10. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Dörtel Yayınları Sayfa 79
“10. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Sayfa 79 Dörtel Yayınları” ulaşabilmek ve dersinizi kolayca yapabilmek için aşağıdaki yayınımızı mutlaka inceleyiniz.
10. Sınıf Biyoloji Ders Kitabı Cevapları Dörtel Yayınları Sayfa 79
Rh Kan Uyuşmazlığı (Eritroblastosis Fetalis)
Rh kan uyuşmazlığı Rh- bir anne ile Rh+ bir babadan Rh+ grubunda bir fetüsün oluştuğu durumlarda ortaya çıkar. Rh+ fetüsün alyuvarlarında Rh antijeni bulunur. Anne ile fetüs arasında madde alışverişini sağlayan plasenta antijenlerin fetüsten anneye geçişini engeller. Bazı durumlarda örneğin doğumda bebeğin kan dolaşımındaki Rh antijeni anne kan dolaşımına geçebilir. Annenin dolaşımına geçen Rh antijenine karşı annede Rh antikoru üretilir. Oluşan Rh antikoru, bebeğe geçemez. Bu nedenle ilk bebekte Rh faktörüne bağlı kan uyuşmazlığı görülmez.
Bundan sonraki gebeliklerde bebek yine Rh+ kan gruplu ise annenin kanında ilk hamilelikten sonra hazır bulunan Rh antikorları plasenta aracılığı ile fetüse geçer. Rh antikorları fetüsün alyuvarlarını parçalar. Bu olaya Rh uyuşmazlığı (eritroblastosis fetalis) denir. Kan uyuşmazlığı sonucunda bebekte anemi (kansızlık) görülür ve hücrelerin gelişimi için yeterli oksijen taşınamaz.
Ancak annenin Rh+, bebeğin Rh- olduğu durumda Rh+ annenin vücudunda Rh- bebeğe karşı antikor üretilmediğinden Rh uyuşmazlığı görülmez.
2.1.6. EŞEYE BAĞLI KALITIM
Eşeyli üreme konusu işlenirken toprak solucanı ve tenya gibi bazı canlıların hem dişi hem de erkek organları birlikte bulundurduklarını öğrendiniz. Bu gibi canlılarda eşeyin belirlenmesini sağlayan farklı mekanizmalar bulunmaktadır. Ortam koşulları, pH değişimleri, sıcaklık veya vücut büyüklüğü bu mekanizmalardan bazılarıdır. Ayrı eşeyli olan çoğu canlıda ise canlıların eşeyinin belirlenmesini sağlayan kromozomlar bulunmaktadır. Bireyin eşeyinin (cinsiyetinin) belirlenmesini sağlayan bu kromozomlara eşey kromozomları (gonozom) adı verilir.
Sağlıklı insanlarda 2n=46 kromozom bulunur. Bu 46 kromozomdan 44 tanesi vücut kromozomu (otozom), 2 tanesi ise eşey kromozomudur (gonozom). Vücut kromozomları birbirinin aynısı 22 çift kromozomdur ve bireyin saç şekli, göz rengi, kan grubu gibi vücut özelliklerini belirler.
Eşey kromozomları dişilerde XX, erkeklerde XY şeklinde gösterilir (Görsel 2.13). Cinsiyeti (eşeyi) belirleyen X ve Y kromozomları üzerinde yer alan genlere eşeye bağlı genler denir. X kromozomu Y kromozomuna göre daha uzundur. X ve Y kromozomlarının homolog olan bölgeleri vardır. Bu yüzden X ile Y kromozomunun homolog kısımları arasında parça değişimi gerçekleşebilir.
X ve Y kromozomlarının homolog kromozom olmalarına rağmen birbirlerine karşılık gelmeyen kısımları da bulunur. Yalnızca X kromozomu üzerinde bulunan genlere X-bağlı genler denir. Bu genler dişilerde (XX) bulunduğundan iki alelle, erkeklerde (XY) tek X bulunduğundan bir alelle belirlenir. X kromozomunun Y kromozomunda karşılığı olmayan bölgesinde kısmi renk körlüğü (daltonizm), kanın pıhtılaşmaması (hemofili) gibi karakterlere ait genler yer alır. Y kromozomu üzerinde bulunan genlere de Y-bağlı genler denir. Y-bağlı genlerle babada var olan bir özellik tüm erkek çocuklara tek bir genle aktarılır. Y-bağlı genler çok az sayıda olup çoğu gen eşeyin belirlenmesinde etkilidir. Bu
- Cevap: Bu sayfada soru bulunmamaktadır.
10. Sınıf Dörtel Yayınları Biyoloji Ders Kitabı Sayfa 79 ile ilgili aşağıda bulunan emojileri kullanarak duygularınızı belirtebilir aynı zamanda sosyal medyada paylaşarak bizlere katkıda bulunabilirsiniz.