8. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 153

4.5 TOPLUMSAL ALANDA YAPILAN İNKILAPLAR

Cumhuriyet Dönemi’nde toplumsal alanda yapılan inkılaplar, modernleşme olgusunun hayata geçirilmesinde önemli bir yere sahiptir. Bu alanda Batı toplamlarıyla uyum sağlanarak çağdaş bir toplum yapısı oluşturulmak istenmiştir. Yapılacak inkılaplarla toplumsal hayatın düzenlenmesi ve toplumun millî, çağdaş ve laik bir yapıya kavuşturulması amaçlanmıştır. Şimdi toplumsal alanda yapılan yeniliklerin neler olduğunu öğrenelim:

Şapka Kanunu (25 Kasım 1925) ve Kıyafette Değişiklik

Osmanlı Devleti’nde kılık kıyafet konusunda birlik yoktu. Devletin çok uluslu ve zengin kültürel yapısı nedeniyle insanlar dinlerine, milliyetlerine, mesleklerine, şehirli veya köylü oluşla- nna göre kıyafet giyinmekteydiler. Kıyafet konusundaki bu farklılıklar toplumda karmaşaya neden olmaktaydı. II. Mahmut Dönemi’nde kıyafet karmaşasının önüne geçmek için devlet memurlarına fes, ceket ve pantolon giyme zorunluluğu getirildi. Bu durum tepki çektiyse de fes zamanla kabul gördü ve o devirde modernleşmenin simgesi sayıldı. Millî Mücadele sırasında ise fesin yerini kalpak aldı.

Mustafa Kemal, Türk toplumunun her alanda olduğu gibi kıyafet konusunda da çağdaşlaşmasını istemekteydi. Mustafa Kemal, çağdaş bir görünümden uzak olan fesin yerini Batı’da kullanılan şapkanın almasını gerekli görmekteydi.

24 Ağustos 1925’te Kastamonu ve çevresine yaptığı seyahati sırasında şapka giyerek bu giysiyi halka tanıttı. Halkın şapkayı olumlu karşılaması üzerine 25 Kasım 1925’te TBMM’de “Şapka Giyilmesi Hakkında Kanun” kabul edildi (Görsel 4.31). Bu kanunla devlet memurlarının fes giymesi yasaklandı ve şapka takması zorunlu hâle getirildi.

Şapka kullanımının halk arasında yaygınlaşmasından sonra, 3 Aralık 1934’te Bazı Kisvelerin Giyilemeyeceğine Dair Kanun çıkarıldı. Bu kanunla din görevlilerinin ibadet yerleri dışında dinî giysilerle dolaşmaları yasaklandı. Diyanet İşleri Başkanı, Rum ve Ermeni Patriği gibi yüksek din görevlileri bu yasağın dışında tutuldu. Kıyafete ilişkin düzenlemeler yapılırken kadınların kıyafetlerine yönelik bir düzenlemeye gidilmedi. Kadın kıyafeti konusu zamanın akışına bırakıldı. Şapka ve kıyafet düzenlemeleriyle Türk toplumu daha çağdaş bir görünüme kavuşturuldu. Toplumdaki kıyafet karmaşasının önüne geçildi, millî birlik ve beraberlik duygusu güçlendirildi.

Soru: Toplumsal hayatın çağdaş ve laik hâle getirilmesi neden önemlidir? Araştırınız.

Cevap: Toplumsal hayatın çağdaş ve laik hâle getirilmesi, bireylerin özgürce düşünmesini ve eşit haklara sahip olmasını sağlar. Bu, toplumsal barışı ve kalkınmayı destekler, farklı inanç ve düşüncelerin bir arada yaşamasını kolaylaştırır.

8. Sınıf Meb Yayınları İnkılap Tarihi Ders Kitabı Sayfa 153 Cevapları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.