“10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 125 Beşgen Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Beşgen Yayınları Sayfa 125

Metni Anlama ve Çözümleme

Soru: 1) Kasidenin nesib bölümünde neyin tasviri yapılmaktadır? Açıklayınız.

• Cevap: Kasidenin nesib (giriş) bölümünde bahar mevsimi tasviri yapılmaktadır. Bahar rüzgârının estiği, sabah güllerinin açtığı, her köşenin güllerle süslendiği anlatılıyor.

Soru: 2) Nesip bölümünde ele alınan konuya göre bu kasideye bir isim veriniz.

• Cevap: Nesib bölümünde bahar konusu işlenen kasidelere bahariyye adı verilir.

Soru: 3) Yazıldığı dönemin siyasi ve kültürel değerleri metnin oluşumunu nasıl etkilemiştir? Açıklayınız.

• Cevap: 17. yüzyıl şairlerinden olan Nefî dönemin padişahı IV. Murad’ı öven bir kaside yazmıştır. Bu dönemde şairler Osmanlı sarayı tarafından desteklenmekteydiler. Sarayda kendine önemli bir yer edinebilen şairler maddi ve manevi yönlerden rahat bir yaşam sürmekteydi. Nefî de bu durumdan dolayı padişahı öven bir kaside yazmıştır.

Soru: 4) Söyleyici, padişahı hangi yönleriyle övmektedir? Örnekler veriniz.

• Cevap: Söyleyici padişahı cömertliği, iyi at binicisi olması, birçok ülkenin hükümdarı olması, padişahlar padişahı olması gibi yönleriyle övmektedir.

Soru: 5) Okuduğunuz kasidenin dilinin ağır olmasının nedenleri nelerdir? Düşüncelerinizi belirtiniz.

• Cevap: Kasideler divan edebiyatının övgü şiirleridir. Divan edebiyatında Arapça ve Farsça kelimeler sıkça kullanılırdı. Sanat sanat içindir, anlayışı benimsenmişti. Üst tabaka edebiyatı olarak kabul ediliyordu. Bütün bunlardan dolayı kasidenin ağır bir dili vardır.

Soru: 6) Yazılış amacına göre bu kasideyi adlandırınız.

• Cevap: Bu kaside Sultan IV. Murad’ı övmek için yazılmış bir methiyedir.

Soru: 7) Kasidede şair, doğrudan övgüye başlamayıp nesib bölümüne neden ihtiyaç duymuştur? Açıklayınız.

• Cevap: Şairler nesip bölümünde okuyucuyu hazırlamak, sanatçılığını göstermek, nesib bölümüyle methiye bölümü arasında anlam ilişkileri kurmak ve geleneksel kaside türü özelliğini korumak gibi amaçlarla nesip bölümüne ihtiyaç duyarlar.

Soru: 8) Kasidenin 22. beytindeki telmih sanatını açıklayınız.

• Cevap: Bu beyitte şair Sultan IV. Murad’ı İran’ın büyük hükümdarı ve Firdevsî’nin yazdığı Şehname eserinin kahramanlarından olan Cemşid’e benzeterek telmih /hatırlatma) sanatı yapmıştır.

Soru: 9) Kasidenin kafiye dizilişini ve kafiye çeşitlerini bulunuz.

• Cevap:

Kaside aa-ba-ca-da… şeklinde kafiyelenmiştir.

dem – cem: -em tam kafiye

cem – İrem: -em tam kafiye

muhteşem – lâcerem: -em tam kafiye

Soru: 10) Kasideyi daha önce okuduğunuz gazellerle biçim ve içerik açısından karşılaştırınız.

• Cevap: Fuzulî ve Bâkî’ye ait gazellerde daha kısa şiirlerdir. 5-15 beyitten oluşur. Kasideler ise 33-99 beyit arasında yazılır. Kafiye düzenleri aynıdır. İçerik açısından gazellerde aşk konusu işlenirken kasidede ise dönemin padişahına övgü konusu vardır.

Soru: 11) Divan şairlerinin dönemin ileri gelenlerine veya devlet büyüklerine niçin övgü amaçlı şiirler yazdığını açıklayınız.

• Cevap: Divan edebiyatında şairler maddi-manevi destek sağlama, sanatlarını gösterme fırsatı yakalama, toplumdaki konumlarını güçlendirme, sosyal ve siyasi güvenlik gibi konulardan dolayı dönemin önemli kişilerine övgü amaçlı şiirler yazmışlardır.

Soru: 12) Okuduğunuz bu kaside yazıldığı dönemin gerçekliğini sizce yansıtıyor mu? Metinden örnekler vererek açıklayınız.

• Cevap: 17. yüzyılda Osmanlı Devleti dünyanın en güçlü devletlerinden biriydi. Bu devletin başındaki padişah da şiirde övgüsü yapıldığı gibi önemli bir devlet adamı ve güçlü bir devlet adamıydı. Şiirdeki övgüler bu gerçekliği yansıtıyor.

10. Sınıf Beşgen Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 125 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.