9. Sınıf Tarih Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 200

“9. Sınıf Tarih Ders Kitabı Cevapları Sayfa 200 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

9. Sınıf Tarih Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 200

Soru: Kaynakları inceleyerek I-II. Göktürk ve Uygur devletlerinin yönetim ve ordu yapılarına ait özellikleri sayfa 201’de verilen tablodaki ilgili yerlere yazınız.

Kaynak P

“Ben Tanrı gibi ve Tanrıdan olmuş Türk Bilge Hakan, bu devirde tahta oturdum. (…) Türk halkının adı sanı yok olmasın diye babam Hakanı, annem Hatunu yücelten Tanrı, onlara devlet veren Tanrı, Türk halkının adı sanı yok olmasın diye beni o Tanrı hakan olarak tahta oturttu. (…) Türk halkı için gece uyumadım, gündüz oturmadım; Kardeşim Kül Tigin ile iki şad ile birlikte ölesiye yitesiye çalıştım, çabaladım. (…) Tanrı öyle buyurduğu için, bahtım ve talihim olduğu için, ölecek milleti diriltip doyurdum. (…) Çıplak halkı giyimli kıldım, fakir halkı zengin kıldım, az halkı çok kıldım, güçlü devleti olandan, güçlü hakanı olandan daha iyi kıldım.”

Tekin, 2020, s. 45, 57-59. *

Kaynak R

“Gök Türklerde hükümdarlık, yani, devlet başkanlığı kağanlık ile temsil edilmektedir. Devlet başkanı da kağan unvanını taşıyordu. Kaynaklardan anlaşıldığına göre otağ, taht, tuğ, davul ve yay hükümdarlık sembolleri idi. (…) Gök Türklerde siyasi iktidar ‘kut’ tabiri ile ifade olunuyordu. (…) Kağanlık kişiye Tanrı tarafından verilirdi. Türk hükümdarı kanunları (töre) uygular, kendisi de uyar fakat kanun yapamazdı. (…) Kağanın icraatı millet tarafından meclis vasıtasıyla kontrol ediliyordu. (…) Gök Türklerde meclis kelimesinin karşılığı ‘toy’idi. (…) Gök Türk kağanları meclisin tabii başkanı oluyorlardı. (…)

Orhun kitabelerinde geçtiği üzere, Gök Türklerde hükümetin karşılığı ‘ayuk’ tabiri idi. Coğrafi şartlar ve ülkenin içinde bulunduğu durum sebebiyle toyun her zaman toplanması mümkün olamıyordu. Memleket işlerinin asıl görüşülmesi gerektiği anlarda ayukı devreye giriyor, bütün asıl meseleler o an için ayukta konuşuluyordu. (…)

Gök Türk Devleti’nde kulluk ve kölelik yoktu. Yani insanların hepsi hürdü. Kadınların da toplumda önemli yerleri vardı. (…) Gök Türk Devleti’nde bir adliye müessesesi vardı. Yarguların vazifeleri töreyi ve örfi hukuku uygulamaktı. (…) Hükümdarlar da mahkeme başkanlığı yani yarganlık yaparlardı.”

Taşağıl, 2022, s. 126-132. *

Kaynak S

“Uygurlarda da göreceğimiz gibi, Göktürkler’de Kağan’ın karısı hatun devlet işlerinde kocasıyla birlikte söz sahibidir. Emirnamelerin yalnız kağan namına değil, kağan ve hatun nâmına müşterek imza edilmesi; resmi yazışmalarda kağanın hatundan ayrılmaması herhalde kadının aile hayatındaki ehemmiyetinden ileri gelmektedir. Kağan’ın eşi devlet işlerinde kocasına yardımcı olduğu gibi, yapılacak antlaşmalarda da büyük rol oynuyordu.”

İzgi, 2020, s. 30. *

Kaynak Ş

“Uygur Kağanlığı, Gök Türk Devleti’nin sahip olduğu mirasın üzerine kurulduğu için bu devletin yani bozkır kültürünün geleneğini sürdürüyordu. Ancak, zamanla Çinlilerle fazla yakınlaşma, Maniheizm’in ülkede kabul görmesi hayat tarzını eskisine göre değiştirmelerine sebep oldu. (…) İkinci hanedandan itibaren unvanların değişmesi ‘ay’ ve ‘kün’ gibi Maniheizm’in artan etkisini açıkça gösteriyordu. (…) Karabala- sagun, devletin merkeziydi ve devlet meclisi burada toplanırdı. Gök Türklerin kullandığı bütün unvanların daha sonra Uygurlar tarafından da devlet sistemi içinde aynen kullanıldığını görüyoruz.”

Taşağıl, 2015, s. 211-212. *

Kaynak T

Göktürk ve Uygur askerleri savaşlarda hafif zırh kullanmıştır. Türk ordusunda börüler olarak adlandırılan ve etkin bir güce sahip bu hafif zırhlı askerlerin bulunması savaşlarda Türk ordusuna üstünlük kazandırmıştır.

Hafif zırhlı Türk askeri (temsilî)

• Cevap: Bu etkinliğin cevabı diğer sayfadadır. (Bkz. sayfa 201) 

9. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 200 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.