

10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Beşgen Yayınları Sayfa 111

“10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Sayfa 111 Beşgen Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
10. Sınıf Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Cevapları Beşgen Yayınları Sayfa 111
Metin ve Türle İlgili Açıklamalar
Okuduğunuz metin bir türküdür. Türkü ezgiyle (müzikle) söylenen anonim halk edebiyatı nazım biçimidir. Türkülerin çoğu, halkın sözlü geleneğinde doğup gelişir fakat düzenleyicisi belli olan türküler de vardır. Türkülerde genellikle aşk, ayrılık, özlem, gurbet, ölüm gibi konular işlenir. Türküler asıl bölüm ve nakarat olmak üzere iki bölümden oluşur. Asıl sözlerin bulunduğu bölüme bent veya hane denir. Her bendin sonunda tekrarlanan ve aynı ezgiyle söylenen nakarata kavuştak da denir. Kavuştağı olmayan türküler de vardır. Türkülerde hece ölçüsü kullanılır, hecenin her kalıbında türkü söylenebilir. Türkülerin kafiye düzenleri farklı olabilir.
Türküler şu şekilde sınıflandırılır:
Ezgilerine göre türküler: Hoyrat, uzun hava, oyun havası, bozlak, kayabaşı…
Konularına göre türküler: Kahramanlık türküleri, aşk türküleri, ayrılık türküleri, askerlik türküleri…
Yapılarına göre türküler: Üçleme, dörtleme, beşleme…
Soru: 1) Okuduğunuz metinden alınan “Eğin viran olmuş baykuşlar öter” dizesindeki “viran olmak” kelime grubunun anlamını cümlenin bağlamından yola çıkarak tahmin ediniz. Tahminlerinizin doğruluğunu TDK’nin Türkçe Sözlük’ünden kontrol ediniz.
- Cevap:
viran olmak:
- Tahminim: Yıkılıp gitmek, harabeye dönmek
- TDK Sözlük: viran duruma gelmek, haraplaşmak.
Soru: 2) Halk diline özgü içten ve doğal söyleyişe metinden örnekler gösteriniz.
- Cevap: Metinden halk diline özgü içten ve doğal söyleyişe örnek olarak “Ana ben cahilem, Ya ben ağlamayım kimler ağlasın Bu garip gönlümü kimler eğlesin.” gibi ifadeler gösterilebilir.
Soru: 3) Türkünün temasını tespit ediniz.
- Cevap: Tema, gurbet ve yalnızlık acısıdır.
Soru: 4) Türkünün tematik bütünlüğünü nazım biçimi açısından değerlendiriniz.
- Cevap: Gurbet ve yalnızlık temalı bu türküde tematik bütünlük sağlanmıştır. Her bölümde memleketi Eğin’e duyduğu özlem ve yalnızlık işleniyor.
Soru: 5) Bu türküdeki ses, kelime ve kelime grubu tekrarını, ses akışını tespit ediniz. Bunların içeriğe ve anlatıma bir katkısı var mı? Açıklayınız.
- Cevap: “Ya ben ağlamayım kimler ağlasın / Bu garip gönlümü kimler eğlesin” mısraları her kıtanın sonunda tekrarlanıyor. Bu tekrarlar, söyleyenin çaresizliğini ve yalnızlığını vurgulamak için kullanılıyor. “Eğin”, “cahilem”, “kahır”, “avud”, “zehir” gibi kelimelerde, ünlü ve ünsüz uyumları, türküye hüzünlü ve kulağa güzel gelen bir akış sağlıyor.
Soru: 6) Türkünün söyleyicisini ve söyleyicinin hitap ettiği varlığı tespit ederek bunlar arasındaki ilişkiyi değerlendiriniz.
- Cevap: Söyleyici olan şair, şiirde annesine hitap ediyor. Anne-evlat arasındaki bu yakınlık duyguların samimi bir şekilde açıklanmasını sağlıyor.
Soru: 7) Türkünün kavuştak bölümünün metnin içeriğine ve anlatımına katkısı hakkında neler söyleyebilirsiniz?
- Cevap: Kavuştak bölümü söyleyenin büyük çaresizliğini ve yalnızlığını vurgulamak için kullanılıyor. Bu şekilde, dinleyen kişilerin türküdeki acıyı daha yoğun hissetmesine katkı sağlanıyor.
Soru: 8) Bu türkünün ezgisini genel ağdan dinleyiniz. Türkünün ezgisinin metne katkısı hakkında değerlendirme yapınız.
- Cevap: Türkünün ezgisi oldukça duygusal. Metindeki gurbet duygusunun dinleyen tarafından daha yoğun hissedilmesini sağlıyor.
10. Sınıf Beşgen Yayınları Türk Dili ve Edebiyatı Ders Kitabı Sayfa 111 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
Yeni Yorum