Tutuklunun Gün­lüğü (1973) Böyle Bir Sevmek (1977), Elde Var Hüzün (1982), Korkunun Krallığı (1987), Ayrılık Sevdaya Dahil (1993), Kimi Sevsem Sensin (2001).

• Romanları: “Sokaktaki Adam (1953), “Zenciler Birbirine Benzemez (1957), “Kurtlar Sofrası (1963/64), Bıçağın Ucu (1973), “Sırtlan Payı (1974), “Yaraya Tuz Basmak (1978), Fena Halde Leman (1980), Dersaadet’te Sabah Ezanları (1981), Haco Hanım Vay (1984), O Karanlıkta Biz (1988), Allanın Süngüleri: Reis Paşa (2002). Öykü: Yen­

geçin Kıskacı (1999) • Gezi notlan: Abbas Yolcu (1957) * Deneme-anı türü: Hangi Sol (1970), Hangi Batı (1972), Faşizmin Ayak Sesleri (1975), Hangi Seks (1976), Hangi Sağ (1980), Gerçekçilik Savaşı (1980), Hangi Atatürk (1981), Batının Deli Gömleği (1981), İkinci Yeni Savaşı (1983), Sağım Solum Sobe (1985), Yanlış Er­kekler Yanlış Kadınlar (1985), Ulusal Kültür Savaşı (1986), Sosyalizm Asıl Şimdi (1991), Aydınlar Savaşı (1991), Kadınlar Savaşı (1992), Hangi Edebiyat (1993), Hangi Laiklik (1995), Hangi Küreselleşme (1997), Bir Sap Kırmızı Karanfil (gaze­te yazıları, 1998), Ufkun Arkasını Görebilmek (1999), Sultan Galifet: Avrasya’da Dolaşan Hayalet (2000), Atillâ İlhan’a Edebiyat Dünyasından Mektup/ar (2001). • Senaryosunu yazdığı Sekiz Sütuna Manşet (6 bölüm) 1982’de, Kartallar Yüksek Uçar (12 bölüm) 1984’de, Yarın Artık Bugündür 1986’da, Yıldızlar Gece Büyür (löbölüm) 1992’de, Tele-Flaş (13 bölüm) 1993’deTV dizisi olarak oynandı. Attilâ İlhan’ın Bütün Eserleri İş Bankası Kültür Yayınları tarafından basılıyor. • Tutuk­lunun Günlüğü kitabıyla Türk Dil Kurumu 1974 Şiir Ödülü’nü, Sırtlan Payı roma­nıyla da 1974-1975 Yunus Nadi Armağanı’nı kazandı. Yayımlanmış son senaryosu ise Mustafa Kemal’in hayatını ele aldığı O Sarışın Kurt (1998).