11. Sınıf Biyoloji Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 79

11. Sınıf Biyoloji Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 79 Cevapları Meb Yayınları‘na ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

11. Sınıf Biyoloji Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Cevapları Sayfa 79

Aşağıda verilen metin ve görselden yararlanarak soruları cevaplayınız.

Vücudumuza aldığımız besinlerin kullanılabilmesi için bu besinlerin hücre zarından geçebilecek boyuta getirilmesi gerekir. Besinlerin sindirim kanalında fiziksel ve kimyasal olarak parçalanması işlemine sindirim denir. Sindirim sistemi, sindirim kanalı ve bu kanalla bağlantılı sindirime yardımcı yapılardan oluşur. Vücuda alman besinler yardımcı organlara geçmezler, bu organların üretmiş olduğu salgılar sindirime yardımcı olur.

1. a) 3 ve 4 numaralı kanallardaki yağ sindiriminde görev alan salgılar nelerdir?

• Cevap: 3 numaralı kanal koledok kanalıdır. Karaciğerde üretilip safra kesesine gönderilen safra salgısı, koledok kanalı ile on iki parmak bağırsağının vater kabarcığı bölgesine boşaltılır. Safra sıvısı; yağları damlacıklaştırır, yağların fiziksel sindirimini gerçekleştirir. 4 numaralı kanal wirsung kanalıdır. Pankreas öz suyu wirsung kanalı ile on iki parmak bağırsağının vater kabarcığı bölgesine boşaltılır. Pankreas öz suyundaki lipaz enzimi yağların kimyasal sindirimini gerçekleştirir.

b) Bu salgıların yağların sindiriminde nasıl görev aldığını açıklayabilen bir deney düzeneği hazırlayınız. Deneyinizin yapım aşamalarını yazınız.

• Cevap:

Olası cevap:
Safra sıvısının ve pankreas öz suyunun yağların sindküninde nasıl görev aldığını anlamak için kurulabilecek deney düzeneğinde; fenol kırmızısı, 3 adet deney tüpü, yağlı besin (süt vb.) kullanılır.
1. deney tüpüne yağlı besin ve safra sıvısı eklenir. 2. deney tüpüne yağlı besin ve pankreas öz suyu eklenir.
3. deney tüpüne yağlı besin, safra sıvısı ve pankreas öz suyu eklenir. Fenol kırmızısı sırasıyla deney tüplerine damlatıldığında 1. deney tüpünde bir renk değişimi olmaz. 2 ve 3. deney tüplerinde renk değişimi gözlenir. Fenol kırmızısı asitli ortamda sarı renge dönüşür. Bu deney düzeneği safra sıvısının yağları kimyasal olarak sindiremediğini sadece lipaz enzimine yardım ederek sindirimi hızlandırdığını kanıtlar.

2. 5 numaralı karma bir bezdir ifadesine katılıyor musunuz? Cevabınızı gerekçeleriyle açıklayınız. 

• Cevap: Evet, katılıyorum. Karma bezler hem ekzokrin (dış salgı) hem de endokrin (iç salgı) bez özelliği gösterir. Pankreas; kan şekerini düzenleyen insülin ve glukagon hormonlarını salgılayarak endokrin bez özelliği, sindirim enzimlerini sentezleyerek ekzokrin bez özelliği gösterir. Bu nedenlerle pankreas karma bir bezdir.

3. 3 numaralı kanalda tıkanıklık meydana gelmesi durumunda neler olabileceğini açıklayınız.

• Cevap: 3 numaralı kanal koledok kanalıdır. Karaciğerde üretilip safra kesesinde depolanan safranın vater kabarcığına boşaltıldığı kanaldır. Bu kanalda meydana gelecek bir tıkanıklık, bağırsağa safra akımım engelleyerek safranın karaciğer hücreleri ve safra kanalları içerisinde birikimine neden olur. Normalde safra ile atılan zararlı maddeler kana karışmaya başlarlar. Bunların başında bilirubin pigmenti gelmektedir. Kanda bilirubin düzeyinin artması sonucu deri, göz akı (skleralar sıvı), mukozalar ve vücut sıvıları sarı bir renk alır. Bu durum fizyolojik sarılık olarak adlandırılır. Safra yolu tıkanıklığı sonrasında kan bilirubin düzeyi artarken dışkı ve idrarda azalır. Dışkı açık renkli bir hâl alır. Safra kesesinden salgılanan sıvı yağların fiziksel sindirimini sağlayarak yağ damlacıklarına dönüştürür. 3 numaralı kanalda meydana gelen bir tıkanıklık yağların sindirimini olumsuz yönde etkiler.

11. Sınıf Meb Yayınları Biyoloji Beceri Temelli Etkinlik Kitabı Sayfa 79 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.