11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı  1. Ünite Değişen Dünya Dengeleri Karşısında Osmanlı Siyaseti ( 1595-1774) Ölçme ve Değerlendirme Cevapları

11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı 1. Ünite Değişen Dünya Dengeleri Karşısında Osmanlı Siyaseti ( 1595-1774) Ölçme ve Değerlendirme Cevapları

11. Sınıf Tarih Ders Kitabı Meb Yayınları 1. Ünite Değişen Dünya Dengeleri Karşısında Osmanlı Siyaseti ( 1595-1774) Sayfa 51, 52, 53, 54, 55  1. Ünite Değişen Dünya Dengeleri Karşısında Osmanlı Siyaseti ( 1595-1774) Ölçme ve Değerlendirme  Etkinlik Soruları ve Cevapları

1. Ünite Değişen Dünya Dengeleri Karşısında Osmanlı Siyaseti ( 1595-1774) Ölçme ve Değerlendirme

11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 51 Cevabı

Aşağıdaki cümlelerde boş bırakılan yerlere uygun kavramları yazınız.

• Cevap:1. GARP OCAKLARI Osmanlı Devleti’nin Tunus, Trablusgarp ve Cezayir’i kapsayanKuzey Afrika’daki eyaletlerine verilen isimdir.
• 2. İngiltere’nin 1580’de Doğu Akdeniz’de kurduğu Levant Company adlı şirket XVII. yüzyıldan itibaren bölgedeki ticareti tekelinde tutmuştur.
• 3. Bağımsız bir devletin, yabancı ülkedeki yurttaşlarının yurttaşlıkla ilgili hizmetlerini görmek, hükûmetine o ülkenin siyasi ve ticari durumu hakkında bilgi vermek, ülkesinin ticari çıkarlarını korumak için özellikle birçok büyük şehirde açtığı temsilciliklere KONSOLOSLUK denir.
• 4. İtalya Yarımadası’nın kuzey doğusunda, Adriyatik Denizi’nin kıyısında yer alan, VII. yüzyıldan XVIII. yüzyıla kadar varlığını sürdüren denizci bir şehir devleti olan VENEDİK ile Osmanlı Devleti arasında birçok deniz muharebeleri yaşanmıştır.

Aşağıdaki soruların cevaplarını boş bırakılan yerlere yazınız.
5. 1533 İstanbul Antlaşması ile Osmanlı Devleti’nin Avusturya’ya karşı sağladığı üstünlük hangi antlaşma ile sona ermiştir?

• Cevap: ZİTVATORUK ANLAŞMASI

6. XVI. yüzyıldan sonra denizcilikte yükselerek sömürgecilikte ve uluslararası ticarette etkili olan Atlantik ülkelerinin adlarını yazınız.

• Cevap: İNGİLTERE -HOLLANDA

7. Viyana bozgunu sonrası Avusturya, Lehistan, Venedik, Malta ve Rusya’nın Osmanlıya karşı oluşturduğu Haçlı birliğine ne ad verilir?

• Cevap: KUTSAL İTTİFAK

8. XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti ile Safeviler arasında imzalanan ve günümüzdeki Türkiye-İran sınırının da belirlenmesinde etkili olan antlaşmanın adı nedir?

• Cevap: KASRI ŞİRİN ANLAŞMASI

9. Rusların Osmanlı ülkesinde tam ticaret yapma hakkı daha önce İngiltere ve Fransa’ya tanınan kapitülasyonların aynısını elde etmesi olmuştur. Bu hak ile Ruslar “güneye inme” veya “sıcak denizlere açılma” politikasında büyük bir ilerleme kaydetmiştir. Metinde verilen antlaşmanın adını yazınız.

• Cevap: KÜÇÜK KAYNARCA ANLAŞMASI

10. Akdeniz’de daha çok kürek gücüyle hareket edebilen, her koya rahatça girip çıkabilen, küçük limanlara rahatça yanaşabilen gemilerin adını yazınız.

• Cevap: KADIRGA

11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 52 Cevabı

Aşağıdaki açık uçlu soruların cevabını boş bırakılan alana yazınız.

11. Devletler arası antlaşmalar imzalanırken geçerlilik süresi belirtilmesinin sebepleri neler olabilir?

• Cevap: İlerleyen zamanlarda şartların değişmesi olabilir.

12. Küçük Kaynarca Antlaşması ile Ruslar, Ortodoksların koruyuculuğunu üstlenmiştir. Bu durumun Osmanlı Devleti’ne etkilerini açıklayınız.

• Cevap: Böylelikle Rusya Osmanlıların iç işlerine karışma imkanı bulmuştur.

13. Rusya’nın ulaşmak istediği hangi hedefler, Osmanlı Devleti ile uzun yıllar mücadele etmesine neden olmuştur?

• Cevap: Sıcak denizlere İnmek ve Panslavizm politikası

14. Osmanlı Devleti’nin Kutsal İttifak devletleri ile yaptığı savaşlarda aldığı mağlubiyetler devletin iç ve dış siyasetinde hangi değişimlere sebep olmuştur?

• Cevap: Osmanlı devleti bundan böyle topraklarını genişletmek yerine elindeki toprakları koruma politikasına girişmiştir.

Osmanlı Devleti
Osmanlı Devleti, XVI. yüzyılda; doğuda Güneydoğu Asya ve Hazar Denizi’ne, batıda Macaristan ovaları ve Fas’a, kuzeyde Kırım ve Kafkasya’ya, güneyde Yemen, Somali ve Hint Okyanusu’na kadar uzanan sınırlara sahipti. Asya, Avrupa ve Afrika kıtalarında geniş toprakları olan bu devlet içerisinde çok sayıda farklı dil, din, mezhep ve renkten insanlar Osmanlı kimliği altında yaşamlarını sürdürdüler. Devletin güçlü olduğu dönemlerde huzur ve güven içerisinde yaşayan milletler kendi kültürlerini de yaşatmaya devam ettiler.
XVII. yüzyılın başlarından itibaren ülkede barış ve güven ortamı kaybolmaya başladı. Devlet organlarının çağa ayak uyduramaması, uzun süren savaşların ekonomik buhranları beraberinde getirmesi, rüşvet ve iltimasın devlet kadrolarında yaygınlaşması, güçlü ve dirayetli padişahların olmaması vb. birçok nedenden dolayı devlet eski güç ve ihtişamını kaybetmeye başladı. Avusturya, İran ve Rusya gibi devletlerle yapılan savaşlarda büyük topraklar kaybedildi. Eskiye dönmeyi hedefleyen tüm ıslahat hareketleri sonuçsuz kaldı.
Agoston, 2012, s.15-16’den düzenlenmiştir.

Aşağıda verilen 15-19. soruları “Osmanlı Devleti” adlı metinden yola çıkarak cevaplandırınız.
15. Osmanlı Devleti XVII. yüzyılın başlarından itibaren eski güç ve ihtişamını kaybetmeye başlamıştır.
XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin güç kaybetmeye başlamasının nedenleri arasında aşağıdakilerden hangisi yoktur?
A) Ekonomik buhranlar
B) Dirayetli padişahların olmaması
C) Rüşvet ve iltimasın yaygınlaşması
D) Devletin çağa ayak uyduramaması
E) Etnik yapıdan kaynaklı isyanların başlaması

• Cevap: E

16. Rüşvet ve iltimasın yaygınlaştığı bir ülkede hangi sorunlar ortaya çıkabilir?

• Cevap: Ehliyetsiz yöneticiler, Adaletsizlik, Adam kayırma sonucunda toplumda huzursuzluk

11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 53 Cevabı

17. Osmanlı kimliği altında yaşayan milletlerin sahip olabileceği avantajlar neler olabilir?

• Cevap: Devletin güçlü olduğu dönemlerde huzur ve güven içerisinde yaşayan milletler kendi kültürlerini de yaşatmaya devam ettiler.

18. XVI. yüzyıldan XVII. yüzyıla girilirken Osmanlı Devleti’nin uluslararası siyasi gücünde nasıl değişimler yaşanmış olabilir?

• Cevap: XVII. yüzyılın başlarından itibaren ülkede barış ve güven ortamı kaybolmaya başladı. Devlet
  organlarının çağa ayak uyduramaması, uzun süren savaşların ekonomik buhranları beraberinde getirmesi, rüşvet ve iltimasın devlet kadrolarında yaygınlaşması, güçlü ve dirayetli padişahların olmaması vb. birçok nedenden dolayı devlet eski güç ve ihtişamını kaybetmeye başladı.

19. XVII. yüzyılda Osmanlı Devleti’nin başında siz olsaydınız ülkenin kötüye gidişatını önlemek için ne gibi tedbirler alırdınız?

• Cevap:

Westphalia Barışı
Otuz Yıl Savaşları’ndan sonra imzalanan Westphalia Barışı’ndan (1648) kaynaklanan toprak değişimleri Alman İmparatorluğu ile sınırlıydı. Avrupa tarihindeki en önemli barışlarından biri olan Westphalia Barışı çoğu kez uluslararası ilişkilerin, modern devletler hukukunun ortaya çıkışı olarak görüldü. Westphalia Barışı, Habsburg ailesinin, özellikle de İspanya kolunun, uzun soluklu yükselişinin sonu ve Fransa’nın yükselişinin başlangıcıydı. Aynı zamanda Hollanda Cumhuriyeti, İsveç ve Avusturya’yı kendi başlarına büyük devletler olarak ortaya çıkardı.
Westphalia Barışı, 1789 yılına kadar olan antlaşmalarda sürekli olarak atıfta bulunan bir bölgesel ana hat tesis etti. Aynı dönem boyunca uluslararası ilişkileri etkileyen belli bazı genel prensipler de getirmişti. Uygulama, savaşlara son vermek için bir genel kongrenin toplanmasıyla başlamıştı. İç savaşın hüküm sürdüğü Britanya ile Lehler, Ruslar ve Türklerin haricinde Westphalia’da bütün Avrupa devletleri vardı.
McKay, Scott, 2011, s.15-19’den düzenlenmiştir.
Aşağıda verilen 20-22. soruları “Westphalia Barışı” adlı metinden yola çıkarak cevaplandırınız.

20. Aşağıdakilerin hangisi Westphalia Barışı’nın özelliklerinden değildir?

A) Fransa 1648’den sonra güçlenmiştir.
B) Westphalia Barışı ile Habsburg Hanedanı sona ermiştir.
C) Devletler arası diplomatik faaliyetler Westphalia Barışı ile gelişmiştir.
D) Westphalia Barışı aynı zamanda barışın korunması için bir çağrı nitelindedir.
E) Wesphalia Barışı’ndan sonra Alman İmparatorluğu’nun siyasi sınırlarında değişimler yaşanmıştır.

• Cevap: B

21. Westphalia Barışı’ından kârlı çıkan devletler hangileridir?

• Cevap:  Fransa

22. Devletler arasındaki ilişkilerin gelişmesi toplumlarda hangi alanlarda değişimlere yol açabilir?

• Cevap: Sosyal alanda değişimlere neden olabilir. Ekonomik etkisi görülebilir.

11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 54 Cevabı

23. Coğrafi Keşifler’den sonra yeni toprakların bulunması, yeni ticaret yollarının kullanıma açılması Akdeniz’deki siyasi ve ekonomik dengeleri değiştirdi. Avrupa’dan Amerika’ya göçler yaşandı. Keşifler sonrası İspanya ve Portekiz’in ilgi alanlarını ağırlıklı olarak Amerika ve Ümit Burnu yolu ile Hindistan’a çevirmiş olmalarına karşılık, Kuzey Avrupa ülkeleri Akdeniz’de varlık göstermeye başladı.
Verilen bilgilere göre
I. Coğrafi Keşifler ile keşfedilen yerlerde etnik unsurlar çeşitlenmiştir.
II. Akdeniz’e kıyısı olan ülkeler Coğrafi Keşifler’den etkilenmiştir.
III. Baharat Yolu önemini kaybetmiştir.
IV. Coğrafi Keşifleri gerçekleştiren ülkeler arasında İspanya ve Portekiz de vardır.
hangilerine ulaşılabilir?
A) Yalnız I
B) I ve III
C) I, II ve IV
D) II, III ve IV
E) I, II, III ve IV

• Cevap: E

24. I. Girit Adası’nın alınması
II. Askeri alanda yapılan ıslahatlarla ordunun modernleşmesi
III. 1664’te Avusturya’dan Uyvar ve Ne- ograt kalelerinin alınması
gibi gelişmelerden hangileri, Osmanlı Devleti’nin uluslararası ortamda itibarını güçlendirmiştir?
A) Yalnız I
B) Yalnız II
C) I ve II
D) I ve III
E) I, II ve III

• Cevap: D

25. Batılı tüccarların Osmanlı topraklarındaki ticari faaliyetlerini XVIII. yüzyılın başlarından itibaren arttırdıkları görülmektedir. Bu dönemde Hollanda ve İngiltere gibi sömürge sahibi Avrupa devletleri başta olmak üzere, Avusturya, Rusya, Orta ve Doğu Avrupa devletlerinin Osmanlı dış ticaretindeki payı belirgin bir şekilde artış göstermektedir.
verilenlere göre hangisine ulaşılamaz?
A) Avrupa’nın öncü sömürgeci devletleri İngiltere ve Hollanda’dır.
B) XVIII. yüzyılda Avrupa devletleri sömürgecilik faaliyetleri ile uğraşmışlardır.
C) XVIII. yüzyılda Osmanlı Devleti ekonomik yapısında ihracat ön plana çıkmıştır.
D) Osmanlı Devleti’nin yerli tüccarları XVIII. yüzyıldan itibaren eski gücünü kaybetmeye başlamıştır.
E) 1700’lü yıllardan itibaren Avrupa devletleri Osmanlı Devleti’nin dış ticaretinde etkin rol oynamışlardır.

• Cevap: C

26. II. Osman (Genç), Lehistan’daki Ho- tin Kalesi kuşatması sırasında disiplinsiz davranan yeniçeriler sebebiyle Yeniçeri Ocağını kaldırmaya karar vermiştir.
II. Osman’ın bu davranışı aşağıdakilerden hangisini engellemeye yöneliktir?
A) Taht mücadelelerinin yaşanmasını
B) Egemenlik anlayışının değişmesini
C) Yeniçerilerin Türkler arasından seçilmesini
D) Yenilik hareketlerinin devlet politikası haline getirilmesini
E) Savaşların kaybedilmesini ve toprak kaybının yaşanmasını

• Cevap: E

11. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 55 Cevabı

27. Avusturya, Malta, Lehistan, Venedik ve Rusya 1683’te güçlerini birleştirerek Kutsal İttifak’ı oluşturmuştur. Kutsal İttifak ile Osmanlı Devleti arasında 1699’a kadar yaşanan savaşlardan Osmanlı Devleti yenik çıkmış ve geniş oranda toprak kaybetmiştir.
Bu bilgiler doğrultusunda aşağıdaki yargıların hangisine ulaşılabilir?
A) Avrupalılar teknoloji alanında gelişmişlerdir.
B) Osmanlı Devleti mevcut sınırlarını korumuştur.
C) Osmanlı Devleti çeşitli ittifakların içinde yer almıştır.
D) Avrupa Devletleri her alanda birlikteliği sağlamışlardır.
E) Kutsal İttifak ile Osmanlı Devleti arasında hâkimiyet mücadeleleri yaşanmıştır.

• Cevap: E

28. Avrupa’da 1618-1648 yılları arasında yaşanan Mezhep Savaşları’nda (Otuz Yıl Savaşları) Fransa Katolik olmasına rağmen Protestanlığı seçen Alman prensliklerinin yanında yer alarak Katolik Alman İmparatorluğu’na karşı savaşmıştır.
Buna göre Fransa’nın Protestan Alman prensliklerinin yanında yer alarak
I. Mezhep birliğini sağlamak
II. Kalvenizm’in güçlenmesini sağlamak
III. Almanya’nın güçlenmesini engellemek
IV. Bireysel özgürlükleri devlet politikası olarak savunmak
amaçlarından hangilerini gerçekleştirmek istemiştir?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
C) II ve III
D) I, II ve IV
E) I, II, III ve IV

• Cevap: B

29. Osmanlı Devleti XVII. yüzyılda Avusturya ile yaptığı savaşları genelde kazanmasına rağmen bu başarısını diplomasiye yansı- tamamıştır.
XVII. yüzyılda:
I. İran ile savaşması
II. Anadolu’da iç isyanlar ile uğraşması
III. Islahat çalışmalarını başlatılmış olması
yaşanan durumlardan hangileri, bu soruna gerekçe oluşturmuştur?
A) Yalnız I
B) Yalnız III
C) I ve II
D) II ve III
E) I, II ve III

• Cevap: C

30. 1700’lü yıllardan itibaren Osmanlı Devleti’nin ekonomik yapısında iç ve dış faktörlerden kaynaklı bozulmalar yaşanmıştır.
Buna göre
I. Savaşların uzun sürmesi
II. İstanbul isyanlarının çıkması
III. Toprak sisteminin bozulmaya başlaması
IV. Coğrafi Keşifler’le ticaret yollarının yön değiştirmesi
Yukarıdaki gelişmelerden hangileri ekonomik bozulmanın iç etkenlerindendir?
A) I ve II
B) I ve III
C) I ve IV
D) I, II ve III
E) II, III ve IV

• Cevap: D