Cumhuriyetin İlanı Dinleme Metni Etkinlik Cevapları (6. Sınıf Türkçe)

Cumhuriyetin İlanı Dinleme metni cevapları ve soruları, Yıldırım Yayınları 6. Sınıf Türkçe Ders kitabı sayfa 67-68-69-70 (Millî Mücadele ve Atatürk Teması)

Cumhuriyetin İlanı Dinleme Metni Cevapları

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Yıldırım Yayınları Sayfa 67 Cevabı

METNE HAZIRLANALIM

Soru: Atatürk’ün aşağıdaki sözünü okuyunuz ve ifadeden ne anladığınızı açıklayınız.

“Türk milletinin karakter ve âdetlerine en uygun olan idare, cumhuriyet idaresidir.”

• Cevap: Türk milleti en başından itibaren bağımsız bir millet olmuş, başka milletlerin esaretine girmemiştir. Bu onun karakteristik biz özelliğidir. Devleti yönetenler de Orta Asya’dan beri halkın görüşlerine değer veren kişiler olmuş, yeri geldiğinde halka hesap vermiştir. İşte bu özellikleri nedeniyle Türk milletinin karakterine ve âdetlerine en uygun olan idare cumhuriyet idaresidir.

Soru: Yandaki şiiri okuyunuz. Bu şiirden hareketle “cumhuriyet” konusundaki duygularınızı ve düşüncelerinizi arkadaşlarınızla paylaşınız.

DOĞUM GÜNÜN KUTLU OLSUN

Bugün,
Doğum günün senin.
Bugün,
Doğum günü ulus olmamızın.
Bak, süslendi bayraklarla yurdum.
Doğum günün kutlu olsun
Cumhuriyetim!

• Cevap:

Dinleyelim

Soru: “Cumhuriyetin İlanı” adlı metni dinleyiniz. Metinde önemli gördüğünüz yerleri not alınız ve bu notları arkadaşlarınızla paylaşınız.

• Cevap: Osmanlı İmparatorluğu zamanında devletin çatısı altında pek çok farklı millet vardı ve bu milletler Osmanlı milleti çatısı altında ifade ediliyordu. Ancak Osmanlı’nın son zamanlarında bu milletler Osmanlı olma düşüncesinden uzaklaşmış, milliyetçilik düşüncesiyle isyan etmişlerdir. Türkiye Cumhuriyeti ise Türk milletindeki ulus, millet olma düşüncesini yeniden ortaya çıkarmıştır. Bu nedenle Cumhuriyet aynı zamanda Türk milletinin yeniden doğması demektir.

➢ Atatürk daha Erzurum Kongresi’nden hemen sonra devletin yönetim şeklinin cumhuriyet olacağını söylemiştir.

➢ TBMM’nin açılışından beri devletin yönetimi millî egemenlik esasına dayanıyordu.

➢ Cumhuriyetin ilanının önündeki en büyük engel saltanattı. Saltanat 1 Kasım 1922’de kaldırıldı.

➢ Lozan Antlaşması’yla millî bağımsızlık tam anlamıyla gerçekleşmiş oldu.

➢ Atatürk 158 oyun tamamını alarak ilk cumhurbaşkanımız oldu.

➢ Cumhurbaşkanı, başbakanı atayacak; başbakan da bakanlarını seçip cumhurbaşkanının onayına sunacaktı. Bu uygulamayla meclis hükümeti yerine parlamenter sisteme geçilmiş oldu.

➢ İlk hükûmeti kurmakla İsmet Paşa görevlendirildi.

➢ Türk milletinin karakterine en uygun yönetim biçimi olan cumhuriyeti korumak ve sahip çıkmak hepimizin vatandaşlık görevidir.

Sözcük Çalışması

Soru: Dinlediğiniz metinde geçen aşağıdaki cümleleri okuyunuz. Bu cümlelerde verilen koyu yazılmış sözcükleri örnekteki gibi anlamlarıyla eşleştiriniz.

• Cumhuriyetin ilanının önündeki en büyük engel saltanattı.
• Şimdi, yürürlükte olan siyasi rejime uygun devlet şeklini bulmak zorunlu hâle gelmişti.
• “Türkiye Cumhuriyeti mesut, başarılı ve muzaffer olacaktır.”
• Böylece devletin adı ve rejimiyle ilgili tartışmalara son verildi.
• Bu uygulamayla meclis hükümeti sistemi yerine parlamenter rejime geçilmiş oldu.

• Cevap:

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Yıldırım Yayınları Sayfa 68 Cevabı

Anlayalım, Yorumlayalım

Soru: Aşağıdaki soruları dinlediğiniz metne göre cevaplayınız.

Soruları cevaplarken metinle ilgili aldığınız notlardan yararlanabilir, öğretmeninizden metni bir kez daha dinletmesini isteyebilirsiniz.

Soru: 1) Cumhuriyetin ilanının önündeki en büyük engel nedir?

• Cevap: Cumhuriyetin ilanının önündeki en büyük engel saltanattır.

Soru: 2) Yeni kurulan meclis, hangi antlaşmayı onaylamıştır?

• Cevap: Yeni kurulan meclis Lozan Antlaşması’nı onaylamıştır.

Soru: 3) 25 Ekim 1923’te hükümetin istifası, Mustafa Kemal Paşa’ya beklediği hangi fırsatı vermiştir?

• Cevap: Bu olay Mustafa Kemal Paşa’ya Cumhuriyet’i ilan etmek için beklediği fırsatı verdi.

Soru: 4) 28 Ekim 1923 akşamına kadar hükümetin kurulmaması üzerine Mustafa Kemal Paşa, arkadaşlarına fikrini nasıl açıklamıştır?

• Cevap: 28 Ekim 1923 akşamına kadar hükümetin kurulmaması üzerine Mustafa Kemal Paşa “Yarın Cumhuriyet’i ilan edeceğiz.” diyerek fikrini açıkladı.

Soru: 5) Cumhuriyet ne zaman ilan edilmiştir ve cumhuriyetin ilanı nasıl karşılanmıştır?

• Cevap: Cumhuriyet 29 Ekim 1923’te ilan edilmiştir ve cumhuriyetin ilanı “Yaşasın Cumhuriyet!” sesleri arasında alkışlarla karşılandı.

Soru: 6) Gazi Mustafa Kemal Paşa, kaç oy alarak Türkiye Cumhuriyeti’nin ilk cumhurbaşkanı seçilmiştir?

• Cevap: Gazi Mustafa Kemal Paşa, 158 oyun tamamını alarak cumhurbaşkanı seçilmiştir.

Soru: 7) İlk hükümeti kurmakla kim görevlendirilmiştir?

• Cevap: İlk hükümeti kurmakla İsmet İnönü görevlendirilmiştir.

Soru: 8) Hepimizin başlıca vatandaşlık görevi nedir?

• Cevap: Hepimizin başlıca vatandaşlık görevi Türk milletinin karakterine en uygun yönetim biçimi olan cumhuriyeti korumak ve sahip çıkmaktır.

Soru: Sizce Atatürk neden cumhuriyet yönetimini seçmiştir? Bu konudaki düşüncelerinizi belirtiniz.

• Cevap: Atatürk cumhuriyet yönetimini tek kişinin egemenliğine karşı çıktığı, halkın da yönetime katılması söz konusu olduğu için seçmiştir.

Soru: Aşağıdaki paragrafı okuyunuz. Bu paragraftan hareketle Atatürk’ün Türk gençliğine niçin güvenip inandığını ve Türkiye Cumhuriyeti’ni emanet ettiğini açıklayınız.

Atatürk, “Tarihi yaşadığımız gibi yazdık fakat geleceği cumhuriyete inananlara, onu koruyanlara ve yaşatacak olanlara emanet etmek gerekiyor.” diyordu. O, Türk gençliğinin sağduyusuna, milliyetçiliğine, vatan sevgisine inandığını ve onlara güvendiğini söylüyordu.

• Cevap: Türk gençliği Kurtuluş Savaşı’nda vatanımıza sahip çıktığı, canı ve gençliğini kaybetme pahasına vatan savunması için kendisini cepheye attığı, kendisini vatan için feda ettiği ve genç Cumhuriyet’e sahip çıktığı için Atatürk Türk gençliğine inanıp güvenmektedir.

Söz Varlığımız

Soru: Aşağıda dinlediğiniz metinde geçen bazı cümleler verilmiştir. Bu cümlelerdeki alta çizili sözcükleri yapılarına göre ilgili kutucuğa yazınız.

• Cevap:

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Yıldırım Yayınları Sayfa 69 Cevabı

Konuşalım, Anlatalım

Soru: Aşağıdaki metni okuyup verilen sorular üzerinde sınıfça konuşunuz.

GÖZÜM ARKAMDA KALMAYACAK

Atatürk yeni cumhurbaşkanı seçilmişti. Bir sabah, kimi görevlilerle birlikte Çankaya sırtlarında yürüyüşe çıkmıştı. Yolda karşıdan gelmekte olan küçük bir çocuk, onları görünce durdu, kenara çekildi. Atatürk, çocuğu yanına çağırdı ve gülümseyerek sordu:
— Adın ne senin bakayım?
— Cemil.
— Buralarda mı oturuyorsun?
— Hayır, Ayrancı’da…
— Okula gidiyor musun?
Çocuk, başıyla “evet” anlamına gelen bir işaret yaptı.
— Peki, ne okuyorsun okulda?
— Her bir şey okuyoruz.
— Beni tanıyor musun Cemil?
Çocuk, başını kaldırdı, bir süre Atatürk’e dikkatle baktı:
— Sen, Gazi Paşa’sın!
— Hayır, Cemil, ben Gazi Paşa değilim. Beni benzettin sen.
— Yok, benzetmedim, iyi biliyorum; sen, Gazi Paşa’sın.
— Nereden biliyorsun?
Çocuk, kendine güvenir bir tutum içinde:
— Çünkü, dedi, sana hiç kimse benzemez.
Atatürk’ün insanları büyüleyen gözleri yaşarır gibi oldu.
— Cemil, büyüdüğün zaman ne olacaksın?
— Asker olacağım!
— Asker olup da ne yapacaksın?
— Düşman bu topraklara olur da bir daha ayak basarsa onu buradan kovacağım.
Atatürk hiçbir şey söylemedi. Küçük çocuğu kollarının arasına aldı, kaldırdı ve alnından
öptü. Sonra yanındakilere döndü, şöyle dedi:
— Evet, beyler… Görüyorsunuz, ulusun bağrından temiz bir kuşak yetişiyor. Bu eseri, cumhuriyeti, ben onlara bırakacağım ve gözüm arkamda kalmayacak.

Soru: Atatürk, yürüyüş sırasında kime rastlamıştır? Onunla neler konuşmuştur?

• Cevap: Atatürk yürüyüş sırasında Cemil adlı bir çocukla karşılaştı. Onunla nerede oturduğu, okula gidip gitmediği, okulda ne okudukları, kendisini tanıyıp tanımadığı, büyüyünce ne olmak istediği gibi şeyleri konuşmuştur.

Soru: Küçük çocuğun hangi cevabı üzerine Atatürk, çocuğu alnından öpmüştür?

• Cevap: Atatürk, çocuğun kendisine niçin asker olmak istediği sorulunca “Düşman bu topraklara olur da bir daha ayak basarsa onu buradan kovacağım.” demesi üzerine Atatürk, çocuğu alnından öpmüştür.

Soru: Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti’ni kimlere emanet etmiştir?

• Cevap: Atatürk, Türkiye Cumhuriyeti’ni ulusun bağrından temiz bir kuşağa yani gençlere emanet etmiştir.

Soru: Atatürk, metnin sonunda yer alan sözüyle neyi vurgulamıştır?

• Cevap: Atatürk, metnin sonunda yer alan sözüyle Türk gençliğinin Türkiye Cumhuriyeti’ni koruyup yüceltmesi konusunda onlara ne kadar güvendiğini vurgulamıştır.

Soru: Sizce Atatürk, Türk gençliğine niçin güvenip inanmıştır?

• Cevap: Atatürk Kurtuluş Savaşı’nda Türk gençlerinin vatanları için neler yapabileceklerini ve yeni kurulan Cumhuriyet’e nasıl sahip çıktıklarını gördüğü için onlara güvenip inanmıştır.

Soru: Atatürk’e ait aşağıdaki özdeyişleri okuyunuz. Bu sözlerden hareketle Atatürk’e ait iki kişilik özelliği söyleyiniz.

“Benim en büyük eserim cumhuriyettir.”
“Özgürlük ve bağımsızlık benim karakterimdir.”

• Cevap: Cumhuriyetçi, özgür.

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Yıldırım Yayınları Sayfa 70 Cevabı

Düşünelim, Yazalım

Soru: Aşağıdaki şiiri okuyunuz. Bu şiir 15 Temmuz 2016 tarihinde yaşanan demokrasiye darbe girişimiyle ilgili yazılmış olabilir mi? Şiirde söz edilen “korkusuz kahramanlar” kimler olabilir? Sorular üzerinde düşününüz. Buradan hareketle defterinize bir hikâye yazınız. Hikâyeyi yazarken yazım ve noktalama kurallarına dikkat ediniz.

KORKUSUZ KAHRAMANLAR

O karanlık gecede
Haberi alır almaz
Vedalaşıp herkesle
Meydanlara koştular
Korkusuz kahramanlar

O gün ölüm bile
Korkutmadı onları
Yaşlısıyla genciyle
Açtılar bütün yolları
Korkusuz kahramanlar

Ay yıldızlı bayrakla
Göğsündeki imanla
Dimdik durarak düşmana
Dünyaya bir ders verdiler
Korkusuz kahramanlar

Bayraklar ellerinde
Tekbirler dillerinde
Allah, vatan uğruna
Şehit, gazi oldular
Korkusuz kahramanlar

• Cevap: Evet bu şiir 15 Temmuz gecesiyle ilgili olabilir. Şiirde söz edilen kahramanlar, o gece darbecileri engellemek ve demokrasiye sahip çıkmak için sokaklara dökülen milyonlarca kişidir.

VATAN UĞRUNA DİMDİK KAHRAMANLAR

O karanlık gecede Ali, televizyon karşısında dehşetle haberleri izliyordu. Bir darbe girişimi başlamıştı, üstelik vatanın kalbine doğru adım adım ilerleyen hainler vardı. İçinde kabaran öfkeyle ayağa kalktı. Eşi Hatice ona endişeyle baktı, fakat Ali’nin gözlerindeki kararlılık ona daha fazlasını söylemesine engel oldu. “Hakkını helal et,” dedi Ali. “Ben vatanım için meydanlara gidiyorum.”

Ali sokağa çıktığında mahalle sakinlerinin de aynı duygularla evlerinden çıktığını gördü. Yaşlısı, genci, herkes sokaklara akın ediyordu. Bayraklar ellerindeydi, dillerinde dualar ve tekbirlerle ilerliyorlardı. O gece Ali ve mahalle arkadaşları, köprüye doğru yürüyüşe geçti. Kiminle karşılaşacaklarını, başlarına neler geleceğini bilmiyorlardı ama korkusuzdular. Çünkü göğüslerinde taşıdıkları iman ve vatan sevgisi, onları zırh gibi koruyordu.

Köprüye vardıklarında silah sesleri duyuldu. Ali’nin gözleri önünde insanlar şehit oluyordu, ama geri adım atan kimse yoktu. Birlikte hareket ederek hainlere geçit vermediler. Ali’nin gözleri doldu. “Bu gece şehit ya da gazi olacağız,” dedi arkadaşlarına. Ve gerçekten de o gece birçok kişi gibi Ali de yaralandı, ama ne olursa olsun teslim olmadı.

Sabahın ilk ışıklarıyla birlikte hainler geri çekildi. Ali ve meydanlardaki tüm insanlar dünyaya unutulmaz bir ders vermişti: Bu topraklarda vatan uğruna canını feda eden kahramanlar her zaman vardı ve var olmaya devam edecekti.

O gece korkusuzca meydanlara koşan herkes, bu vatanın gerçek sahipleri olduğunu bir kez daha gösterdi.

6. Sınıf Türkçe Ders Kitabı Yıldırım Yayınları Millî Mücadele ve Atatürk Teması Sayfa 67-68-69-70 Cumhuriyetin İlanı Dinleme Metni Etkinlik Soruları ve Cevapları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.