“12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 126 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

12. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 126

Metin ve Türle İlgili Açıklamalar

Okuduğunuz şiir, Cumhuriyet sonrası halk şiirinin önemli isimlerinden Âşık Şeref Taşlıova’ya aittir. Şair, bu şiirinde kendi duygu dünyasını yansıtmasının yanında insana ve hayata ait çeşitli fikirlerini sade ve etkili dille ifade etmiştir. Şair, bağlı bulunduğu halk şiiri geleneğinin bir sonucu olarak halk dilinde yaşayan çiban, zay (günümüzde çıban, zayi) kelimelerini şiirde kullanmıştır.

Cumhuriyet sonrasında diğer şiir anlayışları gibi halk şiiri geleneği de devam etmiştir. Teknolojinin gelişmesiyle birlikte ses kayıt ve dinleme cihazlarının evlere girmeye başlaması, âşıkların, şiirlerini daha geniş kitlelere tanıtmalarında bir araç olmuştur. Âşıklar; radyo, plak, kaset ve televizyon aracılığı ile memleketin en ücra köşelerine bile ulaşma imkânı bulmuşlardır. Bu dönemde halk şiirinde âşıklar; aşk, sevgi, ölüm, yalnızlık, gurbet gibi bireysel temaların yanı sıra toplum sorunlarını da dile getirmişlerdir. Önceki yüzyıllarda varlık gösteren halk şiiri geleneğini bazı küçük değişikliklerle devam ettirmişler, geleneğin imkânlarından başarılı bir şekilde yararlanıp saz eşliğinde şiirlerini söylemeyi sürdürmüşlerdir.

Cumhuriyet sonrası halk şiirinin önemli isimleri arasında Âşık Veysel Şatıroğlu, Ali İzzet Özkan, Davut Sulari, Abdurrahim Karakoç, Şeref Taşlıova, Âşık Daimi, Murat Çobanoğlu, Feymani gibi isimler yer almaktadır.

Metni Anlama ve Çözümleme

Soru: 1) Okuduğunuz şiirden alınan “Hakikate yor fikrini / Şöyle bak köhne dünyaya,” dizelerindeki altı çizili kelime grubu ve kelimenin anlamını şiirin bağlamından hareketle tahmin ediniz. Tahminlerinizi TDK’nin Türkçe Sözlüsünden kontrol ediniz.

• Cevap:

****

• fikir yormak (tahminim): düşünmek, bir konu hakkında yorum yapmak
• fikir yormak (TDK sözlük): bir konu hakkında çok düşünmek

****

• köhne (tahminim): harabe, sahibi olmayan
• köhne (TDK sözlük): 1. Eskiyip yıpranmış, bakımsız kalmış. 2. İçinde yaşanılan zamana göre geride kalmış.

Soru: 2) Söyleyicinin “efendim” diyerek seslendiği kimdir? Düşüncelerinizi şiirden hareketle gerekçelendirerek açıklayınız.

• Cevap: Şair okuyucusuna saygı duyduğu için efendim diyerek hitap etmiştir.

Soru: 3) Söyleyici “Çiban var, derman içinde.” dizesi ile ne anlatmak istemiştir?

• Cevap: Şair bu dizeyle dert ile dermanın, hastalıkla şifanın iç içe olduğunu anlatmaktadır.

4) Okuduğunuz şiirde “hakikat” kavramına değinen dizeler de vardır. Buna göre

Soru: a) Söyleyici şiirde hakikatle ilgili neler söylemiştir?

• Cevap: Şair insan içinde her duygunun bulunduğu, iyilikle birlikte kötülüğünde bulunduğunu ancak insanın içindeki hakikati yani gerçeği ortaya çıkarması gerektiğini anlatıyor.

Soru: b) Hakikat kavramına siz nasıl yaklaşıyorsunuz? Sizin görüşlerinizle söyleyicinin görüşleri uyuşmakta mıdır? Niçin?

• Cevap: Evet, uyuşmaktadır. Ben de şair gibi insanın istediği zaman her türlü doğruya ulaşabileceğini düşünüyorum.

Soru: 5) Şiirde geçen “Kem sözün lezzeti olmaz” dizesinden hareketle, söylenen sözlerin insanlar arasındaki ve toplumsal yaşamdaki rolü ile ilgili düşüncelerinizi dile getiriniz.

• Cevap: Şiirde geçen bu ifade kötü sözün toplumda hem söyleyen hem söylenenler açısından kötülüğe sebep olacağını anlatıyor.

Soru: 6) İnsanların ön yargılarının yanıltıcı olabileceğini anlatan dizeleri şiirden belirleyiniz.

• Cevap: “Her sandığın kötü olmaz” dizesinde ön yargıların yanıltıcı olabileceği anlatılıyor.

Soru: 7) Şiirin hangi dizelerinde dönemin sosyal yaşamı ile ilgili unsurlara yer verildiğini söyleyiniz.

• Cevap: İyiliğin kötülükle iç içe olduğu, kötüyle iyinin karıştırıldığı bir sosyal yaşam vardır. Şair pazardan bahsediyor. Aradığını pazarda bulamamış. Bu ifadenin ticari hayatın etkili olduğu anlaşılır.

Soru: 8) Okuduğunuz şiirde ahengin hangi unsurlarla sağlandığını aşağıda boş bırakılan yere yazınız.

• Cevap: Şiirde ahenk kafiye, redif, hece ölçüsü gibi unsurlarla sağlanmış.

Soru: 9) Aşağıdaki tabloda verilen edebî sanatlara okuduğunuz şiirden birer örnek dize bulunuz. Bulduğunuz dizeleri tabloya yazınız.

• Cevap:

Nida

• Şiirden Örnek Dize: “Sen seni yokla efendim!”

Tezat

• Şiirden Örnek Dize: “Yahşi var, Yaman içinde”

Tenasüp

• Şiirden Örnek Dize: “Bulunmaz derdime çare,/ŞEREF’in her yanı yara,/ Çiban var, derman içinde”

İstiare

• Şiirden Örnek Dize: “Kem sözün lezzeti olmaz”

12. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 126 Cevapları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.