12. Sınıf Fizik Ders Kitabı Cevapları Yıldırım Yayınları Sayfa 153

bazen çekirdeğe çok yakın, bazen çekirdekten çok uzak, bazen de ara konumlarda bulunma olasılığı olduğundan konumu belirsizdir. Bu olasılık, dalga fonksiyonu ile belirlenir. Elektronun bulunduğu her yere bir nokta koyarak bulgularımızın üç boyutlu bir resmini yapabiliriz. Elektron bulma olasılığının daha yüksek olduğu yerlerde daha fazla nokta oluşur ve yeterli sayıda ölçümden sonra kuantum mekanik hâlin bir resmi ortaya çıkar. Bu resim, tek tek noktaların artık görünür olmadığı ancak yoğunluğu bir yerden diğerine kademeli olarak değişen bir tür olasılık bulutu oluşturmak için birleştiği pek çok ölçümden yapılmıştır. Elektron bulutunun boyutu ve şekli, bir atomun belirli bir hâli için hesaplanabilir. Hidrojen atomundaki taban hâl için elektron bulutu, Şekil 4.23’te gösterildiği gibi küresel olarak simetriktir. Elektron bulutları bir parçacık için olasılık dağılımları (olasılık yoğunluğu) olarak yorumlanabilir.

Şekil 4.23, hidrojen atomunun taban hâli için atom çekirdeğinden uzaklığa bağlı olasılık dağılımının değişimini göstermektedir. Bu durumda elektronun bulunma olasılığı küresel simetrik olarak dağılmıştır. Bu, elektronun konumunu bir düzlemdeki noktalara sınırlayan Bohr teorisine aykırıdır. Şekil 4.23’te belirtilen yarıçap, kuantum mekaniğinin elektronu n = 1 numaralı hâlde bulmanın en büyük olasılığı öngördüğü yarıçaptır. Bu yarıçap, birinci Bohr yörüngesi için bulunan 5,29 x 10-11 m yarıçapıyla tam olarak eşleşir. n’nin daha büyük değerleri için olasılık bulutları giderek daha karmaşık hâle gelir ve daha büyük alan hacimlerine yayılır. Genel olarak kuantum mekaniği elektronun atom çekirdeğine en çok olası uzaklığını Bohr teorisi tarafından öngörülen yerleşimiyle uyumlu olarak tahmin eder.

Heisenberg Belirsizlik İlkesi

Werner Heisenberg, Belirsizlik İlkesi’ni 1927’de keşfetti. İlkenin arkasındaki temel düşünce, dalga-parçacık ikiliğidir. Bu ikiliğe göre parçacıklar bazen dalgalar gibi, dalgalar bazen parçacıklar gibi davranır.

Konum ve momentuma uygulanan Heisenberg Belirsizlik İlkesi, bir parçacığın konumunu ve momentumunu sınırsız kesinlikle eş zamanlı olarak ölçmenin mümkün olmadığını ifade eder. Bunun ölçüm aygıtlarının duyarlılığı ya da deneysel hatalar ile bir ilgisi yoktur. O, doğanın temel bir özelliğini temsil eder. Belirsizlik İlkesi, mo- mentumun mümkün olduğunca kesin hâle getirilmesinin konumu daha belirsiz hâle getirdiğini, konumdaki kesinliğin ise momentum- daki belirsizliğin artışına yol açacağını söyler.

Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.

12. Sınıf Yıldırım Yayınları Fizik Ders Kitabı Sayfa 153 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.