12. Sınıf Fizik Ders Kitabı Cevapları Yıldırım Yayınları Sayfa 28

Arabanın virajı kaymadan dönmesi için gerekli merkezcil kuvveti sağlayan statik sürtünme kuvveti, arabanın sürati arttıkça lastikler ve yolun özelliklerine bağlı bir maksimum değere kadar artabilir. Böyle olmakla birlikte statik sürtünme kuvveti, arabanın belirli bir süratle güvenli dönüşünde gereken merkezcil kuvvete eşittir, ondan daha büyük değildir.

Yatay düzlemde çembersel bir virajı dönen bir arabaya hangi kuvvetler etki eder? Sürücü dönmek için direksiyonu çevirdiği hâlde eylemsizliği nedeniyle çizgisel hızını korumak isteyen araba, yolun dışına doğru kaymaz mı? Bu savrulmayı önleyen ve arabaya merkezcil ivme kazandıran merkezcil kuvvet, lastiklerle yol arasında oluşan statik sürtünme kuvvetidir. Bu kuvvet, arabanın ilerlemesine zıt yöndeki kinetik sürtünme kuvvetinden farklıdır.
Virajı sabit bir süratle dönen araba için düşey doğrultudaki iki kuvvet (yer çekimi W, yolun tepkisi N) ve virajın merkezine doğru yönelen statik sürtünme kuvvetinden oluşan serbest cisim diyagramı Şekil 1.27’de gösterilmiştir.

Bir arabanın yatay bir dönemeci dışa savrulmadan dönebileceği maksimum çizgisel süratin arabanın küt- leşine bağlı olmadığına dikkat edelim. Diğer bir deyişle ağır ya da hafif tüm arabalar için maksimum dönüş sürati aynıdır.

Araba virajı dönerken dışa kaymaksızın sahip olabileceği maksimum süratteyken lastiklere maksimum büyüklükte merkezcil kuvvet etki edeceğinden statik sürtünme kuvveti bunu sağlamalıdır. Statik sürtünme kuvvetinin maksimum büyüklüğü (fs) = ks •N’dir. Burada
ks, statik sürtünme katsayısıdır ve sürtünme katsayısının belirli iki ortam için alabileceği en büyük değerdir.

Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.

12. Sınıf Yıldırım Yayınları Fizik Ders Kitabı Sayfa 28 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.