10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 168

“10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 168 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 168

Tanzimat edebiyatının birinci döneminde romantizm akımı benimsenmiş ve bu akıma uygun olarak romanda toplumsal fayda gözetilmiştir. Tanzimat edebiyatının ikinci döneminde ise realizm ve natüralizm akımlarının etkisinde romanlar yazılmıştır. Tanzimat romanlarında genellikle yanlış Batılılaşma, görücü usulü evlilik, kölelik, aşk gibi temalar ele alınmıştır. Kahramanlar bütünüyle olumlu ya da bütünüyle olumsuz kişiler olarak yansıtılmış, böylece romanda olaylar iyi-kötü çatışması üzerine oturtulmuştur. Bu dönem romanlarında zaman (tarihî romanlar dışında) Osmanlı toplumunun Batı’yla tanışmaya başladığı XIX. yüzyıldır. Mekân ise genellikle o dönem İstanbul’unun Çamlıca, Beyoğlu gibi gözde eğlence yerleridir. Tanzimat edebiyatının birinci dönem romanlarında çağına göre daha sade bir dil kullanılırken ikinci dönem romanlarında dildeki bu sadelikten uzaklaşılmıştır.

Şemsettin Sami’nin aynı zamanda ilk Türk romanı olan Taaşşuk-ı Talat ve Fitnat adlı eseri, Namık Kemal’in İntibah, Cezmi; Ahmet Mithat’ın Felâtun Bey ile Râkım Efendi, Henüz On Yedi Yaşında adlı eserleri Tanzimat edebiyatının birinci dönem romanlarındandır. Sami Paşazade Sezai’nin Sergüzeşt, Re- caizade Mahmut Ekrem’in Araba Sevdası ve Nabizade Nazım’ın Karabibik adlı eserleri ise Tanzimat edebiyatının ikinci dönem romanlarındandır.

1875 yılında yazılan Felâtun Bey ile Râkım Efendi adlı romanda, Tanzimat Dönemi’nde edebiyatımızda sıkça görülen yanlış Batılılaşma sorunu ele alınmıştır. Bu romanda yazar; Batılılaşmayı yanlış anlayan, Batı’yı yalnız şeklen ve yüzeysel olarak taklit eden mirasyedi, tembel, savurgan, yarı bilgili kişileri Felâtun Bey’in; onun tam karşıtını ise çalışkan, tutumlu, kendi toplumunun değerlerine saygılı, Batı’yı daha yüksek bir bilinç düzeyinde kavrayan Râkım Efendi’nin kişiliğinde somutlaştırmıştır.

Metni Anlama ve Çözümleme

1. Felâtun Bey ile Râkım Efendi adlı metnin tema ve konusunu belirleyiniz.

• Cevap: Romanın teması yanlış Batılılaşma, konusu Batılılaşmayı sadece şekilden ibaret gören, mirasyedi bir tip olan Felatun Bey’le değerlerine bağlı, çalışkan Rakım Efendi’nin yaşadıklarıdır.

2. Metinde yazar temayı belirgin kılmak için kişilerin hangi karşıtlıklarından yararlanmıştır? Açıklayınız.

• Cevap: Felatun Bey’in tembelliği, yanlış Batılılaşması, tembelliği, savurganlığı, yarı bilgili olması karşısında Rakım Efendi’nin çalışkanlığı, Batılı değerleri doğru özümsemesi, çalışkanlığı, tutumluluğu ve hemen her konuda bilgili olmasından yararlanılmıştır.

3. Metnin olay örgüsünü belirleyiniz.

• Cevap:

Felâtun Bey ile Râkım Efendi olay örgüsü:

• Felatun Bey’le Rakım Efendi’nin Ziklas ailesinin evinde karşılaşmaları.
• Birbirleriyle sohbet etmeleri
• Felatun Bey’in alfabeyle ilgili yanlış bilgilerini Rakım Efendi’nin düzeltmesi.
• Felatun Bey’in oradan kaçarcasına ayrılması.
• Rakım Efendi’nin haftada bir dersin az olduğunun söyleyip dersi artırma konusunda anlaşmaları.
• Felatun’un babası öldükten sonra kalan mirası har vurup harman savurması. Polini’ye para kaptırması.
• Felatun Bey’in Cezayir’e gitmesi.
• Rakım Efendi’nin Canan’la evlenmesi

4. Metinde zaman ve mekân unsurlarının özelliklerini belirleyiniz.

• Cevap: Metinde zaman 19.yüzyıldır. Mekân İstanbul’dur.

5. Metindeki dil ve anlatım özelliklerini belirleyiniz.

• Cevap: Metin Tanzimat 1. dönemde yazılmıştır ve bundan dolayı sade ve anlaşılırdır. Yer yer anlatma, yer yer de diyaloglar kullanılmıştır. Üçüncü kişili anlatım ve ilahi bakış açısı kullanılmıştır.

6. Metni bağlı olduğu edebî dönem ve akım açısından değerlendiriniz.

• Cevap: Metin Tanzimat 1. döneme aittir ve romantizm etkisinde yazılmıştır. Bundan dolayı toplumsal bir konu olan yanlış Batılılaşma işlenmiştir. Tanzimat 2. döneme göre daha anlaşılır bir dil kullanılmıştır. Romantizm etkisiyle dilde mükemmellik amaçlanmamıştır. Yazar eserde kişiliğini ortaya koymuştur.

7. Metinde, metnin yazıldığı dönemin gerçekliğini yansıtan sosyal ve tarihî unsurları belirleyiniz.

• Cevap: Metnin yazıldığı dönem Tanzimat Fermanı’nın ilan edilmesini takip eden zaman dilimidir. Bu dönemde ortaya Batı özentisi, onlar gibi giyinip onlar gibi konuşmaya, yaşamaya çalışan tipler türemiştir ve bu, Felatun Bey’le temsil edilmiştir.  O dönemde kullanılan Arap alfabesi romanda kendisini gösterir. O dönemin bir gerçeği olan cariyelik de romanda kendisine yer bulmuştur.

8. Metni Sefiller adlı metinle aşağıdaki tabloda verilen özellikler açısından karşılaştırınız.

• Cevap:

10. Sınıf Meb Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 168 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.