10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Kavram Öğretimi Kitabı Cevapları Sayfa 96

“10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Kavram Öğretimi Kitabı Cevapları Sayfa 96” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Kavram Öğretimi Kitabı Cevapları Sayfa 96

İKİ FARKLI ANLATIM, TEK DESTAN

Yönerge: Aşağıdaki metinleri okuyunuz. Metinlerden hareketle soruları cevaplayınız.

I. Metin

OĞUZLARIN VE TÜRKLERİN TARİHİ

Türk tarihçileri ve dili çabuk râviler şöyle anlatırlar: Nuh Peygamber A.S. yeryüzünü oğulları arasında bölüştürdüğü zaman büyük oğlu Yafes’e doğu illeri ile Türkistan’ı ve o tarafları verdi. Yafes, Türklerin deyişine göre Olcay Han diye lakap alır. O göçebe olarak yaşıyordu. Yaylak ve kışlağı Türkistan’da olup yaz aylarını İpanç şehri yakınlarındaki Ortak ve Kürtak’da kışları da aynı yörelerdeki, [Karakurum diye meşhur olan] Karakum’daki Borsuk adlı yerde geçiriyordu. Burada iki şehir vardı: Birisi Talas, birisi garı (yukarı) Sayram ki, bu son şehrin çok büyük kırk kapısı vardı. [Bugün orada Müslüman Türkler yaşıyorlar. Kunçı’nın memleketine yakındır ve Kaydu’ya aittir.] Olcay Han’ın paytahtı bu yerde idi. Onun Dhîb Yavgu Han adında bir oğlu oldu. Dhîb’in manası taht ve makam, Yavgu ise halkın önderi demektir. O büyük ve tanınmış bir padişahtı. Dört muteber ve şöhretli oğlu vardı: Kara-Han, Or-Han, Kür-Han ve Küz-Han. Kara-Han veliaht olduğundan babasının yerine geçip padişah oldu. Onun çok talihli ve padişahlığa lâyık bir oğlu dünyaya geldi. Üç gün ve üç gece anasının sütünü emmedi. Anası artık onun hayatından ümidini kesmiş, kederli ve endişeli idi. Bir gece rüyasında oğlunun kendisine bir şeyler söylediğini gördü: “Eğer sütünü emmemi istiyorsan biricik Tanrı’yı ikrar ve itiraf et; üzerine olan hakkım olduğu gibi farz bil.” Kadın üç gece bu hâli rüyasında gördü. Bu kavim kâfir dininde olduğu için kadın meseleyi onlara anlatamadı. Kocasından gizli olarak Tanrı’ya iman etti. Elini göğe kaldırıp dua etti ve dedi ki: “Ey Tanrım, bari ben biçarenin sütünü bu çocukcağızın zevkine uydurup tatlı kıl.” Oğuz o anda anasının göğsüne yapışıp emmeye başladı. Bir yıl geçince babası onda olgunluk ve asalet belirtileri gördü. Onun temizlik ve güzelliğinden hayrette kaldı ve dedi ki: “Bizim kavim ve uruğumuzda bundan daha güzel bir çocuk dünyaya gelmemiştir.” Çocuk bir yıl sonra, [aynı Îsa Peygâmber’inki gibi] dili açılıp konuşmaya başladı ve “Ben bir otağda doğduğum için adını Oğur koymak gerekir.” dedi. Oğuz çocukluğunda ve büyüme çağında, ergin oluncaya kadar daima Tanrı’yı anıp ona şükrederdi. Her fırsatta ister uykuda, ister uyanık hâlde, yaratıcı Tanrı’yı muhakkak anardı. Ona Tanrı’nın nurlu feyzi erişti. Her türlü bilim ve hünerde ok atmada kargı kullanmada, kılıç çalmada ve bilgi hususunda âleme ün olacak şekilde gelişme gösterdi. (…)

Zeki Velidî Togan, Oğuz Destanı (Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

Kelime Dağarcığı:

ergin: Olmuş, yetişmiş, kemale ermiş. feyiz: Verimlilik, bereket. ikrar etmek: Açıkça söylemek, kabul etmek. kargı: uzun mızrak. Paytaht (payitaht): Başşehir, başkent. ravi: Rivayet edenler, söyleyenler, aktaranlar. uruk: Soy, sülale.

II. Metin

Yine günlerden bir gün Ay Kağan’ın gözü parladı. Doğum ağrıları başladı ve bir erkek çocuk doğurdu. Bu çocuğun yüzü gök; ağzı ateş (gibi) kızıl; gözleri elâ; saçları ve kaşları kara idi. Perilerden daha güzeldi. Bu çocuk anasının göğsünden ilk sütü emdi ve bir daha emmedi. Çiğ et, çorba (…) istedi. Dile gelmeğe başladı; kırk gün sonra büyüdü, yürüdü ve oynadı. Ayakları öküz ayağı gibi; beli kurt beli gibi; omuzları samur omuzu gibi; göğsü ayı göğsü gibi idi. Vücudu tamamen tüylü idi. At sürüleri güder, ata biner ve av avlardı. Günlerden ve gecelerden sonra yiğit oldu.

(Muharrem Ergin, Oğuz Kağan Destanı) (Metin, aslına sadık kalınarak alınmıştır.)

• Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Meb Yayınları Kavram Öğretimi Kitabı Cevapları Sayfa 96 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.