10. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı 4. Bölüm Bitkiler Ölçme ve Değerlendirme Cevapları

10. Sınıf Coğrafya Ders Kitabı Gün Yayınları 1. Ünite Doğal Sistemler Sayfa 153, 154, 155, 156 4. Bölüm Bitkiler Ölçme ve Değerlendirme Etkinlik Soruları ve Cevapları

10. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı 4. Bölüm Bitkiler Ölçme ve Değerlendirme Cevapları

4. Bölüm Bitkiler Ölçme ve Değerlendirme

10. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 153 Cevabı

• Cevap:

1. Orta kuşakta enlemin etkisine bağlı olarak sıcaklığın azalması sonucu oluşan geniş ve iğne yapraklı ağaç topluluğuna karışık orman denir.
2. Lavanta, kekik, funda, süpürge çalısı, yasemin ve tüylü laden garig bitki topluluğunun bazı türleridir.
3. Yağış miktarının ağaç yetişmesine imkân vermeyecek kadar az olduğu yarı kurak iklim bölgelerinde görülen bozkır-step seyrek ve cılız ot topluluğudur.
4. Türkiye’de yükselti etkisine bağlı olarak serin ve nemli iklimlerde yetişen iğne yapraklı ağaçlar görülür.
5. Doğal yetişme alanı Toroslar olan sedir, Kuzey Anadolu’da yer alan Kelkit Vadisi’nde relikt olarak bulunur.

B) Aşağıda harflendirilerek verilen endemik bitkilerle bu bitkilerin görülebileceği illeri eşleştiriniz.

• Cevap:

Uludağ Üniversitesi Coğrafya Bölümü Dağcılık Kulübü üyeleri, temmuz ayında teleferikle belirli bir yüksekliğe çıktıktan sonra Uludağ’ın zirvesine doğru yürüyerek yollarına devam etmişlerdir. Kulüp üyeleri yolculuğa başladıkları yükseltide (236 m) kızılçam ağaçlarıyla boyları birkaç metre civarında olan çalıların arazide hâkim bitki örtüsü olduğunu görmüşlerdir. Öğrenciler, yükseltinin artmasıyla kızılçam ve çalıların yerini kayın, kestane ve gürgen gibi geniş yapraklı ağaçların aldığını; daha yükseklerde ise geniş yapraklı ve iğne yapraklı ağaçlardan oluşan karışık orman topluluklarını görmüşlerdir. Teleferiğin son istasyonu olan Kurbağa Kaya Mevkii’nde (1810 m) ise sadece iğne yapraklı olan göknar ve karaçam ağaçlarının varlığını gözlemlemişlerdir. Bu yükseltiyi de aşarak Uludağ’ın zirvesine doğru yürüyen grup, 2000-2100 metreden sonra arazideki hâkim bitki örtüsünün otsu bitki türlerinden olan alpin çayırları olduğunu görmüştür. 2300 metreye kadar gördükleri bu çayırların yükseltinin az olduğu düzlük alanlarda görülen ot türlerinden farklı olarak daha gür ve yaz mevsiminde sararmayıp yeşil kalan ot toplulukları olduğunu gözlemleyerek zirveye varmışlardır.

Ön bilgilerinizin yanı sıra yukarıdaki metinden de yararlanarak 7, 8, 9, 10, 11 ve 12. soruları cevaplayınız.

7. Uludağ’da yükseltinin az olduğu bölgelerde kızılçam ve makilerin görülmesi, buranın hangi iklim bölgesinde olduğunu göstermektedir? Açıklayınız.

• Cevap: Akdeniz iklim bölgesinde.

10. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 154 Cevabı

8. Uludağ Üniversitesi Coğrafya Bölümü Dağcılık Kulübü üyeleri, kızılçam ve maki türlerini ülkemizin başka hangi bölgelerinde görebilir? Örnekler veriniz.

• Cevap: Akdeniz, Ege ve Marmara kıyılarında görülür.

9. Yükseklere çıkıldıkça bitki örtüsünün kuşaklar oluşturması ve belirli bir yükseltiden sonra da bitkilerin ortadan kalkmasının nedenleri nelerdir?

• Cevap: Yükselti arttıkça sıcaklığın azalmasıdır.

10. Uludağ’ın yamaçlarında Karadeniz iklim bölgesinde görülebilen ağaç türlerine de rastlanmasının nedenleri nelerdir?

• Cevap: Karadeniz’e yakın olması ve Uludağ’ın kuzey yamaçlarının deniz etkisine açık ve nemli olmasıdır.

11. 20 Eylül 1961 tarihinde millî park olarak ilan edilen Uludağ’ın %71’i ormanlarla kaplıdır. Orman alanlarının Uludağ’da fazla olmasının nedenleri nelerdir?

• Cevap: Yükseltiye bağlı olarak yağışın fazla olmasıdır.

12. Uludağ’da 1320 bitki türü bulunmakta olup bunlardan 33’ü Uludağ, 138’i ise Türkiye endemiğidir. Uludağ’da bitki çeşitliliğinin ve endemik türlerin fazla olmasının nedenleri nelerdir?

• Cevap: Akdeniz ve Karadeniz iklimlerinin geçiş bölgesinde olması, yükseltinin bitki çeşitliliğini artırması yöreye özgü bitki topluluklarını oluşmasını sağlamasıdır.

13.Tabloda verilen illere ait orman alanlarının oransal olarak böyle bir dağılım göstermesinin nedenleri nelerdir?

• Cevap: Deniz etkisine açık illerde orman varlığı fazla iken denizden uzak illerde orman varlığı azdır.

14. Yanda verilen tabloya belirtilen illerde görülen bitki toplulukları ile benzerlik gösteren başka iller yazınız.

• Cevap: Ardahan-Erzurum, Kars, Kastamonu-Bolu, Karabük, Sinop, Ordu, Kayseri-Sivas, Eskişehir, Yozgat, Konya, Muğla-Adana, Osmaniye, İzmir, Antalya

10. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 155 Cevabı

Türkiye’nin sahip olduğu orman varlığında en fazla bulunan ağaç türü meşedir. Türkiye’de 18 farklı türü bulunan meşe ağacı, Anadolu’nun hemen hemen her bölgesinde yayılış göstermektedir. Çoğunluğu ağaç, bazıları ise çalı şeklinde olan meşeler genel olarak yapraklarını döker. Nem istekleri farklı olan meşe türleri, iç kesimlerde en fazla bulunan ağaç türü olmasının yanı sıra uzun yıllar boyunca tahrip edilmiştir. Bu ağaç türlerinden oluşan ormanlar, kıyı bölgelerde kendini yenileyebilirken iç bölgelerde ise bunların yerini genel olarak otlar almıştır. Günümüzde Türkiye’de yapılan ağaçlandırma çalışmalarında çoğunlukla meşe ağacı tercih edilmektedir.

Ön bilgilerinizin yanı sıra yukarıdaki metinden de yararlanarak 15, 16 ve 17. soruları cevaplayınız.

15. Anadolu’da yaygın olarak bulunan ormanlar, günümüzde özellikle iç kesimlerde neden azalmış olabilir?

• Cevap: Ormanların uzun yıllar boyunca tahrip edilmesidir.

16. Meşe ağacının Türkiye’nin bütün iklim bölgelerinde görülebilmesinin nedenleri nelerdir? Açıklayınız.

• Cevap: Meşe ağaçları her türlü iklimde yetişmektedir.

17. Tahrip edilmesi durumunda ormanlar ya kendini yeniler ya da yerini çalı veya ot formasyonlarına bırakır. Türkiye’nin hangi bölgelerinde ormanların kendini yenileyebilmesi daha kolaydır?

• Cevap: Karadeniz iklim bölgesinde

18. Bir gözlemci; gittiği bir bölgede dağların yamaçları boyunca alçaktan yükseğe doğru yaprak dökmeyen ağaçlardan başlayarak yaprak döken ağaçlar, karışık ağaçlar, iğne yapraklı ağaçlar ve alpin çayırlara rastlamıştır. Buna göre bu gözlemci, aşağıdaki iklimlerden hangisinde gözlem yapmıştır?

A) Ekvatoral iklim
B) Akdeniz iklimi
C) Ilıman okyanusal iklim
D) Tundra iklimi
E) Sert karasal iklim

• Cevap: A

19.Yukarıdaki haritada numaralandırılmış alanların iklim koşulları dikkate alındığında buralarda hangi bitki toplulukları görülür?

• Cevap: B

20. Aynı ülkenin sınırları içinde bulunan A bölgesinin doğal bitki örtüsü iğne yapraklı ormanlar, B bölgesinin doğal bitki örtüsü ise tundralardır. Buna göre aşağıdaki özelliklerden hangisinin A ve B bölgelerindeki farklılığı diğerlerine göre daha belirgindir?
A) Yeryüzü şekilleri
B) Toprak türleri
C) Su kaynakları
D) İklim tipleri
E) Yüzölçümleri

• Cevap: D

21. Tayga ormanlarının bulunduğu ülkelerde orman ve kâğıt endüstrisi oldukça gelişmiştir. Buna göre bulunduğu coğrafi konum ve sahip olduğu bitki örtüsünün özellikleri dikkate alındığında aşağıdaki ülkelerden hangisinde orman ve kâğıt endüstrisi, diğerlerine göre daha fazla gelişme göstermiş olabilir?

• Cevap: E

22. Aşağıdaki bitki türlerinden hangisinin Akdeniz ikliminde yetişme olanağı daha azdır?
A) Yaban zeytini
B) Kızılçam
C) Göknar
D) Fındık
E) Keçiboynuzu

• Cevap: D

10. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 156 Cevabı

23. Her iklim bölgesinin kendine has hâkim bitki örtüsü vardır. Buna göre aşağıdaki iklim ve bitki örtüsü eşleştirmelerinden hangisi yanlıştır?
A) Akdeniz iklimi-kızılçam
B) Ilıman karasal iklim-maki
C) Sert karasal iklim-tayga ormanları
D) Ilıman okyanusal iklim-karışık orman
E) Savan iklimi-uzun boylu otlar

• Cevap: B

24. Ekvatoral yağmur ormanları genel olarak Ekvator çizgisi çevresindeki 10° kuzey ve güney enlemleri arasında yer almaktadır. Buna göre aşağıdakilerden hangisi Ekvatoral yağmur ormanlarının bir özelliği değildir?
A) Sıcaklık ve nem istekleri yüksektir.
B) Orman altı florası zengindir.
C) İğne yapraklı ağaçlardan oluşur.
D) Bitki türlerindeki çeşitlilik bakımından zengindir.
E) Yaprak dökmeyen ağaçlardan oluşur.

• Cevap: C

25. Bitkilerin sıcaklık ve nem istekleri birbirinden farklıdır. Bazı türler; nemli ve sıcak ortamları severken bazıları denizden uzak, kuru ve soğuk alanlarda yetişme imkânı bulmuştur. Buna göre Türkiye’de yetişme imkânı bulunan aşağıdaki ağaçlardan hangisinin nem ve sıcaklık isteği daha fazladır?

• Cevap: C

26.Yukarıdaki haritada numaralandırılmış alanların iklim özellikleri dikkate alındığında bu alanlarda yaygın olan bitki örtüleri, aşağıdakilerin hangisinde doğru olarak verilmiştir?

• Cevap: A

27. Kış mevsiminin soğuk ve kar yağışlı, yaz mevsiminin sıcak ve kurak, yıllık yağış miktarının 300-500 mm civarında olduğu ve en fazla yağışın ilkbahar mevsiminde düştüğü bir bölgenin bitki örtüsü aşağıdakilerden hangisi olabilir?

• Cevap: D

28. Ormanların tahrip edilmesi sonucunda ortaya çıkan bozkırlara antropojen bozkır denir. Antropojen bozkır alanlarını doğal bozkır alanlarından ayırt etmek mümkündür. Buna göre aşağıdaki özelliklerden hangisi bir bölgenin sahip olduğu bitki örtüsünün antropojen bozkır olduğunun kanıtlarından biridir?
A) Tarımsal faaliyetlerin yapılması
B) Farklı ot türlerinin görülmesi
C) Yer yer ağaç topluluklarının görülmesi
D) Engebeli olması
E) Küçükbaş hayvancılığın yapılması

• Cevap: C

29. Ekvator ve çevresinde orman üst sınırı oldukça yüksekken kutuplara doğru gidildikçe bu sınır alçalmaktadır. Buna göre aşağıdaki ülkelerin hangisinde ormanlar daha yüksek yerlerde yetişme imkânı bulur?

• Cevap: E

30. Akdeniz ikliminde ılık ve yağışlı geçen kışlarla sıcak ve kurak geçen yazlara uyum sağlamış, boyu 1-3 metre civarında olan, bodur ağaç ve çalılardan oluşan makiler oldukça yaygındır. Aşağıdakilerden hangisi makiyi oluşturan türlerden biri değildir?

• Cevap: A

31. Bir dağın yamaçlarında yükselti arttıkça bitkiler kuşaklar oluşturmaktadır. Yükseltinin artmasına bağlı olarak bitki türlerinin kuşaklar oluşturmasının temel nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Toprak türlerinin değişmesi
B) Basıncın azalması
C) Sıcaklık ve nem değerlerinin değişmesi
D) Güneşlenme süresinin azalması
E) Rüzgârların şiddetlenmesi

• Cevap: C

10. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 157 Cevabı

32. Akdeniz kıyılarından Toros Dağları’nın yüksek kesimlerine doğru çıkıldıkça sıcaklık azalırken yağış miktarı belirli bir yükseltiye kadar artar. Bu şartlar altında dağların denize bakan yamaçlarında çeşitli ağaç türlerinden oluşan ormanlar gelişmiştir. Buna göre aşağıdakilerden hangisi Toros Dağları’nın denize bakan yamaçlarında yayılış gösteren ağaçlardan değildir?
A) Sedir
B) Ladin
C) Göknar
D) Ardıç
E) Karaçam

• Cevap: B

33. Dünyada en çok Türkiye’de yayılış gösterir. Reçinesi fazla olduğu için bu ağaçlar kolay yanar. Bu nedenle orman yangınları en fazla bu ağaçların bulunduğu ormanlarda görülür. Yukarıda özellikleri verilen ağaç türü aşağıdakilerden hangisidir?
A) Ihlamur
B) Meşe
C) Göknar
D) Kızılçam
E) Kestane

• Cevap: D

34. Aşağıda verilen bitki topluluklarından hangisi Türkiye’de görülmez?
A) Maki
B) Step
C) Savan
D) Alpin çayırlar
E) Garig

• Cevap: C

35. Bazı bitki türleri sıcaklık ve nem bakımından fazla seçici değildir. Türkiye’nin hemen hemen her iklim bölgesinde yayılış gösteren ve orman varlığımızın yaklaşık dörtte birini oluşturan ağaç türü aşağıdakiler- den hangisidir?
A) Kızılçam
B) Meşe
C) Göknar
D) Ladin
E) Karaçam

• Cevap: B

36. Bitki türleri; temel özelliklerine göre ağaç, çalı, ot ve çöl formasyonu olarak sınıflandırılır. Aşağıdakilerden hangisi çalı formasyonları içerisinde yer alır?
A) Savan
B) Bozkır
C) Garig
D) Çayır
E) Tayga

• Cevap: C

37. İğne yapraklı ağaçlar, soğuk iklim şartlarına uyum sağladığından orta kuşağın soğuk alanlarında daha fazla yetişme imkânı bulur. İğne yapraklı ağaçların Ekvator ve çevresinde de görülebilmesinin en önemli nedeni aşağıdakilerden hangisidir?
A) Yükselti
B) Bakı
C) Yağış miktarı
D) Toprak faktörü
E) Biyotik faktörler

• Cevap: A

10. Sınıf Meb Yayınları Coğrafya Ders Kitabı Sayfa 153, 154, 155, 156 Cevabı ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.