10. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Pasifik Yayınları Sayfa 31

“10. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 31 Pasifik Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.

10. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Pasifik Yayınları Sayfa 31

Bazı kelebek, balık ve kertenkele türlerinde, bal arılarında, su pirelerinde, yaprak bitlerinde, karıncalarda partenogenez adı verilen özel bir üreme şekli görülür. Partenogenez, döllenmemiş yumurta hücresinin mitozla gelişerek yeni bir birey meydana getirmesidir. Bu üreme şeklinin nasıl gerçekleştiğini anlamak için bal arılarında üreme olayını inceleyelim:

Bir bal arısı kolonisinde hem eşeyli üreme hem de partenogenez görülür. Bu canlılarda sosyal rolü bakımından farklı üç tip birey vardır. Bunlar kraliçe arı, erkek arı ve işçi arıdır.
Kraliçe arı diploittir ve mayoz bölünme ile haploit yumurtaları oluşturur. Kraliçe arı genellikle yaşamı boyunca bir kez çiftleşme uçuşuna çıkar ve erkek arılarla çiftleşir. Erkek arılardan aldığı spermleri, bir ucu yumurta kanalına bakan bir kesede taşır. Bu kesenin yumurta kanalına bakan kısmında bir kapak vardır. Eğer bu kapak açılırsa yumurtalar spermler tarafından döllenebilir. Bu döllenmiş yumurtalardan çıkan larvalar dişidir.

Larvalardan bazıları arı sütü ile beslenir. Bunlardan biri kovanın gelecekteki kraliçesi olacaktır. Görsel 1.4’te gördüğünüz gibi kraliçe arı kovandaki en iri, gösterişli arıdır ve üremeden sorumludur.

Arı sütü ile beslenmeyen diploit larvalar polenle beslenir ve işçi arıları oluşturur. Kısır olan işçi arılar larvaların beslenmesi, bal üretimi ve kovanın bakımından sorumludur.

Kraliçe arının mayoz bölünme ile oluşturduğu yumurtalardan bir kısmı döllenmez. Döllenmemiş yumurtalardan çıkan larvalar, haploit (n) kromozomlu erkek arıları oluşturur. Bunlar sperm üretiminden sorumludur. Aşağıda verilen Şekil 1.18’i inceleyiniz. Arılarda yumurta ve spermlerin hangi bölünmelerle oluşturulduğuna dikkat ediniz.

Erkek arıların oluşumunda da çeşitlilik var mıdır? Tartışınız.

• Cevap:

Evet, erkek arıların oluşumunda da çeşitlilik vardır. Erkek arılar, partenogenetik üreme yoluyla oluşan haploit (n) bireylerdir. Kraliçe arının döllenmemiş yumurtalarından çıkarlar. Döllenmemiş yumurtaların mitozla bölünmesi sonucunda erkek arılar oluşur.

Erkek arılar, dişi arılardan genetik olarak farklıdır. Dişi arılar diploit (2n) yapısına sahipken, erkek arılar haploit (n) yapısına sahiptir. Bu nedenle, erkek arılar yalnızca annelerinden aldıkları genlerle birlikte var olurlar ve babadan gelen genetik materyalleri taşımazlar.

Diğer bir deyişle, erkek arılar haploid (n) olarak doğarlar ve annelerinden aldıkları genetik materyal üzerinden gelişirler. Bu da erkek arıların genetik olarak dişi arılardan farklı olmalarını sağlar.

Bu durum, bal arıları gibi sosyal böceklerde yaygındır. Kraliçe arılar, döllenmemiş yumurtalarından hem dişi arıları (diploit) hem de erkek arıları (haploit) üretebilirler. Bu şekilde, koloninin genetik çeşitliliğini sağlayarak adaptasyon ve evrimsel esneklik açısından önemli bir rol oynarlar.

10. Sınıf Pasifik Yayınları Biyoloji Ders Kitabı Sayfa 31 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.