“8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Sayfa 134 Semih Ofset Sek Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Semih Ofset Sek Yayınları Sayfa 134

3. Cumhuriyetin İlanı (29 Ekim 1923)

23 Nisan 1920’de Büyük Millet Meclisinin açılmasıyla millî egemenliğe dayalı yeni bir Türk Devleti kurulmuştu. Büyük Millet Meclisi ve Hükûmeti cumhuriyet yönetiminin gereklerine göre çalışmaktaydı. Teşkilat-ı Esasiye Kanunu siyasal rejim olarak cumhuriyet ile uyumluydu. Teşkilat-ı Esasiye Kanunu’nda “Egemenlik kayıtsız şartsız milletindir.” “Yürütme gücü ve yasama yetkisi, milletin tek ve gerçek temsilcisi olan Türkiye Büyük Millet Meclisinde toplanır.” maddeleri devletin millî egemenlik esasına dayalı bir cumhuriyet olduğuna işaret ediyordu. Ancak Millî Mücadele’nin devam ettiği bu süreçte cumhuriyet ifadesinin açık olarak kullanılması doğru bulunmamıştı.

Saltanatın kaldırılmasından sonra devlet rejiminin ne olacağı tartışılmaya başladı. Bu dönemde seçimler yapılarak meclis yenilendi. Lozan Barış Antlaşması’nın imzalanmasından sonra, hükümetin başındaki Rauf (Orbay) Bey’in görevinden çekilmesi üzerine onun yerine Fethi (Okyar) Bey getirildi. Mecliste muhalif vekiller hükümete karşı cephe aldılar. Bunun üzerine Fethi Bey’in başkanlığındaki hükümet istifa etti (27 Ekim 1923). TBMM, meclis hükûmeti sistemine göre çalışıyordu. Bu sistemde bakanlar, milletvekilleri arasından ve milletvekilleri tarafından tek tek oylama ile seçiliyorlardı. Bu durum, farklı görüşteki bakanların bir arada uyumlu bir şekilde çalışmasını zorlaştırıyordu.

Mustafa Kemal hükümet kurması muhtemel bütün arkadaşlarıyla görüşerek hükümet kurma görevini kabul etmemelerini istedi. Böylece cumhuriyetin ilanı için zemin hazırladı. Hükümetin kurulamaması üzerine bu sorunun daha fazla bekletilemeyeceği anlaşılmıştı. Mustafa Kemal, cumhuriyetin ilanı çalışmalarını hızlandırdı. 28 Ekim 1923 akşamı Çankaya Köşkü’nde çalışma arkadaşlarını topladı. Mustafa Kemal, Nutuk adlı eserinde o geceyi şöyle anlatmıştır:

Yemek sırasında “Yarın Cumhuriyeti ilan edeceğiz.’ dedim. Orada bulunan arkadaşlar, derhâl düşünceme katıldılar. Yemeği bıraktık. O dakikadan itibaren, nasıl hareket edileceği konusunda kısa bir program yaparak arkadaşları görevlendirdim. (…) O gece birlikte olduğumuz arkadaşlar erkenden ayrıldılar. Yalnız İsmet Paşa Çankaya’da misafirdi. Onunla yalnız kaldıktan sonra, bir kanun tasarısı müsveddesi hazırladık. Bu müsveddede 20 Ocak 1921 tarihli Teşkilat-ı Esasiye Kanunu’nun (Anayasa) devlet şeklini tespit eden maddelerini şu şekilde değiştirdim: Birinci maddenin sonuna “Türkiye

29 Ekim 1923 tarihinde Anayasa’da değişiklik önerisi Meclis’e sunuldu. Milletvekillerinin oylarıyla ve “Yaşasın cumhuriyet!” sesleri arasında cumhuriyet ilan edildi (Görsel 4.10).

Cumhuriyetin ilanı ile yeni Türk Devleti’nin adı “Türkiye Cumhuriyeti Devleti” olarak kesinleşti.

“Devlet Başkanlığı” sorunu kesin olarak çözüme kavuştu. Kabine sistemine geçildi. Böylece bakanların meclis içinden seçimle belirlenmesi usulü ortadan kalktı. Bu sisteme göre cumhurbaşkanını TBMM seçecek, cumhurbaşkanının atadığı başbakan bir kabine belirleyecek, bu kabine cumhurbaşkanı onayladıktan sonra meclisten güvenoyu alarak görev yapmaya başlayacaktı.

• Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.

8. Sınıf Semih Ofset Sek Yayınları İnkılap Tarihi Ders Kitabı Sayfa 134 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.