11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Klasik Üretim ve Endüstriyel Üretim Cevapları

11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Klasik Üretim ve Endüstriyel Üretim Cevapları

11. Sınıf Tarih Ders Kitabı Meb Yayınları 5. Ünite Sermaye ve Emek  Sayfa 177, 178, 179, 180, 181, 182  Klasik Üretim ve Endüstriyel Üretim Etkinlik Soruları ve Cevapları

Klasik Üretim ve Endüstriyel Üretim

11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 177 Cevabı

1. Lonca teşkilatı denilince aklınıza neler geliyor?

• Cevap: Lonca, aynı şehirde yaşayan esnaf ve zanaatkarların örgütlenerek kurduğu meslek organizasyonuna verilen isimdir. Loncalar bir meslek örgütlenmesi olarak özellikle Ortaçağ’da üretim ve işgücünün düzenlenmesinde önemli görevler üstlenmiştir.

2. Sanayi İnkılabı nasıl doğmuştur?

• Cevap: İlk olarak İngiltere’de 18. yüzyılda ortaya çıkmıştır. Sebepleri-Avrupadaki hızlı nüfus artışı, tarım alanındaki gelişmelerle birlikte köylerdeki nüfusun kentlere göç etmesi, rönesans ve reformla birlikte düşünce alanındaki gelişmeler.

3. Osmanlı Devleti’nin endüstriyel üretime geçişteki çabaları nelerdir?

• Cevap: Osmanlı Devleti’nde klasik çağdan itibaren ekonomi geniş ölçüde devlet denetimindeydi. Kuruluşundan itibaren devletteki en yaygın ekonomik faaliyet ziraattı. Bu faaliyetin temelinde tımar sistemi bulunmaktaydı. Bu sistemde topraklar devlete ait olmakla birlikte toprakların sürekli kullanımı esastı.  III. Selim ve II. Mahmut dönemlerinde sanayileşme teşebbüslerinin özünde devlet ve toplum hayatında özellikle askerî alanda başlatılan yenileşme (Nizam-ı Cedit) hareketi ön plandaydı. Bu dönemde kılık-kıyafet ve top-tüfek imalatına dair bir tür ithal ikameci sanayileşme vardı fakat bu politikalar Avrupa’daki gibi bir kaynağa ve birbirini tamamlayan tedarik zincirine sahip değildi. Bu yüzden sanayileşme hamleleri başarıya ulaşamadı. 1830’a kadar gerçekleşen bu hamlelerle birlikte kâğıt, çuha, deri, kundura ve iplik fabrikaları kuruldu.

4. Düyûn-ı Umûmiye İdaresinin Osmanlı ekonomisine etkileri nelerdir?

• Cevap: Düyun-u Umumiye-i Osmaniye Varidat-ı Muhassasa İdaresi (Türkçesi; Osmanlı Genel Borçları Tahsis Edilmiş Gelirler İdaresi) 1872 ile 1939 yılları arasında Osmanlı İmparatorluğu’nun dış borçlarını denetleyen kurumun adıdır. Kısaca Düyun-u Umumiye olarak anılır. Düyun-u Umumiye İdaresi, Osmanlı İmparatorluğunun bağımsız bir devlet olarak maliyesini yönetme, vergi koyma ya da kaldırma, vergi oranlarını değiştirme gibi hükümranlık haklarının bir bölümünü elinden almış oluyordu. Düyun-u Umumiye İdaresi bu vergileri toplamakla kalmadı, bir süre sonra sanayi ve ticaret alanında yatırımlara da girişmeye başladı. 1912 yılı itibariyle Maliye Bakanlığında 5500 memur görev yaparken, Düyun-u Umumiye İdaresi’nde 9000 memur çalışıyor, Osmanlı İmparatorluğu’nun gelirlerinin yaklaşık üçte biri bu idarece tahsil ediliyordu.

5. Ham madde, iş gücü ve pazar kavramları arasında nasıl bir ilişki kurulabilir?

• Cevap: Ham madde, iş gücü ve pazar kavramları birbirleriyle yakından ilişkili olan kavramlardır. Üretim olmazsa olmazlarını bu üç madde belirler. Bir ülkenin ekonomisinin iyi olabilmesi için ham madde, iş gücü ve pazarını yaratması gerekir.

11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 178 Cevabı

Köle ticareti ile ilgili bir araştırma yaparak elde ettiğiniz bilgileri sınıf ortamında paylaşınız.

• Cevap: Bir kurum olarak kölelik, genel anlamda, bir kişiye bir diğerinin üzerinde sahiplik hakkının verildiği mülkiyet türüdür. Çeşitli nedenlerle temel hak ve hürriyetleri ellerinden alınan insanların belirli yer meta gibi alınıp sarılmasına ise köle ticareti denir.  Köle ticareti ilk çağda başlayıp 19. yüzyıl sonuna kadar devam etmiştir, Kölelik ve köle ticareti çok eslâ devirlerden beri mevcuttur. Köleliğin genellikle  zengin toplumlarda, artan iş gücü ihtiyacını karşılamak ve ağır işleri gördürmek amacıyla başka ülkelerden köle satın ahnması tarzında ortaya çıktığına dair telakkinin bütün toplumlar için geçerlilik yönü yoktur. Aynı şey, bir kısım insanların kendilerini üstün görüp ağır ve zor işleri yapmaya yabancı ve kendilerinden olmayan kimseleri layık görme düşüncesinin köleliğe ve köle ticaretine imkân hazırladığı iddiası için de söz konusudur.

11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 179  Cevabı

Atölye tipi üretimde zanaatkârlığın rolü nedir?

• Cevap: Zanaat, sermayeden çok nitelikli emeğe dayalı; öğrenimin yanı sıra el becerisi ve ustalık gerektiren meslek. Bu tür mesleklerin erbâbına zanaatkâr denir. Atölye tipi üretimde zanaatkârlar mal üretimi yaptığı için önemlidirler.

11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 182 Cevabı

Yeni buluşlarla birlikte üretimde yaşanan gelişmeler nelerdir?

• Cevap: Yeni buluşlarla birlikte insan hayatı kolaylaşmış ve üretim artmıştır.