10. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 16
“10. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Fen Lisesi Sayfa 16 Meb Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
10. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 16
1. HÜCRE BÖLÜNMELERİ
Günlük aktiviteler sırasında bazı kazalar ve yaralanmalarla karşılaşılır. Bu kazalar sonucu doku ve organlarda meydana gelen hasarlar zamanla iyileşir. Bu iyileşmeyi nasıl açıklarsınız? Bahçeye dikilen bir erik fidanının büyüyüp meyve vermesi, yavru bir köpeğin büyüyüp gelişmesi gibi birçok biyolojik olayla günlük hayatta sıklıkla karşılaşılır (Görsel 1.1).
Büyüme, gelişme, zarar görmüş veya yıpranmış dokuların onarımı, üreme gibi biyolojik işlevler hücresel bir temele ve hücre bölünmesine dayanır. Alman bilim insanı Rudolf Virchow (Rudolf Virşov) bu durumu 1855’te şöyle ifade etmiştir: “Nerede bir hücre varsa orada daha önce yaşamış bir hücre bulunmak zorundadır.” Bu ifade aynı zamanda hücre teorisinin esaslarından biri olan “Yeni hücreler, var olan hücrelerin bölünmesi sonucu oluşur.” prensibini de yansıtır. Prokaryot hücrelerde basit olarak ikiye bölünme gözlenirken ökaryot hücrelerde genel olarak iki tip hücre bölünmesi görülür. Bunlar mitoz ve mayozdur.
1.1. Mitoz ve Eşeysiz Üreme
Mitoz, canlıların yaşamında önemli bir rol oynar. Tek hücreli canlıların çoğu mitoz ile çoğalır. Mitoz ayrıca çok hücreli canlılarda büyüme ve gelişmeyi sağlar. Örneğin döllenmiş yumurtanın (zigotun) gelişmiş bir organizmayı oluşturması mitoz ile gerçekleşir. Bunun dışında çok hücreli canlılarda dokuların onarımını da sağlar. Ömrünü tamamlayan veya farklı nedenlerden dolayı yıpranan hücrelerin yerine yenilerinin oluşması mitoz ile sağlanır. Mitoz, büyüme ve gelişmeyi sağlamanın yanısıra bazı canlılarda üremede de etkilidir. Ancak bazı hücre tiplerinin mitoz yeteneği yoktur. Örneğin memelilerin kanında bulunan alyuvar hücreleri olgunlaşırken çekirdeklerini kaybeder. Alyuvarların 100-120 gün kadar ömrü vardır. Bu hücreler mitoz geçiremediği için bu sürenin sonunda ölür ve kemik iliği tarafından yeni alyuvar hücreleri üretilir. Kandaki diğer hücreler (akyuvar, kan pulcukları) ve kas hücreleri bölünmez. İnsanda üreme hücreleri (sperm, yumurta) mitoz geçirmez. Omurgalı canlılarda hasar gören sinir dokusu onarılamaz çünkü farklılaşmasını tamamlamış sinir hücrelerinin de mitoz özelliği yoktur. Bitkilerde ise sadece belli hücreler (meristem doku) mitoz geçirebilir.
1.1.1. Hücre Bölünmesinin Gerekliliği
Hücre metabolizmasının çekirdek tarafından kontrol edilmesi, hücrenin organik ve inorganik madde ihtiyacının karşılanması, atıkların hücreden uzaklaştırılması ve maddelerin hücrede iletimi için hücre boyutunun belli sınırlar içerisinde olması gerekir.
- Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.
10. Sınıf Fen Lisesi Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 16 Meb Yayınları ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.
