9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 87

Soru: a) Okuduğunuz Hişt, Hişt! adlı hikâyede yazarın bir ünlemi hikâyesine başlık olarak seçmesi, hikâyede sürekli tekrar etmesi, hikâyeye dil ve anlatım yönünden nasıl bir katkı sağlamıştır? Düşüncelerinizi gerekçeleriyle yazınız.

Cevap: Bu ünlem, hikâyenin gizemli ve belirsiz havasını yaratıyor. Ünlem, dikkat çekici ve akılda kalıcı bir etki yapıyor. Yazarın “hişt” gibi basit bir sesi sürekli kullanması, okuyucunun dikkatini bu sese çekerek, hikâyedeki belirsizliği ve karakterin kafa karışıklığını daha iyi hissettiriyor. Bu, dil ve anlatım açısından hikâyeye derinlik ve etkileyicilik katıyor.

Soru: b) Okuduğunuz Forsa adlı hikâyede yer alan denizcilik ile ilgili kelime ya da kelime gruplarını belirleyiniz. Yaptığınız bu çalışmadan hareketle metnin adının, temasının ve konusunun hikâyenin dil ve anlatımını nasıl etkilediğini söyleyiniz.

Cevap: Metinde denizcilikle ilgili geçen bazı terimler şunlardır: “Kadırgalar, forsa, donanma, gemi, pupa yelken, Türk donanması, kürek çekmek, kadırga, gemi” Hikâyenin adı zaten bir denizcilik terimidir. Denizcilik konulu bu hikâyede denizcilik terimlerinin yoğun olarak kullanılması hikâyenin inandırıcılığını, etkileyiciliğini olumlu yönde etkiler. Dil ve anlatımını zenginleştirir.

Soru: a) Okuduğunuz hikâyeden alınan aşağıdaki paragrafta boş bırakılan kelimelerin yerine bağlama uygun olarak kendi ifadelerinizi yazınız.

Cevap:

“Otların yeşil olması, denizin mavi olması, gökyüzünün berrak olması, pekâlâ bir meseledir. Kim demiş mesele değildir, diye? Budalalık! Ya yağmur yağsaydı… Ya otların yeşili mavi, ya denizin mavisi kırmızı olsaydı… Olsaydı o zaman mesele olurdu, işte. Pembe bir yaprak, çikolata renkli bir keçi gördüm. Birisi arkamdan:

— Hişt hişt, dedi.

Dönüp baktım. Yolun kenarındaki daha tadını almamış taze deve dikenleriyle karabaşlar, erik lezzetinde bana baktılar. Dişlerim kamaştı. Yolda kimsecikler yoktu. Bir evin çatısını, uzakta uçan bir iki kuşları, yaprakların arasından manzarayı gördüm.

Dönüp bakmak istedim. Belki de çok istediğim için dönüp bakamadım. Olabilir. Gökten bir kuş, selam ederek geçmiştir. Arkamdan birkaç hayvan, bir çoban geçmiştir. Bir arkadaşları vardır belki, hişt hişt diyen.

— Hişt, dedi yine.”

Soru: b) Tamamladığınız paragrafı metnin aslı ile karşılaştırınız. Farklı kelimelerin anlatıma hâkim olan duyguyu etkilemesi konusundaki düşüncelerinizi yazınız.

Cevap: Yazdığım kelimelerin çoğunluğu ya aynı ya da benziyor. Ancak yine de bazı kelimelerin değişmesi bile metni etkiliyor. Kelimelerin seçimi metindeki atmosferi değiştirir, yoğunluğu azaltabilir. Yazarın aslını yazarken oluşturduğu etkiyi kırabilir.

9. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 87 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.