Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda Metni Etkinlik Cevapları (5-6-7-8. Sınıf)
Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda metni cevapları ve soruları, MEB Yayınları 5, 6, 7 ve 8. Sınıflar Masal ve Destanlarımız Ders kitabı sayfa 128-129-130-131-132-133-134-135-136-137-138-139 (Yapma Destanlarımız Ünitesi)
Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda Metni Cevapları
Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 1. Modül Sayfa 130 Cevapları
METNE HAZIRLIK
Soru: Millî Mücadelenin hangi olayla başladığı kabul edilmektedir? Açıklayınız.
- Cevap: Millî Mücadelenin başladığı olay, Mustafa Kemal Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkması olarak kabul edilmektedir. Bu olay, Türk milletinin bağımsızlık için harekete geçtiği ve Kurtuluş Savaşı’nın temelinin atıldığı önemli bir dönüm noktasıdır.
Aşağıdaki destanı, içerdiği duygu ifadelerini göz önünde bulundurarak sesli okuyunuz.
ATATÜRK KURTULUŞ SAVAŞINDA
Bir gemi yanaştı Samsun’a sabaha karşı
Selam durdu kayığı, çaparı, takası,
Selam durdu tayfası
Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 1. Modül Sayfa 131 Cevapları
Bir duman tüterdi bu geminin bacasından bir duman
Duman değildi bu!
Memleketin uçup giden kaygılarıydı.
Samsun Limanı’na bu gemiden atılan
Demir değil!
Sarılan ana yurda
Kemal Paşa’nın kollarıydı.
Selam vererek Anadolu çocuklarına
Çıkarken yüce komutan
Karadeniz’in hâlini görmeliydi.
Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 1. Modül Sayfa 132 Cevapları
Kalkıp ayağa ardı sıra baktı dalgalar Kalktı takalar,
İzin verseydi Kemal Paşa Ardından gürleyip giderlerdi. Erzurum’a kadar.
Bu ne inançtı ki Kemal Paşa
Atının teri kurumadan
Sürüp geldin yeni yeni savaşların peşinde
(•••)
Kattı Kemal Paşa’nın ordusu sürdü gitti, Yetiştikçe vurdu düşmana.
Hayın düşman (…) sallana sallana On beş günde İzmir’i dar buldu,
Ölen kurtuldu, sağ kalan teslim oldu.
Kaçtı gemiler.
Alnı sargılı, kolu sargılı, boynu sargılı, Ahmetler, Bekirler, Aliler,
Mahmutlar, Kâzımlar, İsmailler Peşlerinden yettiler,
Diz çöküp Kordonboyu’na Ta yürekten çekip tetiği Gemilere yaylım ateş ettiler.
Bu ne inançtı ki Gazi Paşa!
Atının teri kurumadan
Sürüp gittin yeni yeni savaşların peşinde.
Sana borçluyuz ta derinden! Çünkü yurdumuzu sen kurtardın, Hasta, yorgun düşmüştük, Yaralarımızı iyice sardın.
Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 1. Modül Sayfa 133 Cevapları
Yiğittin, inanç doluydun, yapıcıydın, Sanatkârdın, denizler kadar engin; Kimsenin görmediğini görürdü Sevgiyle bakan gözlerin.
Dedin ki: Bu millet, bu büyük millet Yüzyıllar boyunca geri kalmış;
Bu yurt, bu güzel yurt, bizim yurdumuz Her yanından yaralar almış.
Dedin ki: Bir güzel savaşmalı Kurmak için yeniden;
Bilgiyle, inançla, çoşkunlukla “Övün, çalış, güven!”
Sana borçluyuz ta derinden!
Işığısın bu yurdun.
Dilimizi, ulusallığımızı öğrettin bize, Çünkü cumhuriyetimizi sen kurdun.
Hürriyeti sen yaydın içimize, Halkçıyız dedin halk içinden, İnançta hür yetiştirdin bizi, Borçluyuz sana ta derinden! Devrimlerle yüceltti, çok yüceltti, Bu milleti temiz ellerin.
Sana borçluyuz ta derinden En büyüğü Mustafa Kemallerin!
Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 1. Modül Sayfa 134 Cevapları
devrim: Belli bir alanda hızlı, köklü ve nitelikli değişiklik.
engin: Ucu bucağı görünmeyecek kadar geniş, çok geniş; vâsi.
hür: Özgür.
tayfa: Gemide türlü işlerde çalıştırılan sefer işçisi; uşak.
ulusallık: Millîlik.
YAPMA (YAPAY) DESTAN NEDİR?
Milletlerin tarihinde iz bırakan bir olayın sanatçılar tarafından destan özelliklerini barındıracak şekilde oluşturulmasına “yapma destan” denir. Yazarı belli olan, savaş ve kahramanlık konularını işleyen bir destan türüdür. Yapma destanlar daha yakın zamanda yazılır ve destanlarda olağanüstü durumlara daha az yer verilir. Doğal destanlar örnek alınarak toplumda iz bırakan bir olay üzerine yazılır.
Doğal destanlarda anlatılan olay binlerce yıl önce olmasına rağmen yapay destanların konusu yakın bir tarihte yaşanmış olaylardır. Yapay destanlar doğal destanlar gibi üç safhada oluşmaz. Sanatçı tarafından yazıldığı için anonim değildir yani yazarı bellidir.
Yapma destanların özellikleri şunlardır:
• Yazarı bellidir.
• Konusu savaş ve kahramanlıktır.
• Doğal destanlar gibi epik nitelikler taşımayabilir.
• Doğal destanlardan örnek alınarak yazılır.
• Olağanüstü olaylara ve kahramanlara daha az yer verilir.
• Doğrudan şair tarafından yazıya geçirilir.
Yapma destan örnekleri:
– Üç Şehitler Destanı (Fazıl Hüsnü Dağlarca)
– Genç Osman Destanı (Kayıkçı Kul Mustafa)
– Kuvâyi Milliye Destanı (Nazım Hikmet)
– Sakarya Meydan Savaşı (Ceyhun Atuf Kansu)
Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 1. Modül Sayfa 135 Cevapları
1. ETKİNLİK
Soru: Atatürk Kurtuluş Savaşında şiiri, yapma destan örneklerinden biridir. Bu metinde, yapma destan türüne ait hangi özellikler yer almaktadır? Aşağıya sıralayınız.
- Cevap:
“Atatürk Kurtuluş Savaşında” şiirinde yer alan yapma destan özellikleri:
- Yazarı bellidir.
- Konusu savaş ve kahramanlıktır.
- Doğal destanlar gibi anonim değildir; doğrudan şair tarafından yazıya geçirilmiştir.
- Yakın tarihte yaşanmış bir olayı konu alır.
- Kahramanlık ve milli mücadele teması işlenmiştir.
- Olağanüstü olaylara ve kahramanlara daha az yer verilmiştir.
- Doğal destanlardan esinlenerek yazılmıştır.
2. ETKİNLİK
Soru: Okuduğunuz destan örneğinden hareketle doğal destanlarla yapma destanlar arasındaki benzerlik ve farklılıkları aşağıya yazınız.
- Cevap:
Benzerlikler:
- Her ikisi de kahramanlık ve savaş temalarını işler. Milli değerleri ve toplumsal olayları konu alır. Destanlar, bir milletin önemli bir olayını veya kahramanını yüceltir. Epik bir anlatım dili kullanılır.
Farklılıklar:
Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 1. Modül Sayfa 136 Cevapları
3. ETKİNLİK
Soru: Okuduğunuz destanın konu, mekân ve zamanını aşağıdaki bölümlere yazınız.
- Cevap:
Konu: Atatürk’ün liderliğinde verilen Kurtuluş Savaşı ve Türk milletinin bağımsızlık mücadelesi.
Mekân: Samsun, Anadolu, Erzurum ve İzmir gibi Kurtuluş Savaşı’nın geçtiği yerler.
Zaman: 19 Mayıs 1919’da Atatürk’ün Samsun’a çıkışıyla başlayıp Kurtuluş Savaşı’nın zaferle sonuçlandığı 1922’ye kadar olan dönem.
Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 1. Modül Sayfa 137 Cevapları
4. ETKİNLİK
Soru: Atatürk Kurtuluş Savaşında destanında anlatılan dönemin özellikleri neler olabilir? Yazınız.
- Cevap: Türk milletinin işgale karşı bağımsızlık mücadelesi verdiği bir dönemdir. Milletin birlik ve beraberlik ruhuyla hareket ettiği, vatan savunmasının ön planda olduğu bir dönemdir. Zorluklarla dolu bir süreçte halkın fedakârlık ve dayanışma içinde olduğu bir zamandır.
Soru: Atatürk Kurtuluş Savaşında destanının yazılış nedenleri nelerdir? Yazınız.
- Cevap: Türk milletinin Kurtuluş Savaşı’ndaki kahramanlıklarını ve fedakârlıklarını unutturmamak. Atatürk’ün liderliğini ve milletin bağımsızlık mücadelesini gelecek nesillere aktarmak. Milli birlik ve beraberlik duygusunu güçlendirmek.
5. ETKİNLİK
Bir gemi yanaştı Samsun’a sabaha karşı
Selam durdu kayığı, çaparı, takası,
Selam durdu tayfası
Bir duman tüterdi bu geminin bacasından bir duman
Duman değildi bu!
Memleketin uçup giden kaygılarıydı.
Samsun Limanı’na bu gemiden atılan
Demir değil!
Sarılan ana yurda
Kemal Paşa’nın kollarıydı.
Soru: Yukarıdaki dizelerden hareketle Bandırma Vapuru’nun Kurtuluş Savaşı’ndaki yeri ve önemi nedir? Açıklayınız.
- Cevap: Bandırma Vapuru, Atatürk’ün 19 Mayıs 1919’da Samsun’a çıkarak Kurtuluş Savaşı’nı başlattığı ve milli mücadelenin sembolü olan önemli bir araçtır. Umut ve bağımsızlık yolundaki ilk adımı temsil eder.
Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 1. Modül Sayfa 138 Cevapları
6. ETKİNLİK
Soru: Aşağıdaki dizelerden yola çıkarak ülkemizi korumak ve yüceltmek için neler yapılabilir? Düşüncelerinizi açıklayınız.
Dedin ki: Bu millet, bu büyük millet
Yüzyıllar boyunca geri kalmış;
Bu yurt, bu güzel yurt, bizim yurdumuz
Her yanından yaralar almış.
Dedin ki: Bir güzel savaşmalı
Kurmak için yeniden;
Bilgiyle, inançla, çoşkunlukla
“Övün, çalış, güven!”
- Cevap: Ülkemizi korumak ve yüceltmek için bilgiye, bilime ve eğitime önem vermeli, azimle çalışarak ilerlemeliyiz. Milli değerlere sahip çıkarak “Övün, çalış, güven” anlayışıyla ülkemizi geliştirebiliriz.
Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı 1. Modül Sayfa 139 Cevapları
7. ETKİNLİK
Soru: Okuduğunuz destana göre aşağıdaki soruları cevaplayınız.
- Cevap:
Soru: 1) Destanı okurken hangi millî duyguları hissettiniz?
- Cevap: Bağımsızlık, vatan sevgisi, milletimize duyulan güven ve gurur duygularını hissettim.
Soru: 2) Okuduğunuz destanda Atatürk’ün hangi kişilik özellikleri anlatılmaktadır?
- Cevap: Atatürk’ün cesareti, kararlılığı, ileri görüşlülüğü, vatanseverliği ve liderlik vasıfları anlatılmaktadır.
Soru: 3) Atatürk’ün kişilik özelliklerinden hangileri onu başarılı bir lider yapmış olabilir?
- Cevap: İleri görüşlülüğü, kararlılığı, azmi, halkına duyduğu güven ve vatanseverliği onu başarılı bir lider yapmıştır.
Soru: 4) Bandırma Vapuru’nun kaptanı olduğunuzu düşününüz. Yıllar sonra bu yolculuğu çevrenize nasıl anlatırdınız?
- Cevap: O gün, Türk milletinin bağımsızlık mücadelesi için atılan ilk adımı taşımanın gururunu hissettim. Bandırma Vapuru’ndaki yolculuğumuz, sadece bir deniz seyahati değil, bir milletin kaderini değiştiren bir başlangıçtı.
5, 6, 7 ve 8. Sınıf Masal ve Destanlarımız Ders Kitabı MEB Yayınları Yapma Destanlarımız Ünitesi Sayfa 128-129-130-131-132-133-134-135-136-137-138-139 Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.