11. Sınıf Tarih Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Sayfa 213
“11. Sınıf Tarih Ders Kitabı Cevapları Sayfa 213 Dersdestek Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
11. Sınıf Tarih Ders Kitabı Cevapları Dersdestek Yayınları Sayfa 213
Osmanlı sanayileşmesinin başarılı olamamasında Avrupa’da yaşanan Aydınlanma Çağı’nın ve pozitif bilimlerdeki gelişmelerin takip edilememesi önemli rol oynadı. Bu dönemde Batılı devletler, buhar gücüyle çalışan gelişmiş makineleri kullanarak büyük çapta üretim gerçekleştirdiler. Ürettikleri malları gemiler ve trenlerle uzak yerlere naklederek dünya pazarlarına hâkim oldular.
Osmanlı Devleti, yaşanan bu gelişmeler karşısında öncelikle bilim ve teknikte Avrupa’nın gerisinde kaldığını kabul etti. Daha sonra da başta ordunun ihtiyaç duyduğu alanlar olmak üzere sanayileşme arayışı içine girdi. Ancak Osmanlı Devleti, fabrikalarda kullanılacak makineleri yapmak için gereken bilgi birikimine sahip değildi. Böyle olunca da üretim araçlarının neredeyse tamamını ithal etmek zorunda kaldı. Başka bir ifadeyle teknolojide dışa bağımlı hâle geldi (Görsel 5.4).
Osmanlı Devleti’nin teknolojide dışa bağımlı olması ülkede dış ticaret açığını ve dış kaynak ihtiyacını arttırarak ekonomik dengelerin daha fazla bozulmasına yol açtı. Üstelik büyük paralar ödenerek alınan makinelerin çoğu eski model olduğundan beklenen verimlilik sağlanamadı.
Osmanlı Devleti’nin tam anlamıyla sanayileşememesinde az ile yetinmeye ve kanaatkârlığa dayanan geleneksel ekonomi anlayışı da rol oynadı. Kıtlığa ve karaborsaya yol açmadan halkın iaşesini karşılamaya yönelik bu ekonomi anlayışında kârlılık, büyüme ve rekabet gücünü arttırma gibi sanayinin gelişmesini sağlayıcı kavramlara yer yoktu.
Osmanlı Devleti, Batı karşısındaki gerileyişini ilk zamanlarda geleneksel ekonomi anlayışından uzaklaşılmış olmasına bağladı. Osmanlı devlet adamları, bu düşüncenin etkisiyle ekonomik gelişme için XVI. yüzyıl kurumlarını ve uygulamalarını güçlendirmenin yeterli olacağına inandılar. Bu bağlamda lonca dayanışmasını bozacağından endişe ederek rekabete gereken önemi vermediler. Aynı şekilde işsizliğe yol açacağı kaygısıyla makineleşmeye de mesafeli durdular ve uzun vadeli bir sanayileşme ve ekonomik kalkınma stratejisi oluşturma ihtiyacı duymadılar. Bunun sonucunda da Avrupa ülkelerinde olduğu gibi millî bir sanayi kurma ve onu geliştirme imkânı bulamadılar.
Soru: Osmanlı sanayileşmesinin önündeki engellerden hangisi diğerlerine göre daha etkili olmuştur? Neden?
- Cevap: Kapitülasyonlar, diğer engellere göre daha etkili olmuştur çünkü yabancı malların Osmanlı pazarını doldurması yerli sanayinin gelişimini engellemiştir. Ayrıca, Osmanlı’nın ekonomik bağımsızlığını zayıflatmıştır.
11. Sınıf Dersdestek Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 213 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.