9. Sınıf Fizik Kavram Öğretimi Kitabı Cevapları Sayfa 153

“9. Sınıf Fizik Kavram Öğretimi Kitabı Cevapları Sayfa 153” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

9. Sınıf Fizik Kavram Öğretimi Kitabı Cevapları Sayfa 153

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE YER ÇEKİMİ

Yönerge: Verilen metinden faydalanarak aşağıdaki soruları cevaplayınız.

GEÇMİŞTEN GÜNÜMÜZE YER ÇEKİMİ

Serbest düşme hareketi hakkındaki ilk görüş, ünlü filozof Aristoteles (MÖ 384/322) zamanında başlar. Aristoteles’e göre bir taş daha hızlı düşer çünkü taş yerden oluşmuştur ve doğal kalma yerini arar. Buna karşın bir tüy en çok havadan oluşmuştur ve o nedenle yeri daha az kuvvetle arar ve böylece bir taştan daha yavaş yere düşer. Dahası Aristoteles, düşen bir nesnenin hızının sabit olduğu sonucuna varır. Siz de bir tüyü yukarıdan bıraktığınızda Aristoteles’in bu sonuca nasıl vardığını anlayabilirsiniz. Fakat Aristoteles bir taşın artan hızda düştüğünü fark edemedi çünkü hızlı düşen nesnelerin havadaki uçuşunu ölçemiyordu.

Aristoteles, oldukça güvenilir bir filozof olduğu için birçok kişi tarafından söyledikleri doğru kabul edilmiştir. Roger Bacon [(Racır Beykın) 1214-1294], doğal davranışlar hakkında güvenilir teorilerin gelişmesi için deneyin gerekliliğini savunan ilk bilim adamıdır. Fakat onun bile bir deneyin sonuçları üzerinde değişkenlerin kontrolünün önemini tanımadığı görülmektedir.

Nihayet Galileo (1564/1642) astronomi, optik ve mekanik deneyler yaparak doğru bilimin gelişmesine giden yolu gösterdi. Çalışmalarının en önemli konusu, anlamlı deneylerin kontrol edilebilir olmalarını tanımlamasıdır. Bununla, bir deney esnasında mümkün olduğu kadar her defasında sadece bir değişkenin değiştirilmesi kastedilir. Böylece Galileo, aralarında birçok fark bulunan tüy ve taşın düşmelerinin kıyaslanmasının hemen hemen yorumlanamaz bir deney olduğunu gösterdi. Farklı ağırlıktaki benzer nesnelerin düşmeleri hakkında önemli deneyler yaptı ve hava sürtünmesinin olmaması hâlinde nesnenin ağırlığının onun ivmesini etkilemediği sonucuna vardı. Dahası serbest düşen nesnelerin Aristoteles’in inandığı gibi sabit hızlı olmayıp sabit ivmeli olduklarını buldu.

Günümüzde belli bir yükseklikten serbest bırakılan nesnelerin yere yani dünyaya düşme nedeninin kütle çekim kuvveti, diğer adıyla yer çekimi olduğu bilinmektedir. Yere çarpma hızı, nesnelerin bırakıldığı yüksekliğe ve nesnelere etki eden hava direncine bağlıdır. Eğer nesnelere serbest düşme hareketini yaptırabilirsek (hava direncini ortadan kaldırabilirsek yani havasız ortamda sadece kütle çekim kuvvetinin etkisiyle hareket etmesini sağlayabilirsek) taş ve tüyü hatta birçok nesneyi aynı anda, aynı yükseklikten serbest bırakırsak taş, tüy ve diğer tüm nesneler aynı anda yere düşecektir. Yere çarpma hızları da eşit olacaktır. Olay ile ilgili NASA astronotları ay yüzeyinde bu deneyi gerçekleştirmiş, aynı sürede düştükleri gözlemlenmiştir.

Bueche, F. J, & Jerde D. A. (2003). Fizik İlkeleri 1 (çev. K. Çolakoğlu). Ankara: Palme Yayıncılık.

Metin düzenlenmiştir.

1. Aynı anda, aynı yükseklikten serbest bırakılan nesnelerin hangi özelliği aynı olursa yere aynı zamanda ve aynı hızda çarparlar? Bu duruma neden olan özelliğin değişkenliği hakkında ne söylenebilir?

• Cevap: Durgun hâlden harekete başlayan cisimler aynı anda, aynı noktaya ulaşıyorsa ivmelerinin aynı olması gerekmektedir. Her cisim için aynı ise ivme sabit bir değerde olmalıdır.

2. Yer çekimi ivmesini oluşturan kuvvet hangisidir?

• Cevap: Yer çekimi ivmesini oluşturan kuvvet, kütle çekim kuvvetidir.

3. Metinden yaptığınız çıkarımla yer çekimi ivmesi kavramını nasıl tanımlarsınız?

• Cevap: Belli bir yükseklikten serbest bırakılan bir cismin sadece kütle çekim kuvveti etkisiyle kazandığı ivmeye yer çekimi ivmesi denir.

9. Sınıf Fizik Meb Yayınları Kavram Öğretimi Kitabı Cevapları Sayfa 153 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.