10. Sınıf Biyoloji Kitabı Cevapları Meb Yayınları Sayfa 180

Ekolojik Ayak İzi

İnsanların günlük yaşantıları sırasında tüketilen doğal kaynakların yeniden üretimi ve oluşan atıkların geri kazanımı için belli bir miktar verimli toprak ve suya ihtiyaç vardır. İnsanların üretim ve tüketim faaliyetleri sonucu kullandığı enerjinin, kaynakların ve ham maddenin yeniden üretilmesi ve oluşturulan atıkların etkisiz hâle getirilmesi için gerekli olan toprak ve su alanı miktarının ölçümüne ekolojik ayak izi denir. Ekolojik ayak izi; doğal kaynaklar ve ekosistem üzerinde belirli bir nüfusun doğaya yükünü hesaplamak amacıyla oluşmuş bir yöntemdir.

Doğal kaynakların tükenmemesi ve sürdürülebilir bir kalkınmanın sağlanabilmesi için bireylerin ekolojik ayak izlerinin bilincinde olması gerekir. Ekolojik ayak izini küçültmek için fosil yakıtlar yerine yenilenebilir enerji kaynakları kullanılmalıdır. Enerji ve gıda israfını önlemek gerekir. Daha az elektrik, kâğıt, su kullanmaya özen gösterilmelidir.

BİLİYOR MUSUNUZ?

Bir bireyin oluşturduğu ekolojik ayak izi hesaplanabildiği gibi ülkeler, kentler, aileler için ve bir ürün için de ekolojik ayak izi hesaplanabilir. Örneğin 1 ekmek üretmek için önce belli bir alana buğday ekimi yapılmalıdır. Buğdayın ekileceği alan ekolojik ayak izinin bir parçasıdır. Buğdayın ekimi, hasadı ve tarladan değirmene taşınması için enerji harcanır. Harcanan enerjiye bağlı olarak ortama karbondioksit salınımı gerçekleşir. Karbondioksidin bitkiler tarafından absorbe edilmesi için belirli bir alan gerekir. Bu alan ekolojik ayak izine dâhildir. Buğdayın değirmende öğütülüp un hâline getirilmesi, unun fırına taşınması, ekmek yapılması ve tüketiciye ulaşıncaya kadar harcanan enerjiye bağlı olarak atmosfere bırakılan karbondioksidi absorbe etmek için bir alan gereklidir. Tüm bu alanlar tarladaki buğdayın ekmek olarak tüketiciye ulaşıncaya kadar ki ekolojik ayak izini oluşturur.

SIRA SİZDE

Ekolojik Ayak İzi

Yapılan araştırmalar ekolojik ayak izi büyüklüğünün toplumların gelişmişlik düzeyine göre değiştiğini göstermektedir. Ekolojik ayak izi büyüklüğü; gelişmiş ülkelerde ortalamanın üzerinde, geri kalmış ülkelerde ise ortalamanın altındadır.

1. Türkiye’nin ekolojik ayak izi raporunu inceleyiniz.

Cevap: Türkiye’nin ekolojik ayak izi raporu, ülkenin çeşitli çevresel göstergelerini ve kaynak kullanımını analiz eden bir rapordur. Bu rapor, Türkiye’nin kaynak tüketimi ile doğal kaynaklarının sürdürülebilirliği arasındaki ilişkiyi incelemekte ve ülkenin ekolojik ayak izini belirlemektedir.

2. İki ülke seçip bu ülkelerin ekolojik ayak izi büyüklüklerini tahmini olarak kıyaslayıp nedenlerini araştırınız.

Cevap: Örnek olarak Türkiye ve İsveç’i seçelim. İsveç, enerji üretiminde büyük ölçüde yenilenebilir enerji kaynaklarını kullanırken, Türkiye enerji üretiminde fosil yakıtlara daha fazla bağımlıdır. Bu nedenle İsveç’in ekolojik ayak izi, enerji üretimindeki sürdürülebilir uygulamalar nedeniyle Türkiye’nin ekolojik ayak izinden daha düşük olabilir. Ayrıca İsveç, atık yönetimi ve geri dönüşüm konusunda daha ileri düzeyde uygulamalara sahip olabilir, bu da ekolojik ayak izini azaltabilir.

10. Sınıf Meb Yayınları Biyoloji Ders Kitabı Sayfa 180 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.