10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Düşler Yayıncılık Sayfa 164
“10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 164 Düşler Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Düşler Yayınları Sayfa 164
Karagöz ile Hacivat’ın karşılıklı konuşmalarından oluşan bölüm muhavere (söyleşme) bölümüdür. Bu bölümde Karagöz ile Hacivat birbirlerini yanlış anlarlar.
Fasıl (oyun) bölümü oyunun esas bölümüdür. Hacivat ve Karagöz’ün dışındaki diğer oyun kişileri fasılda görünür. Karagöz oyunları adlarını genellikle bu bölümün konusundan alır.
Bitiş bölümünde ise Karagöz, oyunun bittiğini haber verir, kusurlar için özür diler, gelecek oyunu duyurur ve Karagöz’le Hacivat arasında kısa bir söyleşi geçer.
Karagöz oyununun en önemli kişileri Karagöz ile Hacivat’tır. Karagöz, halktan kişileri; Hacivat ise yarı aydın kimseleri temsil eder. Oyunda konuya göre türlü meslek, yöre ve uluslardan kişiler, kendi şiveleriyle taklit edilir.
Karagöz oyununun diğer önemli kişileri şunlardır: Çelebi (genç bir mirasyedi), Kürt (hamal, bekçi), Altı Kulaç Beberuhi (aptal), Arnavut (bahçıvan, korucu, bozacı), Tuzsuz Deli Bekir (sarhoş, zorba), Acem (zengin tüccar), Efe (zorba), Ak Arap (dilenci, kahve dövücüsü), Matiz (sarhoş), Zenci Arap (lala, köle), Zenne (kadın), Yahudi (bezirgan), Kastamonulu (oduncu, bekçi), Ermeni (kuyumcu), Bolulu (aşçı), Frenk ve Rum (doktor, terzi, tüccar, meyhaneci), Kayserili (pastırmacı), Laz (kayıkçı, kalaycı), Rumelili (pehlivan, arabacı), Tiryaki (laf ebesi).
Okuduğunuz metinde yanlış anlaşılmalar ön plandadır. Karagöz, kelimeleri sürekli yanlış anlamakta ve Hacivat da bunu düzeltmeyi görev saymaktadır. Okuduğunuz metnin yazarı Muhittin Sevilen, gölge oyunu üzerine araştırmalar yapmış ve sözlü gelenekten bu oyunları derlemiştir.
Metni Anlama ve Çözümleme
1. Aşağıda verilen cümlelerde altı çizili kelime ve kelime gruplarının anlamlarını bağlamlarından hareket ederek tahmin ediniz. Tahminlerinizi Türk Dil Kurumunun genel ağ adresinden kontrol ediniz.
• Ama Karagözüm ben senin gibi değilim, ben her nereye gitsem bana itibar ederler, ayağa kalkarlar.
• Evet efendim, öyledir efendim, münasiptir efendim.
• Şimdi seninle bir kibar konağına gitmişiz konağın sâhibi çok kibar bir adam, lâkırdı sırasında sana der ki efendim ne buyurulur? O zaman sen ne diyeceksin?
- Cevap:
İtibar: saygı görme, değerli bulunma, güvenilir olma.
Münasip: Orantılı, oranlı, uygun
Lâkırdı: Söz, kelime, lafz …
2. Metindeki kahramanların belirgin özellikleri nelerdir?
- Cevap: Hacivat, okumuş görgülü, çevresinde sözü dinlenen nerede ne yapmasını, oturup kalkmasını bilen birisidir. Oysa Karagöz okumamış, cahildir. Her sözü yanlış anlar. Kimseye gereken saygıyı göstermeyen ve her kelimeyi yanlış manaya çeken birisi olarak karşımıza çıkar.
3. Karagöz oyununun asıl bölümü, fasıl bölümüdür. Metnin fasıl bölümünü tesbit ederek olay örgüsünü sıralayınız. Olay örgüsünün hangi tema etrafında kurgulandığını söyleyiniz.
- Cevap: Olay örgüsü ortamlarda nasıl davranılması, konuk olarak gidilen yerde ne söylenip ne söylenmemesi üzerine kuruludur. Fasıl bölümüne örnek olarak şu kısımları gösterebiliriz:
4. Metindeki temel çatışmanın ne olduğunu belirleyiniz.
- Cevap: Hacivat’ın Karagöz’e edeb erkan öğretmeye çalışması Karagöz’ün ise ona söylenen her şeyi yanlış anlaması metindeki ana çatışmayı belirlemektedir.
5. Karagöz oyununun ortaya çıkması ile sözlü kültür arasında nasıl bir ilişki vardır?
- Cevap: Sözlü kültür doğaçlamaya dayanan, sahnede icra edilen kimi zaman şiirli şarkılı sözlü müzikli sergilenen bir kültür görünümündedir. Bu bakımdan Karagöz’de canlı performans gösterisi olduğundan oynatanın sözlü kültürü çok iyi bilmesi, irticalen yani doğaçlama oynayabilme yetisine sahip olması gerekmektedir.
6. Okuduğunuz metinde hangi karakteri kendinize yakın buldunuz? Neden?
- Cevap: Ben Karagöz’ü yakın buldum. Çünkü doğal pazarlıksız ve içten biri. Cahilliği ona sorun değildir. Onun için önemli olan yaşamdaki günlük sıradan eğlenceli tarzdır.
10. Sınıf Düşler Yayıncılık Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 164 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.