10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Kavram Öğretimi Kitabı Cevapları Sayfa 97
“10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Kavram Öğretimi Kitabı Cevapları Sayfa 97” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Kavram Öğretimi Kitabı Cevapları Sayfa 97
1. I. metinde yer alan olağanüstülükleri yazınız.
- Cevap: Doğduktan sonra üç gün annesinden süt emmeyişi, annesinin rüyasına girerek onu tek Tanrı’ya inanmaya davet etmesi, çok güzel olması, çabucak büyüyüp konuşması ve kendi adını kendinin vermesi, daha küçük bir çocukken sürekli ibadet hâlinde olması; çok iyi ok, yay ve mızrak kullanması olağanüstülükler arasında sayılabilir.
2. a) Oğuz Kağan’ın anlatıldığı I. metinde tespit ettiğiniz olağanüstülükleri bir başka Oğuz Kağan Destanı anlatısından alınan II. metinle karşılaştırınız. Benzerliklerini ve farklarını yazınız.
- Cevap:
Benzerlikler: Çok güzel olmaları, çok çabuk büyümeleri, dile gelmeleri ve henüz küçük bir çocukken bile iyi birer savaşçı olmaları.
Farklılıklar: I. metinde çocuğun doğar doğmaz tek Tanrı’ya inanması ve her türlü ilim ile bilgide yetenekli olması; II. metinde ise çocuğun fiziksel yapısının anlatıldığı bölümlerle güzel olması hususu çelişmektedir. Ayrıca çocuğun devrinin ihtiyaçlarını en üst düzeyde karşılayabilecek her türlü yeteneğe sahip olması benzetmelerle anlatılmıştır.
b) I ve II. metin arasındaki farkların nedeninin destanı yazıya aktaranların derledikleri zaman ve toplumun sosyokültürel yapısı ile ilgili olup olmayacağını gerekçesiyle yazınız.
- Cevap: Oğuz Kağan’ın doğumunun yer aldığı her iki metin de doğal destandır ancak farklı sosyokültürel yapının hâkim olduğu bir toplumda derlendiği için inanç ve ön plana çıkarılan özellikler bakımından metinler arasında farklılıklar vardır.
Bilgi Notu: I. metin, Zeki Velidî Togan tarafından günümüz Türkçesine aktarılan Reşideddin’in Oğuznâmesinden alınmıştır. Metinde rivayet edenlerin Oğuz Kağan’ın doğumunu ve özelliklerini anlattığı bölüm yer almaktadır. II. metin ise Muharrem Ergin’in hazırladığı ve anonim olan bir eserden alınan Oğuz Kağan’ın doğumunun anlatıldığı bölümüdür.
Destanlar, oluşumları bakımından doğal ve yapma destan olmak üzere ikiye ayrılır: Milletlerin yaşamında derin izler bırakan tarihsel ya da toplumsal bir olayın sözlü gelenekte olgunlaştıktan sonra destan geleneğini bilen biri tarafından derlenmesiyle oluşan destanlara doğal destan denir.
Doğal destanların oluşumları üç safhada gerçekleşir. Birinci safha, tarihsel olayın ortaya çıktığı çekirdek dönemidir. Toplumun belleğinde derin ve sarsıcı izler bırakan bir olay, zaman içinde gelişerek büyür; farklı söyleyişlerle ve eklemelerle zenginleşir. İkinci safhada ozanlar toplumun dilinde zenginleşen ve efsaneleşen olayları düşsel dünyalarında geliştirerek saz eşliğinde dillendirir. Destan yazıya geçmediği için bu dönemde de büyüyüp gelişmeye devam eder (yayılma). Son safha, destan geleneğini bilen bir kişinin destanın tüm varyantlarını elde ettikten sonra destanı yeniden oluşturup yazıya geçirmesidir (derleme).
3. Bilgi notuna göre okuduğunuz metinlerin doğal destan oldukları söylenebilir mi? Niçin?
- Cevap: Bilgi notuna göre verilen destanlar doğal destandır. Çekirdek denilen oluş dönemi İslamiyet öncesine dayanmaktadır. Oğuz Kağan Destanı, İslami dönemde derlendiği için destana tek Tanrı dini ve inançla ilgili bir takım ayrıntılar eklenmiştir.
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Meb Yayınları Kavram Öğretimi Kitabı Cevapları Sayfa 97 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
