9. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Kitabı Sayfa 261 Cevabı

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Okuduğunuz metnin tema ve konusunu belirleyiniz.

• Cevap: Masaldır. Aradığı kıza kavuşmak için maceralar atlatan bir şehzadenin başından geçen olaylar anlatılmaktadır.

2. Okuduğunuz metnin olay örgüsünü belirleyerek olayların birbiriyle ilişkisini açıklayınız.

• Şehzadenin yaşlı kadının yağ testisini kırması.
• Yaşlı kadının limon kıza aşık olursun inşallah demesi.
• Limon kızı araması.
• Limon kızı bulması.
• Limon kızın güvercin olması.
• Limon kızın yeniden insan olması ve sonunda şehzadeye kavuşması.

3. Okuduğunuz metnin şahıs kadrosunun özelliklerini belirleyiniz.

Cevap:

• Yaşlı kadın: Fakirdir, şehzadenin ona ettiği oyun üzerine ona kızmıştır beddua etmiştir.
• Şehzade: Şımarıktır. Limon kıza kavuşmak için elinden gelen her şeyi yapmıştır. Söz dinlemez bir yapısı vardır.
• Limon kız: Çok hassastır. İyilikseverdir. Sonun da mutluluğa kavuşmuştur.

4. Okuduğunuz metindeki çatışmaları belirleyiniz.

Cevap:

• Şehzadenin yaşlı kadının yağ testisini kırması.
• Yaşlı kadının limon kıza aşık olursun inşallah demesi.
• Şehzade ile devin mücadelesi
• Limon kızı ile hizmetçinin mücadelesi
• Limon kızın yeniden insan olması ve sonunda şehzadeye kavuşması.

5. Metnin tür özelliklerini metin üzerinde gösteriniz.

• Cevap:Metin masal türünde yazılmıştır. Tekerleme ile başlar. Ardından birçok olağanüstü olay devler, cinler vs görülür. Masalın giriş bölümünde olaylar anlatılır bazen olaylar düğümlenir ama masalın sonucunda olay çözülür masallarda olduğu üzere iyiler kazanır. Kötüler kaybeder.

6. Okuduğunuz metinde kullanılan anlatım biçimlerinin (öyküleyici, betimleyici, açıklayıcı, tartışmacı) işlevlerini belirleyiniz.

• Öyküleyici anlatım: Okurun ilgisini çekmek için kullanılır. Olaylar sürükleyici bir dille anlatılır.
• Betimleyici anlatım: Mekanlar, kişiler bu anlatımla okura daha ayrıntılı olarak aktarılır.

7. Okuduğunuz metnin öne çıkan üslup özelliklerini belirleyiniz. Bu özellikleri metinden örneklerle açıklayınız.

• Cevap: Masalın kendine özgü bir anlatım yöntemi ve üslubu vardır. Burada da görüleceği üzere anlatıcı tekerleme ile girer. Ardından kafiyelerle cümleleri okurun rahatça ve merakla takip edebileceği gibi kullanır. Sade bir dil vardır.

Eleştirel Okuma

1. Metindeki değerleri, içinde yaşadığınız toplumun değerleri ile benzerlik ve farklılıklar açsından karşılaştırınız.

• Yardımseverlik: Yaşlı adamın musluklarından yağ ve bal damlaması
• Söz dinlememe: Şehzadenin alnından öptürme demesine bakmaması.
• Kötülük: Hizmetçi kızın Limon kızın tacını çalması.
• İyilik yapmak: Sonunda Limon Kız’ın sonunda mutlu olması.

2. Metinde hangi yapı unsuru öne çıkmaktadır? Bunun kurgudaki işlevini değerlendiriniz.

• Cevap: Özellikle giriş-gelişme ve sonuç bölümlerinin çok belirgin olması. Özellikle giriş kısmından önce var olan ve her masalda karşılaşacağımız TEKERLEME bölümü hemen göze çarpar.

9. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Kitabı Meb Yayınları Sayfa 261 Cevabı