12. Sınıf Tarih Kavram Öğretimi Kitabı Cevapları Sayfa 15
“12. Sınıf Tarih Kavram Öğretimi Kitabı Cevapları Sayfa 15” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
12. Sınıf Tarih Kavram Öğretimi Kitabı Cevapları Sayfa 15
MODERN ORTADOĞU’NUN İLK BÖLGESEL İTTİFAKI: SADABAT PAKTI
Yönerge: Verilenlerden hareketle soruları cevaplayınız.
MODERN ORTADOĞU’NUN İLK BÖLGESEL İTTİFAKI: SADABAT PAKTI
1937 yılında Türkiye, İran, Irak ve Afganistan arasında yapılan bölgesel iş birliği ve saldırmazlık antlaşmasıdır.
İran Şahı Rıza Pehlevi’nin Sadabat isimli yazlık sarayında imzalandığı için bu adla anılmıştır. I. Dünya Savaşı sonrasında yeniden belirlenen Ortadoğu coğrafyasındaki devletlerarasında, Sovyetler Birli- ği’nin doğuya doğru genişleme politikası ve aynı zamanda İtalya’nın, Milletler Cemiyeti kararlarını ihlâl ederek Habeşistan’a saldırıda bulunması, Türkiye’yi Ortadoğu’daki devletlerle ittifak kurmaya sevk etti. Paktın hazırlık çalışmaları İran Şahı Rıza Pehlevi’nin Haziran 1934’te Mustafa Kemal Atatürk’ü ziyaretiyle başladı. Ekim 1934’te Türkiye, İran ve Irak, Türk
Dışişleri Bakanı Tevfik Rüştü Aras’ın öncülüğünde Cenevre’deki Birleşmiş Milletler Merkezi’nde bir ön antlaşma imzaladılar. Bu antlaşmayı üç ay sonra da Afganistan imzaladı.
Irak’ın Şattülarap problemiyle İran’ın Bahreyn’i ilhak meselesi müzakereler sonucunda aşılarak Türkiye, İran, Irak ve Afganistan Tahran’da Sadabat Sarayı’nda Amerika Birleşik Devletleri ve İngiltere temsilcileriyle beraber bir araya gelerek 8 Temmuz 1937 tarihinde antlaşma metnini imzaladılar. Üyeler beş yıllığına imzalanan antlaşma gereğince, aralarındaki ilişkileri geliştirmeyi ve devam ettirmeyi kabul ediyor, Milletler Cemiyeti ve barış girişimlerine bağlı kalmayı taahhüt ediyor, birbirlerinin içişlerine karışmamayı, ortak sınırlarına saygı göstermeyi, ortak çıkarlarını ilgilendiren konularda birbirlerine danışmayı, birbirlerine karşı herhangi bir saldırı amacını güden hiçbir siyasal oluşuma katılmamayı taahhüt ediyorlardı. Böylece Türkiye Balkan Antantı ve Sadabat Paktı ile batıda ve doğuda bir güvenlik sistemi kurmuş ve kendisi için önemli olan bu iki bölgede barış politikasını kuvvetlendirmiş oluyordu. Bu paktın oluşturulması sadece üye ülkeler tarafından değil, bölgede mandater devlet olarak Irak’ı koruyan İngiltere ve Amerika tarafından da olumlu karşılanarak, bu siyasal antlaşma desteklenmiştir. Yayılmacılığa karşı caydırıcı bir unsur oluşturan Sadabat Paktı’na Türkiye ile arasındaki Hatay meselesi sebebiyle Suriye üye olmadı. Uluslararası barışı koruma adına Türkiye’nin öncülüğünde oluşturulan Sadabat Paktı’yla da doğu sınırlarının güvenliği sağlandı ve ittifak ve güvenlik sistemi kurulmuş oldu. Böylece Türkiye, bölgede barışı ve dengeyi sağlayarak, dünya barışına katkıda bulundu ve uluslararası alanda etkinlik ve saygınlık kazandı. Mustafa Kemal Atatürk: “Dünya milletlerinin saadetine çalışmak, diğer bir yoldan kendi huzur ve saadetini temine çalışmak demektir. En uzakta zannettiğimiz bir hadisenin bize bir gün temas etmeyeceğini bilemeyiz.” sözüyle uluslararası barışı korumanın değerini ortaya koydu.
Pakt yürürlüğe girdikten kısa bir süre sonra II. Dünya Savaşı başladı. Savaşla birlikte paktın yürürlüğü askıya alındı. Son bakanlar konseyi 1939’da yapıldı. Genel sekreterlik kurumunun, konsey başkanına bağlı olarak her yıl değişmesi düşünüldüğünden ve bir merkezle müstakil personeli bulunmadığından fiilen yürürlüğü durmuş oldu. Sadabat Paktı’nın II. Dünya Savaşı’nın ardından tekrar yürürlüğe girmesi düşünüldüyse de yalnız hukukî varlığı 1979’da İran’daki yeni rejim tarafından feshedildiği ima edilinceye kadar devam etti.
- Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.
12. Sınıf Tarih Meb Yayınları Kavram Öğretimi Kitabı Cevapları Sayfa 15 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
