12. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 148
“12. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Sayfa 148 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
12. Sınıf İnkılap Tarihi Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 148
Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası (17 Kasım 1924)
Yeni Türk devletinin kuruluş ilkeleri ve inkılaplar, milletvekilleri arasında fikir ayrılıklarına ve tartışmalara sebep olmaktaydı. Özellikle saltanat ve hilafetin kaldırılmasıyla hükûmete karşı tutumunu sertleştiren parti içindeki muhalefet, 17 Kasım 1924’te Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasını kurdu (Görsel 4.1). Partinin kurulmasıyla Türkiye’de çok partili hayata geçildi. Bu süreçte muvazzaf subayların milletvekilliği yasaklandı. Böylece demokrasinin vazgeçilmez gereklerinden biri olan siyasette sivilleşme süreci başladı.
Türkiye’nin ilk muhalefet partisi olan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası’nın kadroları Millî Mücadele’de etkin görevler üstlenmişlerdi. Parti başkanı Kazım (Karabekir), ikinci başkan Rauf (Orbay), genel sekreter Ali Fuat’tı (Cebesoy). Kurucular arasında Refet (Bele), Adnan (Adıvar) ve Cafer Tayyar (Eğilmez) de yer alıyordu. Parti programında cumhuriyetin ve liberalizmin desteklendiği, farklı düşünce ve dinî inançlara saygılı olunduğu ifade ediliyordu. Saltanat ve hilafetin kaldırılmasına karşı çıkanlarla cumhuriyeti ortadan kaldırmak isteyenler de yeni firka saflarında toplandılar.
Türkiye ile Yunanistan arasındaki nüfus mübadelesi ve Musul So- runu’na yönelik politikalar muhalefetin eleştirilerine sebep oluyordu. Musul Sorunu’nu çıkarları doğrultusunda çözmek isteyen İngiltere, Türkiye’yi zor durumda bırakmak gayesiyle Doğu Anadolu’daki rejim karşıtı grupları devlete karşı kışkırttı. Bu durum 13 Şubat 1925’te Şeyh Said İsyanı’nın çıkmasında etkili oldu. İsyanı bastırmak için 4 Mart 1925’te Takrir-i Sükûn Kanunu çıkarıldı ve İstiklal Mahkemeleri yeniden kuruldu. Suçlular yargılanarak cezalandırıldı. Bölgedeki parti yöneticilerinin isyanla alakalı olduğu ve partinin dini siyasete alet ettiği gerekçe gösterilerek 3 Haziran 1925’te Terakkiperver Cumhuriyet Fırkası kapatıldı. Böylece çok partili siyasi hayata geçişin ilk denemesi başarısızlıkla sonuçlandı.
Mustafa Kemal’e Suikast Girişimi (16 Haziran 1926)
İnkılap karşıtları ve kapatılan Terakkiperver Cumhuriyet Fırkasının bazı mensupları, şahsi husumet taşıdıkları Mustafa Kemal Paşa’ya İzmir seyahati sırasında bir suikast planladılar. Mustafa Kemal, yurt gezisi programı dâhilinde 15 Haziran 1926’da İzmir’de olacaktı. Gezi planındaki bir günlük erteleme üzerine suikastçıları Yunan adalarına kaçıracak Giritli Şevki, suikast planının ifşa olduğunu düşündü ve bildiklerini İzmir Valisi Kazım Bey’e anlattı. Suikastçılar silahlarıyla yakalandı. Olayla ilişkisi tespit edilenler İstiklal Mahkemelerinde yargılandı. Mahkemece suçları sabit bulunanlar hakkında hapis ve ölüm cezaları uygulandı.
Mustafa Kemal, 16 Haziran 1926’da halkın coşkulu sevgi gösterileri arasında İzmir’e girdi. Suikast girişimi sonrasında “Benim naçiz vücudum elbet bir gün toprak olacaktır. Fakat Türkiye Cumhuriyeti ilelebet payidar kalacaktır.” ifadesiyle Türk devletinin ve milletinin devamlılığı konusundaki kararlılığını bir kez daha ortaya koydu.
Serbest Cumhuriyet Fırkası (12 Ağustos 1930)
İnkılaplar sayesinde insan hakları ve demokrasi adına önemli adımlar atılmıştı. Ancak Cumhuriyet’in ilk yıllarında ülkede sadece tek partinin varlığı, yapılan işleri denetleyecek muhalefetten yoksunluk, ülke içinde ve dışında eleştirilere sebep oldu. Bunun yanı sıra 1929 Dünya Ekonomik Bunalımı’nın Türkiye’yi sarsması tek parti yönetimine tepkileri artırdı. Mustafa Kemal, halkın isteklerini de değerlendirerek yeni bir partinin kurulmasına karar verdi.
- Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.
12. Sınıf Meb Yayınları İnkılap Tarihi ve Atatürkçülük Ders Kitabı Sayfa 148 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
