12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 248

“12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 248 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 248

Kül Tigin’in ağabeyi olan Bilge Kağan tarafından diktirilmiştir. Yazıt boyunca konuşan ve olayları anlatan Bilge Kağan, konuşmayı yazıya geçiren ise Yolluğ Tigin’dir.
Kök Türk Kitabeleri, Türk adının geçtiği ilk metinler olmaları yönüyle önemlidir. Metinde, Türk devlet adamlarının milletine hesap vermesi ve milletiyle hesaplaşması dikkat çekicidir. Türk dilinin ilk yazılı belgelerinden biri olan eser; Türk töresine, medeniyetine ve kültürüne ait pek çok bilgiyi barındırması açısından da önemli bir yere sahiptir. Kitabelerdeki etkili ve güçlü anlatım ikilemeler, deyimler, atasözleri, söz sanatları gibi unsurlarla sağlanmıştır. Kitabeler II. Kök Türk (Kutluğ) Devleti Dönemi’nde dikilmiştir. Kök Türk Kitabelerindeki yazılar Danimarkalı dilci Vilhelm Thomsen (Vilhelm Tomsın) tarafından çözümlenmiştir. Kitabeler günümüzde Moğolistan sınırları içinde bulunmaktadır.

Metni Anlama ve Çözümleme

Soru: 1) Metinde devlet yönetimi ile ilgili nasıl bir fikir edindiğinizi metinden vereceğiniz örneklerle anlatınız.

• Cevap: Metinde, devlet yönetiminde halkın refahı ve güvenliğinin ön planda tutulduğu görülüyor. Kül Tigin, “Yoksul halkı zengin yaptım, az halkı çok yaptım.” diyerek halkın iyi bir yaşam sürmesini sağladığını belirtiyor. Ayrıca devletin devamlılığı ve halkın bir arada olması için savaşlar ve fetihler yapılmış. Yönetimde halka hesap verme anlayışı da dikkat çekiyor.

Soru: 2) Metindeki millî, manevi ve evrensel değerler ile sosyal, siyasi, tarihî ve mitolojik ögeleri belirleyiniz.

• Cevap: Metinde millî değer olarak Türk halkının birlik ve beraberlik içinde olması, Türk adının korunması vurgulanıyor. Manevi olarak halkın kutsal kabul edilen atalara ve Tanrı’ya olan saygısı görülüyor. Evrensel değerlere örnek olarak liderlik, adalet ve halkın refahını sağlama öne çıkıyor. Sosyal olarak toplumsal dayanışma, siyasi olarak devlet yönetimi ve iktidarın gücü işleniyor. Tarihî ögelerde, Kül Tigin’in Çin hakanına karşı elde ettiği başarılar ve Orhun bölgesinde kurulan devletler yer alıyor. Mitolojik olarak, Tanrı’nın halkı koruduğuna inanılması öne çıkıyor.

Soru: 3) Metnin konusu ile hedef kitlesi arasında nasıl bir ilişki vardır?

• Cevap: Metnin konusu, Türk halkının birlik ve beraberliğini koruyarak güçlü bir devlet kurmasıdır. Hedef kitle Türk halkı ve beylerdir. Metinde halka hitap edilerek Türk adının korunması ve devletin devamı sağlanmak istenmiştir. Dolayısıyla metin halkı bilinçlendirme ve bir arada tutma amacını taşır.

Soru: 4) Bu metnin söylev türüne ait olabileceğini belirten dayanak noktalarınızdan ikisini söyleyiniz.

• Cevap: Birinci dayanak noktası, metinde halka sesleniş ve bilgilendirme olmasıdır. İkinci olarak metinde ikna edici ve etkileyici bir dil kullanılması da söylev türünün özelliklerinden biridir.

5) Kül Tigin âbidesi, kaplumbağa şeklindeki oyuk bir kaide taşına oturtulmuştur. Keşfedildiği zaman, bu kaidenin yanında devrilmiş bulunuyordu. Bilhassa devrik vaziyette rüzgâra maruz kalan kısımlarında tahribat ve silintiler olmuştur. Sonradan yerine dikilmiştir. Yüksekliği 3,75 metredir. İtina ile yontulmuş, bir çeşit kireç taşı veya saf olmayan mermerdendir. Yukarıya doğru biraz daralmaktadır. Dört cephelidir. Doğu ve batı cephelerinin genişliği aşağıda 132, yukarıda 122 santimdir. Güney ve kuzey cepheleri ise aşağıda 46, yukarıda 44 santimdir. Âbidenin üstü kemer şeklinde bitmektedir ve yukarı kısımda beş kenarlı olmaktadır. Doğu cephesinin üstünde kağanın işareti vardır. Batı cephesi büyük bir Çince kitabe ile kaplıdır. Diğer üç cephesi Türkçe kitabelerle doludur. Muharrem Ergin’in Orhun Abideleri adlı kitabından alınan bu bilgilerden hareketle

Soru: a) Aşağıdaki numaralandırılmış görsellerden hangisinin Kül Tigin Abidesi’ne ait olabileceğini belirleyiniz.

• Cevap: II numaralı görsel Kül Tigin Abidesine aittir.

Soru: b) Verilen görsellerde Kül Tigin Abidesi’ni belirlerken metinde size yardımcı olan bölümlerin altını çiziniz.

• Cevap: “Yukarıya doğru biraz daralmaktadır. Dört cephelidir.” “Âbidenin üstü kemer şeklinde bitmektedir ve yukarı kısımda beş kenarlı olmaktadır.”

Soru: 6) Metinde anlatılanlar için hangi anahtar kelimeleri kullanırdınız? Bu kelimeleri aşağıda boş bırakılan yere yazınız.

• Cevap: Türk, Kül Tigin, devlet, halk, birlik, yönetim, taş yazıt, ebedi, kut.

12. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 248 Cevapları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.