9. Sınıf Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü Ders Kitabı Cevapları Sonuç Yayınları Sayfa 107

“9. Sınıf Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü Ders Kitabı Cevapları Sayfa 107 Sonuç Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

9. Sınıf Sağlık Bilgisi ve Trafik Kültürü Ders Kitabı Cevapları Sonuç Yayınları Sayfa 107

buralarda göllenmesi sonucu hayati organlara yeterli kan ve oksijen gönderilememesine bağlıdır. Olaya yol açan faktörlere bağlı olarak dört tür şoktan söz edilebilir. Bunlar kalp fonksiyonlarının yetersizliğine bağlı şok, vücut sıvılarının yetersizliğine bağlı şok, zehirlenmelere bağlı şok ve alerjiye bağlı şok türleridir.

a. Şok Belirtileri

Kaza ya da yaralanma durumunda kısa zamanda fazla miktarda kan kaybedilirse şok gelişir. Şok durumunda hasta hâlsizdir, başı döner, nabız ve solunum hızlanmıştır (Görsel 1.103). Nabız, hızlı olmasının yanı sıra cılız bir nabız şeklindedir ve güçlükle hissedilebilir. Çoğu kez fazla miktarda kan kaybına yol açan bir yaralanma söz konusudur. Yaralı terlidir, cildi solgun renklidir, bütün vücudu soğuktur. Hastalar genellikle kendilerini huzursuz hissederler. Şok durumunda hafif bir baş dönmesi olabileceği gibi kimi zaman bilinç bulanıklığı da gözlenebilir. Bazen dışarıdan görülür bir kanama olmaksızın da şok gelişebilir. Örneğin genel vücut zedelenmesi olduğunda karaciğer, dalak, böbrek gibi iç organlarda yırtılma sonucu fazla miktarda kanama olabilir. Bu durumda dışarıdan bir kanama görülmese bile şok gelişebilir.

Herhangi bir yaralanma olmadan ülser vb. nedenlerle sindirim kanalında olan kanama sonucunda ya da ishal ve kusma nedeniyle aşırı miktarda vücut sıvısı kaybedildiğinde de şok gelişebilir. Şokun diğer bir önemli nedeni de kalp krizidir. Bu durumda hasta, göğsü üzerinde şiddetli ağrıdan şikâyet eder, çok sıkıntılı görünümdedir ve kan basıncı düşmesi sonucu şoka girebilir.

b. Şok Pozisyonu ve Şok Durumunda İlk Yardım

Şoktaki bir yaralı sırtüstü yere yatırılmalı, baş yana çevrilmeli ve bacakları biraz yükseğe kaldırılmalıdır.

Ayaklarının altına destek konularak ayakları yerden 30 cm kadar yükseğe kaldırmak yeterlidir. Bu yatırma şekline şok pozisyonu adı verilir. Bu durumda varsa bütün dış kanamalar bası uygulanarak durdurulur. Daha sonra tıbbi yardım gelinceye kadar beklenir. Bu arada hastayı sıkan giysiler varsa onların gevşetilmesi uygun olur. Aralıklarla (en seyrek 3-5 dakikada bir) bilincinin açık olup olmadığı ve nabız durumu kontrol edilmelidir (Görsel 1.104).

DEĞERLENDİRELİM

1. Başlıca şok belirtilerini kısaca açıklayınız.

Cevap: Şok belirtileri nelerdir?