10. Sınıf Tarih Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 198

“10. Sınıf Tarih Ders Kitabı Cevapları Sayfa 198 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

10. Sınıf Tarih Ders Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 198

7.3. OSMANLI’DA DEVLETİN TOPRAK ÜZERİNDEKİ MÜLKİYETİ VE ÇİFTHANE SİSTEMİ

Mezopotamya uygarlıklarından beri kuru tarım ile arpa, buğday ekimi yapılan iklim kuşaklarında bir çift öküzle çekilen saban, en ileri tarım teknolojisi olmuştur. Ahşap ve demirden yapılan sabanın yapım tekniği ve kullanımı zamanla değişmiştir fakat öküz gücünün yerini makine gücü alıncaya kadar tarım teknolojisinde önemli bir değişiklik görülmemiştir. Çift öküz, geleneksel tarımın traktörüdür.

Köylerde geleneksel tarımın temeli ailedir. Çiftçi ailesi; baba, anne, çocuk ve çoğu zaman evlenmiş oğullar ve torunlardan oluşurdu. Baba, aile ekonomisinin son söz sahibi ve örgütleyicisiydi. Devlet, vergi mükellefi olarak onu tanırdı.

Çifthane sisteminde, kocası ölen kadının erkek evladı yoksa arazisi elinden alınır ve başka köylüye verilirdi. Eşi vefat eden kadın, oğulları çalışma çağına bîve: Eşi ölmüş veya gelinceye kadar ırgatla idare edebilirse onu “bîve” olarak nitelendirir ve ara- eşinden ayrılmış kadın. ziyi ondan almazdı.

Osmanlı Devleti’ndeki mirî toprak rejimi, devlete bütün köylü sınıfını ve tarım ekonomisini kontrol ve düzenleme yetkisi veriyordu. Mirî arazi, devletin mutlak mülkiyet hakkını elinde tuttuğu arazidir. Bu arazi bütün tarım topraklarını kapsamazdı. Mirî arazi, yalnız hububat ziraatı yapılan ve tarla olarak kullanılan araziydi. Bağlar, bahçeler bu arazinin dışında kalırdı. Büyük kitlelerin geçimi, asgari geçinme ihtiyacının karşılanması, ordunun ve şehirlerin iaşesi, hububat ekimine (buğday, arpa, vb.) dayanırdı. Hububat ekimindeki noksanlıktan ileri gelen darlık ve açlıktan dolayı devlet; tarla ziraatını, hububat ekimini kontrol altında tutma zorunluluğunu duymuştur.

Osmanlı kanunnamelerinde bulunan “Tarla, bağ ve bahçe hâline getirilemez.” maddesi ile tarlaların devamlı işletimi, kanunla garanti altına alınmıştır. Aile- toprak ilişkisini devlet daima kontrol altında tutardı. Bir çift öküzü olan aile, bir işletme birimi sayılırdı. Bir çift öküzün işleyebileceği toprak, ekonomik bakımdan en önemli işletme olarak tanımlanırdı.

Devletin mutlak kontrolündeki ekonomik ve sosyal düzene “çifthane sistemi” denirdi. Devlet kanunlarla sürekli çiftçinin (Görsel 7.7) emek ve haklarını korur, hürriyetini garanti altına alırdı. Toprağını izinsiz terk eden veya üç yıl üst üste topraklarını ekmeyenlerden ceza olarak “çift bozan vergisi” alınırdı. Bu durum devlet için tarım ekonomisinin en önemli unsuruydu.

CEVAPLAYINIZ

Osmanlı Devleti’nde uygulanan “çift bozan vergisi”nin tarımsal üretime nasıl bir etkisi olmuştur?

• Cevap: Osmanlı Devleti’nde uygulanan “çift bozan vergisi,” tarımsal üretimi teşvik etmek amacıyla kullanılmıştır. Bu vergi, çiftçileri topraklarını terk etmemeye ve düzenli olarak tarım yapmaya teşvik etmiştir. Bu sayede tarımsal üretim daha istikrarlı hale gelmiştir.

10. Sınıf Meb Yayınları Tarih Ders Kitabı Sayfa 198 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.