![](/wp-content/uploads/2022/10/play-store-uygulama.gif)
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 21 (MESEM)
![](/wp-content/uploads/2022/08/10-sinif-turk-dili-ve-edebiyati-ders-kitabi-cevaplari-sayfa-21-mesem.jpeg)
![](/wp-content/uploads/2022/10/kitap-uygulama.gif)
“10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 21 Meb Yayınları (MESEM)” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 21 (MESEM)
Aşağıdaki çalışmaları “Duha Koca Oğlu Deli Dumrul Destanı” adlı metni esas alarak yapınız.
1. Hikâyenin tema ve konusu nedir?
- Cevap:
Konu: Deli Dumrul’un ölen bir yiğidin canını kurtarmak için Azrail’le çekişmesi ve bunun sonucunda da Allah tarafından ölüm cezasına çarptırılmasıyla yaşadığı pişmanlık anlatılmaktadır.
Tema: Bencilliğin kötülüğü ve fedakârlığın önemi vurgulanmıştır.
2. Hikâyedeki temel çatışma nedir? Bu çatışma neyden kaynaklanmaktadır?
- Cevap: Deli Dumrul’un Azrail kapışması ve yenilmesi, Deli Dumrul’un Allah’a bağışlanması için yalvarması , Deli Dumrul’un canı karşı can bulması için annesi ve babasından can istemesi , Deli Dumrul’a eşinin can vermesi şeklinde bir çatışma örgüsü vardır.
3. Hikâyede gerilimin ve merak duygusunun en çok arttığı yer neresidir?
- Cevap: Deli Dumrul’un Azrail ile olan sahneleri gerilimin arttığı yerlerdir. Çünkü eğer yerine can verecek birini bulamazsa Azrail Deli Dumrul’un canını alacaktır.
4. Metindeki olayları, gerçekleşme sırasına göre söyleyiniz.
- Cevap:
Deli Dumrul’un kuru çayın üzerine bir köprü yaptırması
Deli Dumrul’un köprüden geçenlerden para alması
Köprünün yamacına bir obanın gelmesi
Obadan bir delikanlının vefat etmesi
Deli Dumrul’un Azrail’e kafa tutması
Azrail’in Deli Dumrul’un karşısına çıkması
Deli Dumrul’un Azrail kapışması ve yenilmesi
Deli Dumrul’un Allah’a bağışlanması için yalvarması
Deli Dumrul’un canı karşı can bulması için annesi ve babasından can istemesi
Deli Dumrul’a eşinin can vermesi
Allah’ın Deli Dumrul’un Anne ve babasının Deli Dumrul yerine canlarını alması
Deli Dumrul ve eşinin ömürlerinin uzaması
Dede Korkut’un gelip dua etmesi
5. Deli Dumrul’un fiziksel, psikolojik ve ahlâki özellikleri ile toplumsal statüsünü belirleyiniz.
- Cevap: Güçlü kuvvetli, gözü pek biridir. İnanç noktasında biraz zayıftır. Azrail’e kafa tutabilir. Ama yaptıklarından pişman olup kusurlarını da gören biridir. Deli Dumrul’un üzerinden kahramanlık ve pişmanlık kavramları verilmeye çalışılmıştır.
6. Metinden alınan aşağıdaki parçada hangi bakış açısı kullanılmıştır?
7. Azrail, atının gözüne göründü. At ürktü, Deli Dumrul’u kaldırdı yere vurdu. Kara başı bunaldı, darda kaldı. Ak göğsünün üzerine Azrail basıp kondu. Demin mırıldanıyordu, şimdi hırıldanmağa başladı.
- Cevap: Burada hakim yani Tanrısal bakış açısı kullanılmıştır. Biz burada kahramanların bütün düşüncelerini duygularını da öğreniriz.
8. Metinden alınan aşağıdaki parçada kullanılan anlatım biçimini belirleyiniz.
9. Hak Teâla’ya Deli Dumrul’un sözü hoş geldi. Azrail’e emreyledi: “Deli Dumrul’un babasının anasının canını al, o iki helâlliye yüz kırk yıl ömür verdim” dedi. Azrail de babasının anasının derhal canını aldı. Deli Dumrul yüz kırk yıl daha eşi ile ömür sürdü.
- Cevap: Burada kullanılan anlatım biçimi öykülemedir. Çünkü burada kullanılan dili öykü dili olduğu görülür.
10. Metinde “görelim nasıl yalvarmış”, “Yücelerden yücesin”, “Bre al kanatlı Azrail sen misin?” gibi ifadeler metnin akıcılığını nasıl etkilemiştir?
- Cevap: Bunlar anlatının geçiş kalıplarıdır. Bunlar tıpkı masalların başında yer alan giriş tekerlemeleri gibi okuru metne hazırlamak için kullanılırlar.
11. Dede Korkut Hikâyeleri’nin günümüze ulaşmasında sözlü kültürün katkısını değerlendiriniz.
- Cevap: Yazının olmadığı dönemlerde akşamları ateş başında herkese anlatılar sunan aşık, ozanlar sayesinde o döneme ait bir çok anlatı, gelenek ve görenek ya da o toplumun başından geçen çok büyük bir olay günümüze kadar ulaşma şansını yakalamıştır. Bu bakımdan bu isimler kültür taşıyıcılarıdırlar.
12. Hikâyede nazım ve nesrin birlikte kullanılması hikâyenin dil ve anlatımını nasıl etkilemiştir?
- Cevap: Böylece okur tekdüze bir anlatımdan sıkılmaz. Bu da metnin okur tarafından daha keyifli bir şekilde okunmasını sağlar.
13. Metinden hareketle dönemin töre, yaşayış ve gelenekleriyle ilgili neler söyleyebilirsiniz?
- Cevap: Dede Korkut, Oğuz Türklerini, onların inanışlarını, yaşayışlarını, gelenek ve göreneklerini, yiğitliklerini, sağlam karakteri ve ahlâkını, ruh enginliğini, saf, arı-duru bir Türkçe ile dile getirir. Destanlarındaki şiirlerinde, çalınan kopuzların kıvrak ritmi, yanık havası vardır. O dönemde aile yapısı, inanç sistemi ve yaşam geleneği gibi kültürel değerleri bu metinlerden okuyabiliriz.
14. Metinde Allah ve Tanrı kelimelerinin birlikte kullanılması hangi nedenlere bağlanabilir?
- Cevap: Çünkü bu eser geçiş dönemi eseridir. Bu da metnin hem İslamiyet Öncesi dönemin özelliklerini dilini taşıdığına hem de İslamiyet etkisinin nasıl yansıdığına güzel bir örnek oluşturmaktadır.
15. Fuat Köprülü’nün “Bütün Türk edebiyatını terazinin bir gözüne, Dede Korkut’u öbür gözüne koysanız, yine Dede Korkut ağır basar.” sözüyle anlatılmak istenen nedir?
- Cevap: Millî Destanımızın ana kaynağı olan Dede Korkut Kitabı bizlerin tarihi, geleneği, göreneği taşıması ve bugünlere getirmesi bakımından büyük önem taşır. Ayrıca Dede Korkut destanlarının kahramanları, iyiliği ve doğruluğu öğütler. Güçsüzlerin, çaresizlerin, her zaman yanındadır. Hile-hurda bilmezler, tok sözlü, sözlerinin eridirler. Türk milletinin birlik ve beraberliğini, millî dayanışmayı, el ele tutuşmayı telkin eder.
10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 21 (MESEM) ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.