10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Düşler Yayıncılık Sayfa 176

“10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 176 Düşler Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Düşler Yayınları Sayfa 176

• Nazımla yazılır (17. yüzyıl klasik edebiyatta nesirle yazılmış komediler de vardır.).
• Eser, “diyalog” ve “koro” bölümlerinden oluşur. Ara vermeden oynanır, perde arası yoktur.
• Üç birlik kuralına uyulur.
Günümüz komedi yazarları komedinin bu klasik kuralına bağlı kalmadan eserlerini oluşturmaktadır. Rönesans’tan bu yana bu gelişim sürmektedir.
Okuduğunuz “Şair Evlenmesi” bir komedidir. Toplumun aksayan yönlerini irdeleyen bu komedide Şinasi yanlış gelenekleri eleştirmiştir. Bu eserde gelenksel tiyatronun anlatım tekniklerinden yararlanılmıştır. Tiplemelerde geleneksel Türk tiyatrosunun birikiminden yararlanılmıştır.

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Ziba Dudu, Müştak Bey, Ebu’l Lâklâka, Batak Ese, Atak Köse ve Hikmet Efendi’nin öne çıkan özelliklerini belirleyiniz. Tiyatro oyunlarında oyuncuların metni kendi tarz ve kabiliyetlerine göre canlandırdıklarını dikkate aldığınızda bu kahramanlardan hangisini canlandırmak isterdiniz?

• Cevap:

Şair Müştak Bey:  Romanın ana karakteridir. Batılı tavır ve davranışları, görünüşü ve giyimi ile pek popüler olmayan, eğitimine rağmen saf bir tabiata sahip bir adamdır.

Kumru Hanım: Müştak Bey’in âşık olduğu genç ve güzel bayandır.

Sakine Hanım: Müştak Bey’in yanlışlıkla nikâhlandığı kişidir.

Hikmet Efendi: Müştak Bey’in samimi arkadaşıdır. Zor günlerinde akıl vererek yanında olur.

Ziba Dudu: Dedikoduyu seven,  Müştak Bey’in başına türlü dertler açan kişidir.

Habbe Kadın: Müştak Bey’in yengesidir. Aceleci ve tez canlı bir kişidir. Diğer karakterler: Ebüllaklaka İmam Efendi, Batak Ese, Atak Köse/

2. Modern tiyatroda olay örgüsü perde, sahne, fıkra, meclis, fasıl gibi terimlerle ifade edilen bölümler etrafında düzenlenir. Buna göre metin kaç bölümden oluşmuştur, bu bölümlerde yer alan olaylar nelerdir?

• Cevap: İbrahim Şinâsî’nin 1860 yılında Tercüman-ı Ahvâl’de tefrika edilen ardından kitap olarak basılan töre komedisi tarzında tek perdelik piyestir.

3. Modern tiyatroda oyunun oynandığı mekânın özellikleriyle bağlantılı olarak sahne düzenlemesi yapılır. Oyunun farklı temsillerinde farklı mekân ve sahne düzenlemesi kurgulanabilir. Buna göre “Şair Evlenmesi”nin mekân ve sahne düzeniyle ilgili önerileriniz neler olurdu?

• Cevap: Ben olsam eski bir konağın misafir salonunu düşünerek dekoru hazırlardım. Böylece hem o dönemin atmosferini yaratmış olurdum hem de oyunun izleyicilere daha gerçekçi oynanmasını sağlardım.

4. Metindeki açık ve örtük iletileri belirtiniz. Bu iletilerle ilgili görüşlerinizi gerekçeleriyle birlikte açıklayınız.

• Cevap:

Açık ileti: Görücü usulü evliliğin saçmalığı ve insanı düşürdüğü zor durumlar

Örtük ileti: Hiçbir şey görüldüğü gibi değildir. İnsanlar tuzaklara kanmamalı.

5. Okuduğunuz metinde yazara özgü dil ve anlatım özelliklerini belirleyiniz.

• Cevap: Yazar belki de döneminde ilk kez şiveli bir konuşmayı bir tiyatro oyununda kullanmıştır. Bu da yazarın töre komedisi dediğimiz bu tarz oyunların öncülüğünü yapması ve izleyiciye-okura daha keyifli gerçekçi bir izlenime sahip olma imkanı sunmaktadır.

6. Metinden hareketle aşağıdaki noktalı yerlere istenen bilgileri yazınız.

Şair Evlenmesi

Diyaloğu Örnekleyen İfadeler

• Cevap:

HİKMET EFENDİ

Aman efendi, ben kendi suçumu anladım, ama onun suçu ne oluyor anlayamadım? EBÜLLAKLAKA

Daha ne olsun? Kendisine nikâhladığım kızı istemiyor da onun küçüğünü istiyor. Bu ne demektir?

Monoloğu Örnekleyen İfadeler

• Cevap:

MÜŞTAK BEY

(Kendi kendine) “Şimdi benim Kumrucuğum kafese girecek ha! Ah, bir kez kanadının altına girebilseydim! Fakat insan kısmının yediği bir yem var ya, adına para derler. Eğer ondan isteyecek olursa mesela… E n’olmuş? Ben de elimden geleni esirgemem ya. Verebileceğim şey çok mu? Hepsi bir teselli. Bir de yüz görümlüğünü nasıl etmeli? Adam sen de, o da kolay. Şöyle birkaç beyit veriveririm olur biter.”

7. “Şair Evlenmesi”, Tanzimat Dönemi Türk Edebiyatı’nın hangi özelliklerini yansıtmaktadır? Örnekler vererek açıklayınız.

• Cevap: Türk edebiyatında Batılı anlamda ilklerin dönemi Tanzimat Dönemidir. Bu bakımdan “Şair Evlenmesi“, geleneksel türk tiyatrosunun aksine serim-düğüm-çözüm kısımları bulunan bir olay dizisi üzerine kurulduğundan dolayı, Türk toplumuna ait töresel bir olayı batı teknikleriyle birleştirerek bir ilke imza atmıştır. İlk olduğu için hafif kusurları da vardır eserin. Tanzimat’ın birinci dönemine özgü olan toplumu bilinçlendirmek maksadıyla yazılmıştır.

8. Okuduğunuz metin, Türk edebiyatında Batılı tarzda tiyatronun ilk örneğidir. Bununla birlikte geleneksel Türk tiyatrosuyla benzerlik gösteren unsurlara da sahiptir. Metinden bu unsurlara örnek veriniz.

• Cevap: Oyunun kahramanlarına baktığımızda geleneksel Türk tiyatrosundaki benzer tiplerin bu oyunda da yer aldığını, komik unsurların yanlış anlamalara dayalı olarak kurulduğunu görürüz. Bu da aralarındaki benzerliğe örnek gösterilebilir.

9. a. Dönemin hangi sosyal problemleri böyle bir metnin yazılmasında etkili olmuştur? Açıklayınız.

• Cevap: Özellikle bazı çürümüş geleneklerin yol açtığı komik ve sıkıntılı durumlar üzerinde durulmuştur. Görücü usulü evlenmenin aslında çağ dışı kaldığı ve toplumda sıkıntılara sebep olduğu vurgulanmıştır.

b. Metnin temel çatışması hangi ahlaki değere uyulmaması üzerine kurulmuştur?

• Cevap: Söz verilip sonra da verilen sözün aksi yönde iş yapılması üzerine kurulmuştur. Bu da metnin en önemli çatışmasını oluşturur.

10. “Şair Evlenmesi” Şinasi’nin en ünlü eseridir. Bunun dışında Şinasi, Batı şiirinden yaptığı çevirileri “Tercüme-i Manzume” adlı bir kitapta toplamış, “Durub-i Emsal-i Osmaniye” adlı eserinde ise atasözlerini derlemiştir. Bu açıklamadan hareketle İbrahim Şinasi’nin düşünce dünyası ve edebî anlayışı hakkında çıkarımlarda bulununuz.

• Cevap: İbrahim Şinasi, toplum için sanat anlayışını benimsemiştir. Türk edebiyatına ilk kez hak, adalet, eşitlik, özgürlük gibi kavramları eserlerinde kullanmıştır. Düşüncelerini sade ve açık bir dille dile getirmeyi, konuşma dilini yazı dili haline yaklaştırmaya çalışmıştır.

10. Sınıf Düşler Yayıncılık Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 176 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.